Fuxi

Fuxi
Ilustracja
Nüwa i Fuxi
Imię chińskie
Pismo uproszczone

伏羲

Pismo tradycyjne

伏羲

Hanyu pinyin

Fúxī

Wade-Giles

Fu-hsi

Wymowa (IPA)

fǔ ɕí

Multimedia w Wikimedia Commons

Fuxi (chiń. 伏羲; pinyin Fúxī, znany też jako Taihao, chiń. 太皞; dosł. „Wielki Blask”) – w mitologii chińskiej pierwszy z legendarnych Trzech Czcigodnych, najdawniejszych władców Chin. Według traktatu Huainanzi jest bogiem Wschodu i planety Jowisz[1].

Był synem boga piorunów Leishena i dziewczyny z kraju Huaxu[1]. Miał siostrę Nügua (Nüwa), z którą ożenił się, wbrew późniejszym zasadom etycznym Chińczyków[2]. Miał być twórcą heksagramów umieszczonych w księdze Yijing[2] oraz magicznego kwadratu luoshu[3]. Przypisuje mu się także wynalezienie sieci do łowienia ryb, ustanowienie małżeństwa[2], nauczenie ludzi uprawy ziemi i rozniecania ognia (choć inne legendy jako dawcę ognia wymieniają Żółtego Cesarza lub Suirena)[1]. Uważa się, że w micie o Fuxi przetrwały w zbiorowej pamięci elementy wydarzeń epoki neolitycznej[4].

Fuxi zazwyczaj przedstawiany jest jako pół człowiek, pół wąż (lub smok)[1]. Na płaskorzeźbach pochodzących z epoki Han Fuxi i Nügua przedstawiani są często jako ciasno splecione ze sobą węże[2]. Fuxi trzyma w dłoni kątownik, będący symbolem budownictwa, ale także uzdrawiających i magicznych sił[2]. Często przedstawiany jest także jako postać o głowie wołu i ciele smoka pokrytym łuskami[2].

Według mitu narodowości Yao, Fuxi i Nügua byli parą dzieci, które jako jedyni ludzie ocaleli z wielkiej powodzi, dzięki pomocy boga piorunów i tykwie, w której się schronili. Stąd też ma pochodzić imię Fuxi (brat-tykwa)[1]. Po potopie Fuxi miał poślubić swoją siostrę, która urodziła pierwszych ludzi[1]. Postać Fuxi występuje też w wierzeniach ludu Miao[4].

W tradycji konfucjańskiej próbowano datować czasy Fuxi na lata 2852–2737 p.n.e[4]. W Henanie i Szantungu znajdują się dwa grobowce kojarzone z Fuxi, natomiast w Tianshui znajduje się poświęcona mu świątynia[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Mieczysław Jerzy Künstler: Mitologia chińska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Auriga, 2006. ISBN 83-922635-4-5.
  2. ↑ a b c d e f Wolfram Eberhard: Symbole chińskie. Słownik. Kraków: Universitas, 2007, s. 70-71. ISBN 97883-242-0766-4.
  3. ↑ Derek Walters: Mitologia Chin. Poznań: Don Wydawniczy Rebis, 1996, s. 106. ISBN 83-7120-229-6.
  4. ↑ a b c d С.В. Дмитриев, ФУ-СИ́, [w:] Большая российская энциклопедия [online] [dostęp 2022-05-21] (ros.).

Bibliografia

  • Encyklopedia historyczna świata. Tom III. Kraków: Wyd. Opres, 2000, s. 249. ISBN 83-85909-61-3.

Read other articles:

Go Go Squid!

Go Go Squid!Poster Go Go Squid!GenreKomedi romantiseSportBerdasarkanStewed Squid with Honey oleh Mo Bao Fei BaoDitulis olehMo Bao Fei BaoSutradaraLi JingrongXiang XujingPemeranYang ZiLi XianLagu pembukaWu Ming Zhi Bei (无名之辈, Seseorang Tanpa Nama) oleh Chen XueranLagu penutupNiu Nai Mian Bao (牛奶面包, Roti Susu) oleh Yang ZiNegara asalTiongkokBahasa asliMandarinJmlh. musim1Jmlh. episode41 (daftar episode)ProduksiLokasi produksiShanghai, SanyaDurasi45 menitRumah produksiShanghai G...

 

John William Draper

John William Draper John William Draper (lahir 5 Mei 1811 di Liverpool, Merseyside, Inggris - meninggal 4 Januari 1882 di Hastings-on-Hudson, New York, Amerika Serikat pada umur 70 tahun) adalah seorang dokter, kimiawan, fisiolog, sejarawan, dan profesor yang terkenal karena penelitiannya tentang analisis spektral, fotografi dan pemancaran cahaya serta absorpsi pada reaksi kimia.[1][2] Ia bersama Grotthus merupakan perumus Hukum Draper, yaitu berbunyi Hanya cahaya yang dapat d...

