Europejski Komisarz ds. Konkurencji – członek Komisji Europejskiej. odpowiedzialny za politykę konkurencji w Unii Europejskiej. Jego zadaniem jest zapewnienie, by rynki wewnętrzne UE funkcjonowały w sposób efektywny, sprawiedliwy i bezbarierowy, przyczyniając się do utrzymania zdrowej konkurencji między przedsiębiorstwami. Nadzoruje przestrzeganie zasad konkurencji, takich jak zakazy zmów cenowych, nadużywania dominującej pozycji rynkowej oraz nieuczciwej konkurencji. Ponadto odpowiada za kontrolę fuzji i przejęć przedsiębiorstw, by zapobiec koncentracji, która mogłaby zaszkodzić wolnej konkurencji i interesom konsumentów. Obejmuje również obszar kontroli pomocy państwowej, zapewniając, że wsparcie publiczne nie zaburza konkurencji na jednolitym rynku UE[1]. Obecnym komisarzem jest Teresa Ribera Rodríguez[2].
Powstanie stanowiska
Stanowisko zostało utworzone w odpowiedzi na rosnącą potrzebę skutecznej regulacji rynków wewnętrznych Unii Europejskiej oraz zapewnienia uczciwej konkurencji pomiędzy przedsiębiorstwami. Zostało ono ustanowione w celu monitorowania i egzekwowania przepisów dotyczących przeciwdziałania praktykom antykonkurencyjnym, takim jak zmowy cenowe czy nadużywanie dominującej pozycji na rynku. Ponadto, komisarz ds. konkurencji odpowiada za kontrolę fuzji i przejęć przedsiębiorstw, aby zapobiegać koncentracji gospodarczej, która mogłaby zaszkodzić wolnej konkurencji. Współczesne wyzwania związane z globalizacją rynków, cyfryzacją gospodarki i intensyfikacją transakcji międzynarodowych wymagały powołania dedykowanego komisarza, który będzie odpowiadał za monitorowanie i dostosowywanie polityki konkurencji do zmieniającego się otoczenia gospodarczego oraz technologicznego w UE[1][3].
Zakres obowiązków
Europejski Komisarz ds. konkurencji odpowiada za[1][3]:
opracowanie nowych ram pomocy państwowej, które przyspieszą wdrażanie energii odnawialnej oraz dekarbonizację przemysłową, a także zapewnią odpowiednią produkcję czystych technologii,
przegląd wytycznych dotyczących kontroli fuzji, uwzględniający strategiczne potrzeby sektora, a także zmiany w kontekście obronności i bezpieczeństwa,
przeciwdziałanie przejęciom firm przez zagraniczne podmioty, które mogą zagrażać konkurencyjności europejskiego rynku oraz chronić małe i średnie przedsiębiorstwa przed ryzykiem "zabójczych przejęć",
wzmocnienie i przyspieszenie egzekwowania zasad konkurencji oraz walka z praktykami antykonkurencyjnymi, w tym zmowami cenowymi i nadużywaniem dominującej pozycji rynkowej,
zapewnienie szybkich i skutecznych działań egzekucyjnych zgodnie z przepisami dotyczącymi rynków cyfrowych, zwłaszcza w kontekście egzekwowania przepisów Digital Markets Act (DMA) oraz Digital Services Act (DSA),
koordynowanie polityki państwowej pomocy w zakresie dekarbonizacji przemysłu i budowy czystych technologii, a także wspieranie inwestycji w obszarze zielonej transformacji przemysłowej,
monitorowanie i ocenianie polityki konkurencji w kontekście zmieniającej się gospodarki cyfrowej, z naciskiem na wyzwania związane z platformami internetowymi i sztuczną inteligencją,
koordynowanie z innymi komisarzami działań w zakresie polityki przemysłowej, zielonej transformacji i zapewniania sprawiedliwości społecznej w kontekście dekarbonizacji gospodarki.
