PROFILPELAJAR.COM

Franciszek Ksawery Kossecki
	; litografia autorstwa Seweryna Oleszczyńskiego
	generał
Data i miejsce urodzenia	12 grudnia 1778 ; Kotiużyńce
Data i miejsce śmierci	20 maja 1857 ; Warszawa
	Przebieg służby
Lata służby	1794–1832
Siły zbrojne	Legiony Polskie we Włoszech; Armia Księstwa Warszawskiego; Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	wojny napoleońskie
	Odznaczenia

Franciszek Ksawery Kossecki herbu Rawicz (ur. 3 grudnia 1778 w Kotiużyńcach na Wołyniu, zm. 20 maja 1857 w Warszawie) – dyrektor główny prezydujący Komisji Sprawiedliwości, członek Rady Administracyjnej i Rady Stanu Królestwa Kongresowego w 1834 roku^[1], generał dywizji armii Królestwa Kongresowego.

Życiorys

Syn Stanisława zamożnego ziemianina, cześnika podolskiego.Od 4 czerwca 1794 adiunkt w Komisariacie Ubiorczym wojska koronnego. Po upadku powstania kościuszkowskiego udał się do Włoch i w 1797 w stopniu podporucznika wstąpił do Legionów Polskich. Uczestniczył we wszystkich ich kampaniach. Od 1798 adiutant gen. Karola Kniaziewicza. W tym samym roku opracował „Katechizm dla żołnierza” – popularne ujęcie republikańskich założeń ideologicznych, zrozumiałe dla prostego żołnierza. Ranny w 1799. Od 4 marca 1800 roku kapitan w legii naddunajskiej. Uczestnik kampanii nadreńskiej 1800–1801, walczył pod Philipsburgiem, Bergenem 6 lipca, Offenbachem 10 lipca, St. Christoph (Hohenlinden). Po rozwiązaniu Legionów w 1801 wziął dymisję w stopniu kapitana. Do służby powrócił w 1807 jako szef batalionu piechoty w Legii Północnej, pełnił również obowiązki szefa sztabu przy gen. J.Zajączku. Uczestnik kampanii pruskiej, walczył pod Grudziądzem, Ortelsburgiem, Wałami itd. 9 marca 1807 awansowany na majora 8 pułku piechoty. 27 grudnia 1807 ponowny awans na pułkownika. 1 stycznia 1808 roku odznaczony Krzyżęm Orderu Virtuti Militari. Odbył kampanię austriacką 1809 (ranny w boju pod Jedlińskiem). 14 czerwca 1809 odznaczony Orderem Legii Honorowej. Przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego w 1812 roku^[2]. Uczestnik kampanii moskiewskiej 1812, w czasie której otrzymał awans na generała brygady (25 maja 1812). W październiku oraz listopadzie pełnił funkcję dowódcy korpusu bezpośrednio osłaniającego rejon Mińska podczas odwrotu Napoleona z Rosji. Wobec przeważającej liczebności wojsk Rosyjskich, słabemu wyszkoleniu oraz wyposażeniu własnych formacji korpus został rozbity 15 listopada 1812 roku podczas odwrotu z Kojdanowa. Jednak wielokrotnie chwalony za postawę podczas operacji pod Kojdanowem, m.in. przez generałów Jana Henryka Dąbrowskiego, Dominika Dziewanowskiego i Mikołaja Bronikowskiego. Kossecki dysponując pod Kojdanowem siłami w liczbie 2500 żołnierzy, w większości nowozaciężnymi przez 6 godzin dawał odpór 20-tysięcznej, zaprawionej w bojach armii rosyjskiej, z liczną jazdą i artylerią. W czasie boju zabito pod Kosseckim konia, który przygniótł go swoim ciałem. Widzący to żołnierze uznali, że generał został zabity po czym zaczęli uciekać z pola walki. W pewnym momencie Kossecki został sam z garstką wiernych żołnierzy. W zaistniałych warunkach sam Kossecki zmuszony był salwować się ucieczką. Talent dowódczy Kosseckiego był również ceniony przez Księcia Józefa Poniatowskiego, który jeszcze w maju 1812 roku mianował Kosseckiego, wówczas pułkownika, na szefa sztabu 1-ej dywizji korpusu 5-go, którym to Książę Poniatowski dowodził w czasie kampanii rosyjskiej. Z powodu złamania nogi ostatecznie Kossecki tej funkcji nie pełnił.

