Félix Éboué

Félix Éboué
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1884
Kajenna

Data i miejsce śmierci

17 maja 1944
Kair

Gubernator Francuskiej Afryki Równikowej
Okres

od 1941
do 1944

Poprzednik

Edgard de Larminat

Następca

André Bayardelle

Gubernator Czadu
Okres

od 1938
do 1940

Poprzednik

Émile Buhot-Launay

Następca

Pierre-Olivier Lapie

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Wyzwolenia (Francja) Medal Kolonialny (Francja)
Sarkofag Félixa Éboué w paryskim Panteonie

Félix Éboué (ur. 26 grudnia 1884 w Kajennie, zm. 17 maja 1944 w Kairze) – francuski administrator kolonialny, pierwszy czarnoskóry francuski gubernator.

Życiorys

Urodził się w Gujanie Francuskiej, w wielodzietnej rodzinie górnika i właścicielki sklepu spożywczego[1]. W październiku 1901 uzyskał stypendium i rozpoczął naukę w Lycée Montaigne w Bordeaux[1]. W 1906 rozpoczął studia w École coloniale w Paryżu. W 1908 na własną prośbę został skierowany do pracy w administracji Francuskiej Afryki Równikowej[1][2].

Na początku 1909 przybył do Brazzaville i nalegał na przydział do Ubangi-Szari, gdzie został mianowany zastępcą administratora kolonii[1]. Od 1912 był administratorem w okręgu Demara. W 1914 próbował wstąpić do wojska, jego prośbę jednak odrzucono. Następnie był administratorem Bangi[1]. W 1918 został przydzielony do okręgu Ouaka, a trzy lata później do Bas Mbomou[2]. W 1922 wziął w Gujanie ślub z Eugénie Tell, w tym samym roku został także wolnomularzem[1].

W 1923 został administratorem Bangassou, a od 1927 ponownie pracował w Ouaka[1]. W 1928 wstąpił do Ligi Praw Człowieka[2][1]. Podczas swojej dwudziestoletniej pracy w Afryce Środkowej angażował się w rozwój kultury oraz lokalnych tradycji. Napisał kilka prac na temat języka i zwyczajów mieszkańców Ubangi[1].

W 1931 brał udział w międzynarodowym kongresie etnograficznym zorganizowanym w ramach wystawy światowej w Paryżu[1]. W 1932 został mianowany sekretarzem generalnym rządu Martyniki i kilkukrotnie zastępował tamtejszego gubernatora podczas jego nieobecności. Od kwietnia 1934 roku pełnił tę samą funkcję w Sudanie Francuskim[1]. W 1936 został mianowany pełniącym obowiązki gubernatora Gwadelupy. Podczas jego pracy w Gwadelupie udało mu się uspokoić niepokoje społeczne, ustabilizować finanse publiczne oraz wprowadzić reformy socjalne[2][1].

W lipcu 1938 został mianowany gubernatorem Czadu, gdzie przybył 4 stycznia 1939 roku. Rozpoczął prace nad poprawą infrastruktury transportowej i wojskowej na zarządzanym przez siebie terenie[1]. Po upadku Francji zadeklarował pełne poparcie dla generała Charlesa de Gaulle′a[2]. W sierpniu do Czadu przybyli René Pleven i Jean Colonna d’Ornano, w których towarzystwie wraz z dowódcą wojskowym Pierre Marchandem zadeklarował przyłączenie się Czadu do Wolnych Francuzów[1]. Przez władze Francji Vichy został zaocznie skazany na śmierć[2].

W 1940 został mianowany gubernatorem Francuskiej Afryki Równikowej i członkiem Francuskiego Komitetu Narodowego[2][1]. W styczniu 1941 roku otrzymał Order Wyzwolenia i został członkiem kapituły tego odznaczenia[1]. W lipcu 1942 roku na jego wniosek generał de Gaulle podpisał trzy dekrety regulujące status afrykańskich notabli i powołujące urzędy pracy[2][1].