 

Muhammad Ali Jinnah

Muhammad Ali Jinnah محمد علی جناحમુહમ્મદ અલી જિન્નાહ Gubernur Jenderal PakistanMasa jabatan14 Agustus 1947 – 11 September 1948Penguasa monarkiGeorge VIPerdana MenteriLiaquat Ali KhanPendahuluThe Earl Mountbatten of Burma (sebagai Wakil Raja India)PenggantiKhawaja NazimuddinKetua Majelis NasionalMasa jabatan11 Agustus 1947 – 11 September 1948WakilMaulvi Tamizuddin KhanPendahuluJabatan baruPenggantiMaulvi Tamizuddin KhanKetua Ma...

Pokémon Brilliant Diamond dan Shining Pearl

Pokémon Brilliant DiamondPokémon Shining Pearl Karya seni resmi untuk Brilliant Diamond dan Shining Pearl.Tipepaired remakes of Pokémon paired versions BerdasarkanPokémon Diamond dan Pearl dan Pokémon Platinum Versi pertama19 November 2021Versi stabil 1.3.0 GenreBermain peranLisensiLisensi proprietarium Bahasa Daftar Inggris, Italia, Jepang, Jerman, Korea, Prancis, Spanyol, Tionghoa Sederhana dan Tionghoa Tradisional 60 Bagian dariPokémon 25th Anniversary Karakteristik teknisPlatformNin...

 

Łaziska Power Station

Łaziska Power StationOfficial nameElektrownia ŁaziskaCountryPolandLocationŁaziska GórneCoordinates50°8′1″N 18°50′29″E / 50.13361°N 18.84139°E / 50.13361; 18.84139StatusOperationalCommission date1967Owner(s)Tauron GroupOperator(s)Tauron Elektrownia ŁaziskaThermal power station Primary fuelCoalPower generation Units operational3 x 225 MW2 x 125 MW1 x 230 MWMake and modelDeutsche BabcockRafakoZamechDo...

 

Iraj

Qajar-era illustration of Iraj, Salm and Tur Iraj (Persian: ایرج, romanized: ʾīraj; Pahlavi: ērič; from Avestan: 𐬀𐬌𐬭𐬌𐬌𐬀 airiia, literally Aryan) is the seventh Shah of the Pishdadian dynasty, depicted in the Shahnameh. Based on Iranian mythology, he is the youngest son of Fereydun. In the Avestan legends, Pahlavi literature, Sasanian-based Persian sources, some Persian sources, and particularly in Shahnameh, he is considered the name-giver of the Iranian nation,...

San Nicolás del Puerto

Peta San Nicolas del Puerto. San Nicolás del Puerto merupakan sebuah kota yang terletak di wilayah Provinsi Sevilla, Andalusia, Spanyol Lihat juga Daftar munisipalitas di Seville Daftar munisipalitas di Spanyol lbsKota di Provinsi Sevilla Aguadulce Alanís Albaida del Aljarafe Alcalá de Guadaíra Alcalá del Río Alcolea del Río Algámitas Almadén de la Plata Almensilla Arahal Aznalcázar Aznalcóllar Badolatosa Benacazón Bollullos de la Mitación Bormujos Brenes Burguillos Camas Cantill...

 

Tiribazus

Achaemenid satrap (c. 440 BC-370 BC) TiribazusCoin minted by Tiribazus at Mallus in Cilicia. The reverse portrays him wearing a Persian satrapal headdress, while the obverse portrays HeraklesSatrap of LydiaPreceded byTissaphernesSucceeded byAutophradates Personal detailsBornc.440 BCDiedc.370 BC (aged 70)Military serviceAllegiance Achaemenid EmpireRankSatrapBattles/warsCorinthian War Tiribazus, Tiribazos or Teribazus (Old Iranian: Tīrībāzu) (c.440 BC-370 BC) was an Achaemenid satrap of West...

 

Young People's Concerts

Gli Young People's Concerts alla New York Philharmonic sono la serie di concerti di musica classica per famiglie più longeva al mondo.[1] Indice 1 Storia 2 Gli Young People’s Concerts di Leonard Bernstein sulla CBS (1958–72) 2.1 Elenco delle trasmissioni 3 Young People's Concerts dopo Bernstein 4 Note 5 Bibliografia 6 Collegamenti esterni Storia Iniziarono nel 1924 sotto la direzione dello Zio Ernest Schelling. In precedenza le Family Matinees avevano iniziato nel lontano 1885 so...

أتراك

هذه المقالة عن المجموعة العرقية الأتراك وليس عن من يحملون جنسية الجمهورية التركية أتراكTürkler (بالتركية) التعداد الكليالتعداد 70~83 مليون نسمةمناطق الوجود المميزةالبلد  القائمة ... تركياألمانياسورياالعراقبلغارياالولايات المتحدةفرنساالمملكة المتحدةهولنداالنمساأسترالي�...

 

Treviso Foot-Ball Club 1932-1933

Voce principale: Football Club Treviso. Treviso Foot-Ball ClubStagione 1932-1933Sport calcio Squadra Treviso Allenatore Vincenzo Migotti Presidente Alberto Fregonese dott. Guido Carisi Prima Divisione Girone C2º 1931-1932 1933-1934 Si invita a seguire il modello di voce Questa voce raccoglie le informazioni riguardanti il Treviso Foot-Ball Club nelle competizioni ufficiali della stagione 1932-1933. Stagione Nella stagione 1932-1933, continua l'alternarsi di presidenti al timone del Tre...

