Feliks Adamski (ur. 20 maja 1897 w Olszowej, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – chorąży Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 20 maja 1897 we wsi Olszowa w powiecie kępińskim w rodzinie Jana i Zofii ze Stasiaków[1]. Ukończył tam szkołę powszechną.
W 1915 został wcielony do armii niemieckiej i wziął udział w I wojnie światowej.
Uczestniczył w powstaniu wielkopolskim. W 1919 roku ukończył wojenny kurs dla oddziałów szturmowych w Belgii i kursy kreślarsko-budowlane[1]. Od 1919 roku w Wojsku Polskim. Służył najpierw w 12 pułku piechoty, a następnie w 70 pułku piechoty. Na froncie wojny polsko-bolszewickiej walczył od 1919 do października 1920 roku jako dowódca kompanii, a następnie batalionu. Za walki pod wsiami Grynowicze i Głodawą został odznaczony Orderem Virtuti Militari V kl. (nr 3021). Ponadto w uznaniu zasług wszedł w skład delegacji wręczającej 11 listopada 1920 roku buławę marszałkowską Józefowi Piłsudskiemu[2].
Do roku 1927 służył w 70 pp. Ukończył Centrum Szkolenia Podoficerów Piechoty nr 1 w 1922 roku. Od 31 grudnia 1927 służył w 10 batalionie KOP a od 1934 roku w batalionie KOP „Krasne” jako młodszy oficer kompanii.
17 września 1939 roku batalion został okrążony podczas wycofywania się w kierunku Wilna. Feliks Adamski dostał się do niewoli radzieckiej w nieznanych okolicznościach[2] przed 23 września[3]. 22 września był widziany przez rodzinę już jako jeniec w wagonie towarowym na stacji kolejowej w Krasnem nad Uszą[4]. Został osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku. Do rodziny dotarły listy nadawane przez niego do marca 1940 roku[2][5]. Między 7 a 9 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa nr 014 z 04.04.1940. Chorąży Adamski został zamordowany przez NKWD między 9 a 11 kwietnia 1940[3][6] w lesie katyńskim, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[7]. Krewni do 1954 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie[6].
Postanowieniem nr 112-49-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został pośmiertnie mianowany na stopień podporucznika. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Życie prywatne
Był żonaty z Jadwigą z Wiśniewskich, z którą miał trzy córki (Alfredę, Aleksandrę i Halinę) i dwóch synów (Tadeusza i Edwarda)[1]. Od 1934 roku rodzina Adamskich mieszkała w Krasnem nad Uszą, od sierpnia 1939 roku w nowym domu w pobliżu dworca kolejowego[8]. W marcu 1940 roku żona została wraz z dziećmi deportowana z Krasnego do rejonu ciurupińskiego w obwodzie pawłodarskim w północno-wschodniej części Kazachskiej SRR. Do Polski powrócili latem 1946 roku[9].
Ordery i odznaczenia
Upamiętnienie
- „Dąb Pamięci” przy ul. Grabowskiej 4 w Kępnie (certyfikat nr 001162/008156/WE/2009) – posadzony w 2009 roku przez uczniów Gimnazjum im. ks. Zdzisława Peszkowskiego w Krążkowach w ramach programu „Katyń... ocalić od zapomnienia” Stowarzyszenia „Parafiada” im. św. Józefa Kalasancjusza[14].
Przypisy
- ↑ a b c Snitko-Rzeszut (red.) 2000 ↓, s. 2 (PDF – 82).
- ↑ a b c [bez autora]: Chor. Feliks Adamski. Życiorys – ze źródła Muzeum Katyńskiego w Warszawie. [w:] Strona Muzeum Katyńskiego. muzeumkatynskie.pl > Historia Zbrodni Katyńskiej > Sylwetki > Adamski Feliks > Biografia [on-line]. Muzeum Katyńskie, 2011. [dostęp 2016-06-18].
- ↑ a b Рогинский (przew. kol. red.), Еремина (red.) 2015 ↓, s. 139 (PDF – 73).
- ↑ Jenczelewska-Stolarczyk (oprac.) 2007 ↓, s. 12–13 (PDF).
- ↑ Jenczelewska-Stolarczyk (oprac.) 2007 ↓, s. 13 (PDF).
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 139 .
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Jenczelewska-Stolarczyk (oprac.) 2007 ↓, s. 12 (PDF).
- ↑ Jenczelewska-Stolarczyk (oprac.) 2007 ↓, s. 13–16, 47 (PDF).
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2986 z 31 maja 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 23, poz. 927, s. 1036).
- ↑ Englicht 1929 ↓, s. 27.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 3935.22 G.M.I. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 5, s. 171).
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 64, poz. 72 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ [bez autora]: ADAMSKI Feliks, podporucznik, syn Jana. [w:] Strona programu „Katyń... ocalić od zapomnienia”. katyn-pamietam.pl > Bohaterowie > ADAMSKI Feliks [on-line]. Stowarzyszenie „Parafiada” im. św. Józefa Kalasancjusza, 2009. [dostęp 2016-06-18].
Bibliografia
- Halina Mil: Moja syberyjska droga. W: Grażyna Jenczelewska-Stolarczyk (oprac.): „Na bocznicy czekały na nas bydlęce wagony...”. Wspomnienia sybiraków. Wrocław: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-924281-8-3.
- Janina Snitko-Rzeszut (red.), Marek Tarczyński (kier. opr.), Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Cz. 1: (Antoni Abramowicz – Józef Kucharski). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2000, s. 2 (PDF – 82). ISBN 83-905590-7-2. [dostęp 2016-06-18].
- А.Б. Рогинский (przew. kol. red.), Лариса Еремина (red.): Убиты в Катыни. Книга памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению Политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Wyd. I. Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015, s. 139 (PDF – 73). ISBN 978-5-78700-123-5. [dostęp 2016-06-18]. (ros.).
- Józef Englicht: Zarys historii wojennej 70-go pułku Piechoty Wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Linki zewnętrzne