Na przełomie stycznia i lutego 1944 roku brał udział w konferencji w Brazzaville, podczas której debatowano nad sprawami francuskich kolonii. 16 lutego 1944 opuścił Brazzaville, wraz z żoną i córką udając się w podróż do Egiptu[1]. W Egipcie działał w celu wypracowania porozumienia między Francuskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego a rządem Mustafy an-Nahhasa[2][1].

Na początku maja 1944 zachorował. Zmarł 17 maja 1944 z powodu zatorowości płucnej[1][2]. 20 maja 1949 został pochowany w Panteonie w Paryżu[2]. Był pierwszym czarnoskórym Francuzem pochowanym w tym miejscu[3].

Odznaczenia

Został odznaczony następującymi odznaczeniami[1]:

Upamiętnienie

W Kajennie znajduje się poświęcone mu muzeum[4] oraz pomnik[5]. Od 2012 jego imię nosi port lotniczy w Kajennie[6].

W 12. dzielnicy Paryża znajduje się plac jego imienia, w tej samej dzielnicy znajduje się także ulica upamiętniająca jego żonę. Poza tym, w Paryżu znajduje się także stacja metra upamiętniająca go i generała Pierre Daumesnila[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Félix ÉBOUÉ [online], Musée de l'Ordre de la Libération [dostęp 2021-10-19] (fr.).
  2. a b c d e f g h i j k l Félix Eboué [online], www.cheminsdememoire.gouv.fr [dostęp 2023-03-20].
  3. Archives d'Outre-mer - 20 mai 1949 : Félix Éboué entre au Panthéon [online], Outre-mer la 1ère [dostęp 2021-10-19] (fr.).
  4. Maison-musée Felix Eboué - Annuaire des "Maisons des Illustres" [online], Le Club des Illustres [dostęp 2021-10-19] (fr.).
  5. Place de l'Esplanade, dite place des Palmistes [online], www.pop.culture.gouv.fr [dostęp 2021-10-19].
  6. Arrêté du 4 janvier 2012 portant changement de dénomination de l'aérodrome de Cayenne-Rochambeau (Guyane) [online], www.legifrance.gouv.fr [dostęp 2021-10-19].

Read other articles:

artikel ini perlu dirapikan agar memenuhi standar Wikipedia. Tidak ada alasan yang diberikan. Silakan kembangkan artikel ini semampu Anda. Merapikan artikel dapat dilakukan dengan wikifikasi atau membagi artikel ke paragraf-paragraf. Jika sudah dirapikan, silakan hapus templat ini. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Agama di Myanmar   Buddhisme (88.8%)  Kristen (6.2%)  Agama Islam (4.2%)  Hindu (0.5%)  Agama Su...

 

Ketua Organisasi Kesatuan Afrika merupakan jabatan pemimpin Organisasi Kesatuan Afrika yang digilir sesuai kawasan.[1] Daftar # Foto Ketua Mulaimenjabat Selesaimenjabat Negara Kawasan 1 Haile Selassie 25 Mei 1963 17 Juli 1964 Kekaisaran Ethiopia Afrika Timur 2 Gamal Abdel Nasser 17 Juli 1964 21 Oktober 1965  Mesir Afrika Utara 3 Kwame Nkrumah 21 Oktober 1965 24 Februari 1966  Ghana Afrika Barat 4 Joseph Arthur Ankrah 24 Februari 1966 5 November 1966 (1) Haile Selassie I 5 No...

 

Policy on permits required to enter Kyrgyzstan Politics of Kyrgyzstan CIS Member State Constitution Executive President Sadyr Japarov Chairman of the Cabinet of Ministers Akylbek Japarov Legislative Supreme Council President Talant Mamytov Elections Recent elections Presidential: 2011201720212026 Parliamentary: 2010201520202021 Referendums: 201020162021 (Jan)2021 (Apr) Political partiesPoliticians Foreign relations Ministry of Foreign Affairs Minister: Ruslan Kazakbayev Diplomatic missions of...