 

Branwell Brontë

Autoritratto (1840) Branwell Brontë (Thornton, 26 giugno 1817 – Haworth, 24 settembre 1848) è stato un pittore, scrittore e insegnante britannico. Indice 1 Biografia 1.1 Infanzia e formazione 1.2 L'età adulta 1.3 La morte 2 Nella cultura di massa 3 Note 4 Altri progetti 5 Collegamenti esterni Biografia Infanzia e formazione Ritratto delle sorelle Brontë realizzato da Branwell Brontë nel 1834 Patrick Branwell Brontë nacque a Thornton, nel West Yorkshire, quarto dei sei figli di Patrick...

Blanca Ares

Questa voce sull'argomento cestisti spagnoli è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Blanca AresNazionalità Spagna Altezza180 cm Pallacanestro RuoloAla CarrieraSquadre di club  P.B. Godella Nazionale 1989 Spagna U-191988-1994 Spagna124 (1.754) Palmarès  Europei OroItalia 1993  Giochi del Mediterraneo OroAtene 1991 BronzoLinguadoca-Rossiglione 1993  Universiadi Argento...

 

Atchison County, Kansas

County in Kansas, United States Not to be confused with Atchison, Kansas. County in KansasAtchison CountyCountyAtchison County Courthouse in Atchison (2023)Location within the U.S. state of KansasKansas's location within the U.S.Coordinates: 39°32′N 95°18′W / 39.533°N 95.300°W / 39.533; -95.300Country United StatesState KansasFoundedAugust 25, 1855Named forDavid Rice AtchisonSeatAtchisonLargest cityAtchisonArea • Total434 sq mi (...

 

Monumenti paleocristiani di Ravenna

Voce principale: Ravenna.  Bene protetto dall'UNESCOMonumenti paleocristiani di Ravenna Patrimonio dell'umanità TipoCulturale Criterio(i) (ii) (iii) (iv) PericoloNon in pericolo Riconosciuto dal1996 Scheda UNESCO(EN) Early Christian Monuments of Ravenna(FR) Scheda ManualeI monumenti paleocristiani di Ravenna sono un sito seriale inserito dall'UNESCO nella lista dei patrimoni dell'umanità dal 7 dicembre 1996.[1] Il sito è costituito da otto monumenti risalenti al V e al V...

黃洛妍

  提示：此条目页的主题不是黃妍。 黃洛妍2024年1月26日，香港女歌手黃洛妍於伊利沙伯體育館為懲教署「更生先鋒計劃」項目《重新啟航GO GO GOAL!》擔任表演嘉賓期間，於後台拍攝。女歌手罗马拼音Wong Lok Yin英文名Janees Wong昵称黃老師、Jan Jan国籍 中华人民共和国（香港）出生 (1997-06-26) 1997年6月26日（26歲） 英屬香港职业歌手、小提琴演奏家语言粵語、英語、國語�...

 

بكول

بكول الاسم الرسمي باكول موقع توجدير الإحداثيات 4°20′47″N 43°32′59″E / 4.3463888888889°N 43.549722222222°E / 4.3463888888889; 43.549722222222   تقسيم إداري  البلد  الصومال  المحافظة محافظة باكول العاصمة حودر  عدد السكان  العرق صوماليون  الدين مسلمون سنة معلومات أخرى منطقة زمني�...

 

Counties of Lithuania

Politics of Lithuania Constitution Taxation Executive President Gitanas Nausėda Prime Minister Ingrida Šimonytė Legislature Seimas Seimas Palace Speaker: Viktorija Čmilytė-Nielsen Judiciary Constitutional Court Supreme Court Elections Recent elections Seimas: 201620202024 Presidential: 201420192024 European: 201420192024 Referendums Political parties Public election committees Administrative divisions Counties Municipalities Elderships Foreign relations Ministers of Foreign Affairs Lith...

Ankara

Capital of Turkey This article is about the Turkish capital city. For other uses, see Ankara (disambiguation). Capital city and metropolitan municipality in Central Anatolia, TurkeyAnkaraCapital city and metropolitan municipalitySöğütözü business districtAtakule TowerAnıtkabirKocatepe MosquePresidential Library FlagEmblem of Ankara Metropolitan MunicipalityNickname(s): Heart of Turkey(Turkish: Türkiye'nin Kalbi)AnkaraLocation within TurkeyShow map of TurkeyAnkaraAnkara (Asia)Show ...

 

Canidae

Family of mammals CanidsTemporal range: Late Eocene-Holocene[1]: 7 ~37.8–0 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N 10 of the 13 extant canid genera Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Carnivora Infraorder: Cynoidea Family: CanidaeFischer de Waldheim, 1817[2] Type genus CanisLinnaeus, 1758 Subfamilies and extant genera †Prohesperocyon †Hesperocyoninae †Borophaginae Caninae Canidae (/ˈkæ...