Następnie walczył pod Borysowem oraz nad Berezyną. Mianowany komendantem departamentu płockiego. W 1813 walczył w obronie twierdzy Modlin, początkowo jako dowódca obrony, a następnie jako zastępca dowódcy, którym mianowano generała Hermana Wilhelma Daendelsa. W wyniku kapitulacji twierdzy Kossecki dostał się do niewoli rosyjskiej. Po uwolnieniu z niej w 1815 dowódca 2. Brygady Piechoty w 1. Dywizji Piechoty Królestwa Polskiego. W tym roku przeszedł do administracji cywilnej, choć pozostał w ewidencji wojska i awansował w 1826 na generała dywizji.

Członek czynny Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w 1829 roku^[3].

Po wybuchu powstania listopadowego 1830 uciekł do Wrocławia, skąd udał się do Petersburga z wiernopoddańczym adresem do cara. Po upadku powstania wrócił do Warszawy już jako generał rosyjski i prezes komisji emerytalnej. Jako szef Wydziału Sprawiedliwości wszedł w skład powołanego przez Rosjan Rządu Tymczasowego Królestwa Polskiego^[4].

Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele Kapucynów.

Jego postawa podczas wojen napoleońskich zawsze zjednywała serca przełożonych jak i podkomendnych. Gen. Józef Zajączek pisał o nim tak:W nim bowiem wszystko razem znalazłem połączone – odwagę, przytomność, pilność niesfatygowaną, i taką kombinację obrotów w boju, jaką w żołnierzu najdoświadczeńszym rzadko znaleźć można.

Natomiast, jak pisze J.I.Kraszewski w „Pamiętnikach wojennych 1792-1812” można przeczytać, że:Wiadomo wszystkim, że znany był ze swej uprzejmości i grzeczności dla każdego, iż miał miłość u podwładnych, którzy mówili o nim, iż się gniewać nie umie, że przystępny dla przybywających w interesach, przyjmował ich po całych rankach, pracując za to w nocy.

Był osobą wysoce wykształconą, znał języki francuski oraz niemiecki, nauki matematyczne, statystyczne oraz administracyjne. W latach 1804–1806 wraz z Cyprianem Godebskim wydawał Zabawy Przyjemne i Pożyteczne.

Był członkiem loży wolnomularskiej Kazimierz Wielki w siódmym stopniu^[5]. Odznaczony Orderem Świętego Stanisława I klasy w 1818 roku^[6]. W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 25 lat służby^[7].

Przypisy

↑ Nowy kalendarzyk polityczny na rok 1834, Warszawa, s. 286.
↑ Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 2, s. 18.
↑ Lista imienna członków Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w styczniu 1829 roku, Warszawa, 1829, s. 4.
↑ Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, przewodnik po zasobie t. II Epoka porozbiorowa, Warszawa 1998, s. 153.
↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 63.
↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.
↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]

Bibliografia

Biografia w iPSB
Henryk PiotrH.P. Kosk Henryk PiotrH.P., LidiaL. Kosk LidiaL., Generalicja polska, t. I, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001, ISBN 83-87103-81-0, OCLC 69534875 .
J.I. Kraszewski – Pamiętniki wojenne 1792-1812, t. VI, Drezno 1871
Szymon Askenazy – Napoleon a Polska, Warszawa 1919

Linki zewnętrzne

Franciszek Ksawery Kossecki – publikacje w bibliotece Polona

[1] Nowy kalendarzyk polityczny na rok 1834, Warszawa, s. 286.

[2] Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 2, s. 18.

[3] Lista imienna członków Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w styczniu 1829 roku, Warszawa, 1829, s. 4.

[4] Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, przewodnik po zasobie t. II Epoka porozbiorowa, Warszawa 1998, s. 153.

[5] Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 63.

[6] Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.

[7] Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

PROFILPELAJAR.COM

Franciszek Ksawery Kossecki

Życiorys

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Gondershe

Airco DH.4

KHKS

List of Pakistani films of 1982

Yanam

1109

Rumah Louis Armstrong

Kampfgruppe

Tchoukball

فيكتور ليندلوف

SMP Indonesia Baru

Філософія

乔冠华

Imperial units

Archipelago of San Andrés, Providencia and Santa Catalina

Rotsee

Jenny Meadows

Dendre

Torneo di Wimbledon 1885 - Singolare femminile

The Iceberg