Kwame NkrumahKwame Nkrumah Presiden Ghana PertamaRepublik PertamaMasa jabatan1 Juli 1960 – 24 Februari 1966 PendahuluRatu Elizabeth IIPenggantiLt. Gen. J. A. Ankrah(Kudeta Militer) Informasi pribadiLahir21 September 1909Nkroful, Pantai Emas(sekarang Ghana)Meninggal27 April 1972(1972-04-27) (umur 62)Bucharest, RumaniaPartai politikPartai Rakyat KonvensiSuami/istriFathia RizkAnakFrancis, Gamal, Samia, SekouProfesiDosenSunting kotak info • L • B Kwame Nkrumah P...

 

Argentine racecar driver Guido Martín FalaschiNationalityArgentineBorn1 October 1989Las Parejas, Santa FeDied13 November 2011 (aged 22)Balcarce, Buenos Aires Guido Martín Falaschi (1 October 1989 – 13 November 2011) was an Argentine racecar driver.[1] He raced between 2005 and 2011. In 2008 won the Formula Renault Argentina championship. In Turismo Carretera and TC 2000 series he raced and won races, while in Top Race V6 he won the 2010 Copa América championship.[2] Guido...

 

Tor Browser Page de démarrage du Tor Browser. Informations Développé par The Tor Project, Inc Première version 2008 Dernière version 13.0.9 (Microsoft Windows, macOS, Linux, Android, 22 janvier 2024)[1] Dépôt gitweb.torproject.org/tor-browser.git et gitweb.torproject.org/builders/tor-browser-build.git Système d'exploitation GNU/Linux, Microsoft Windows, macOS, BSD et Android Langues Multilingue Type Navigateur web Licence Licences libres[a] Documentation tb-manual.torproject.org Site...

Town in Tangkak, MalaysiaTown in Malaysia in JohorTanjung Agas Town in MalaysiaTanjung AgasSri Lambak in Johor, Malay Peninsular and MalaysiaShow map of JohorTanjung AgasTanjung Agas (Peninsular Malaysia)Show map of Peninsular MalaysiaTanjung AgasTanjung Agas (Malaysia)Show map of MalaysiaCoordinates: 2°3′29.52″N 102°33′54″E / 2.0582000°N 102.56500°E / 2.0582000; 102.56500Country MalaysiaState JohorDistrictTangkakTime zoneUTC+8 (MYT)Postal code840...

 

Notation for expressing geographic annotation and visualization within Internet-based maps KML redirects here. For other uses, see KML (disambiguation). Keyhole Markup LanguageFilename extensions.kml, .kmzInternet media type application/vnd.google-earth.kml+xml application/vnd.google-earth.kmz Developed byKeyhole, Inc., GoogleType of formatGIS file formatExtended fromXML Keyhole Markup Language (KML) is an XML notation for expressing geographic annotation and visualization with...

 

Swiss and naturalized French composer Niedermeyer, ca. 1850 Abraham Louis Niedermeyer (27 April 1802 – 14 March 1861) was a Swiss and naturalized French composer.[1] He chiefly wrote church music and a few operas. He also taught music and took over the École Choron, renamed École Niedermeyer de Paris, a school for the study and practice of church music, with students that include several eminent French musicians such as Gabriel Fauré and André Messager. Life and car...

لجنة المنح الجامعية البلد الصين (–1 يوليو 1997)  المقر الرئيسي هونغ كونغ  تاريخ التأسيس 1965،  و1991[1]  الموقع الرسمي الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   لجنة المنح الجامعية (UGC) هي لجنة استشارية مسؤولة عن تقديم المشورة إلى حكومة هونغ كونغ بشأن التمويل والتطوير ...

 

Prime minister of Canada from 1891 to 1892 For other people named John Abbott, see John Abbott (disambiguation). The HonourableSir John AbbottPC QC KCMGAbbott in 18923rd Prime Minister of CanadaIn officeJune 16, 1891 – November 24, 1892MonarchVictoriaGovernor GeneralLord Stanley of PrestonPreceded byJohn A. MacdonaldSucceeded byJohn Thompson19th Mayor of MontrealIn office1887–1889Preceded byHonoré BeaugrandSucceeded byJacques GrenierCanadian Senator from QuebecIn officeM...

