Danuta Maria Rytel

Danuta Maria Rytel
Mewa
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1917
Sukreml (Rosja)

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 2011
Wyszków

Zawód, zajęcie

farmaceutka, harcerka, działaczka konspiracyjna

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Partyzancki Krzyż Armii Krajowej

Danuta Maria Rytel ps. Mewa (ur. 5 grudnia 1917 w Sukremli(inne języki), zm. 30 kwietnia 2011 w Wyszkowie) – polska farmaceutka, harcerka, działaczka konspiracyjna, uczestniczka akcji „Burza”, prezeska wyszkowskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[1].

Życiorys

Danuta Maria Rytel urodziła się 5 grudnia 1917 roku w Sukremli w Rosji w trakcie trwania zsyłki jej rodziców. Była córką Apolinarego Rytla i Marianny z Płońskich. Do Wyszkowa przeniosła się wraz z rodziną w 1931 roku. Zdała maturę w 1938 roku w Gimnazjum Koedukacyjnym Towarzystwa Szkoły Średniej w Wyszkowie[1] (dzisiejsze I Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida w Wyszkowie), gdzie dyrektorem był jej ojciec[2]. Studia ukończyła na wydziale farmacji Uniwersytetu Warszawskiego[3].

Po wybuchu II wojny światowej Danuta Rytel ps. Mewa rozpoczęła pracę w podziemiu niepodległościowym. Działalność podziemną rozpoczęła 1 grudnia 1939 roku[3]. Przystąpiła do Związku Walki Zbrojnej, następnie w lutym 1942 roku do Armii Krajowej[4]. Walczyła w 13. pułku piechoty Batalionu Pułtusk[3]. Zajmowała się dystrybucją informacji z Londynu i podziemnej Warszawy na terenie działalności batalionu. Rozwoziła rozkazy z komendantury ZWZ w Warszawie. Rozpoczęcie pracy w aptece obok kawiarni należącej do jej brata Jerzego pozwalało jej na przejmowanie poczty z terenu i dostarczanie jej kurierom. W 1944 trafiła do kompanii Juliana Zubka[3]. Była sanitariuszką w bitwie pod Pecynką stoczonej podczas akcji „Burza”[1].

Po wyzwoleniu Wyszkowa wiele razy przesłuchiwano ją w pałacu Mostowskich w Warszawie[3]. W 1953 roku wyjechała do Raciborza, gdzie pracowała w aptece przy Rynku. W 2000 roku powróciła do Wyszkowa i została prezeską koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Rajski Ptak”[1].

Zmarła 30 kwietnia 2011 roku w wieku 94 lat. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 7 maja w kościele św. Idziego w Wyszkowie. Została pochowana na miejscowym cmentarzu parafialnym[1][4].

Odznaczenia

Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem AK Żołnierzy Polski Podziemnej oraz Krzyżem Partyzanckim[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Adam Michał Mickiewicz i inni red., Ziemia wyszkowska i Puszcza Biała – „kto był kim”, wyd. 1, Wyszków: Edytor s.c. Elżbieta K. Borzymek i wspólnicy : na zlecenie: Stowarzyszenia Przyjaciół Wyszkowa, Puszczy Białej i Kamienieckiej, 2021, s. 285, ISBN 978-83-60646-49-6 [dostęp 2023-09-28].
  2. ↑ Gimnazjum Koedukacyjne Towarzystwa Szkoły Średniej w Wyszkowie n. Bugiem – Miasto Wyszków [online], www.wyszkow.pl [dostęp 2023-09-28] (pol.).
  3. ↑ a b c d e Danuta Rytel „Mewa” z gniazdem w Raciborzu [online], www.nowiny.pl [dostęp 2023-09-28] (pol.).
  4. ↑ a b Redakcja, Odeszła na wieczną wartę – Danuta Rytel [online], Tygodnik Ostrołęcki, 9 maja 2011 [dostęp 2023-09-28] (pol.).