 

British comic book character The DwarfThe Dwarf as featured in the 4 September 1971 issue of Jet, art by Tom Kerr.Character informationFirst appearanceJet (8 March 1971)In-story informationPlace of originEarthPublication informationPublisherIPC MagazinesRebellion DevelopmentsScheduleWeeklyTitle(s)Jet8 May to 25 September 1971Jet Annual1973FormatsOriginal material for the series has been published as a strip in the comics anthology(s) Jet.Genre Science fiction Publication date8 May – 25...

This article uses bare URLs, which are uninformative and vulnerable to link rot. Please consider converting them to full citations to ensure the article remains verifiable and maintains a consistent citation style. Several templates and tools are available to assist in formatting, such as reFill (documentation) and Citation bot (documentation). (August 2022) (Learn how and when to remove this message) This page lists the major power stations located in Henan province. Non-renewable Coal base...

 

American painter and television host (1942–1995) For other people named Bob Ross, see Bob Ross (disambiguation). Bob RossPublicity photo of Ross with his easelBornRobert Norman Ross(1942-10-29)October 29, 1942Daytona Beach, Florida, U.S.DiedJuly 4, 1995(1995-07-04) (aged 52)Orlando, Florida, U.S.Resting placeWoodlawn Memorial ParkOccupationsPainterart instructortelevision hostYears active1981–1995Spouses Vivian Ridge ​ ​(m. 1965; div. 1977&#...

 

Navy of ancient Rome Part of a series on theMilitary of ancient Rome 753 BC – AD 476 Structural history Army Unit types and ranks Decorations and punishments Legions Auxilia Generals Navy Fleets Admirals Campaign history Wars and battles Technological history Military engineering Castra Siege engines Triumphal arches Roads Political history  Strategy and tactics Infantry tactics Frontiers and fortifications Limes Walls Limes Britannicus Antonine Wall Hadrian's Wall Saxon Shore Limes Ge...

British department store chain Harrods LimitedHarrods department store in London, 2009Company typePrivateIndustryRetailGenreDepartment storeFounded1849; 175 years ago (1849)FounderCharles Henry HarrodHeadquarters87–135 Brompton RoadLondon, SW1[1]ProductsQuality and luxury goodsRevenue £2 billion (2017)[2]Operating income £253.3 million (2017)[2]Net income £233.2 million (2017)[2]OwnerQatar Investment Authority[3]Number of employee...

 

  لا بيراليخا (بالإسبانية: Peraleja, La)‏[1]   - بلدية -    لا بيراليخا تقسيم إداري البلد إسبانيا  [2] المقاطعة قونكة خصائص جغرافية إحداثيات 40°14′11″N 2°33′12″W / 40.236388888889°N 2.5533333333333°W / 40.236388888889; -2.5533333333333   [3] المساحة 35 كيلومتر مربع  الار�...

 

قوموقкъумукълар , qumuqlar (بالقموقية) عائلة قوموقيةالتعداد الكليالتعداد 505,000 (تقريباً 14.2% من سكان داغستان)، عدد غير معروف من القوموق يعيشون خارج داغستان.مناطق الوجود المميزةالبلد روسيا  روسيا 503,060 أوكرانيا 718اللغات لغة قوموقية، لغة روسيةاللغة الأم لغة كوموكية الدين الإس...

Road in Iran This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Mo'allem Freeway – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2021) (Learn how and when to remove this message) Freeway 99 آزادراهMo'allem Freewayآزادراه معلمRoute informationPart of AH72 Length32 km (20 m...

 

الدوري التشيكي لكرة القدم 2004-05 تفاصيل الموسم الدوري التشيكي لكرة القدم  النسخة 12  البلد جمهورية التشيك  التاريخ بداية:7 يوليو 2004  نهاية:28 مايو 2005  المنظم اتحاد جمهورية التشيك لكرة القدم  البطل سبارتا براغ  مباريات ملعوبة 240   عدد المشاركين 16   الدوري ال...