Czerniccy herbu własnego

Czernicki

Multimedia w Wikimedia Commons

Czerniccy herbu własnego – polski ród szlachecki. W okresie wczesnego średniowiecza rodzina wchodziła w skład możnowładczych rodzin Mazowsza^[1].

Czerniccy wywodzą się z Czernic Borowych na północnym Mazowszu, niedaleko Przasnysza. Czerniccy należą do tych rodzin rycerskich, których początki giną w mgle przeszłości. Rodzina należy do Boleściców, którzy "Z powodu zmazy, gdy niektórzy rycerze domu tego, po zabójstwie świętego Stanisława, zbiegli z ziemi krakowskiej na Mazowsze, zostali nazwani Boleścicami, niby rycerzami króla Bolesława i imię owe losem wyznaczone aż po dziś dzień zachowują"^[2].

Rodzina pieczętuje się herbem Czernicki z zawołaniem rodowym "Borko". Opis zamieszczony w Herbarzu Niesieckiego "(...) w herbie ich nad podkową krzyża nie masz i Jastrząb na hełmie podkowy nie trzyma, w prawo lecąc."

Protoplastą rodziny był Borko z Dobrska, który w 1440 roku wszedł w posiadanie Czernic [Borowych]. Jednym ze śladów obecności rodziny jest kościół, który został ufundowany na początku XVI w. W pobliskim Krasnem, gnieździe mazowieckiej rodziny Hrabiów Krasińskich, znajduje się barokowy nagrobek Katarzyny de Czernice Czernickiej, żony Andrzeja Krasińskiego, założyciela młodszej linii Krasińskich.

W XVII wieku część rodziny przeniosła się do Wielkiego Księstwa Litewskiego (Aleksander Czernicki, ksiądz, sekretarz króla Jana II Kazimierza oraz podstoli wileński). W XIX w. do Czernickich należały m.in. klucz folwarków Narbutowszczyzna, Kuszlany oraz Giedejki^[3]. W Giedejkach urodził się wiceadmirał Xawery Czernicki^[4].

Czerniccy w XX wieku mieszkali również na Kujawach w majątku Dobre, którego ostatnim właścicielem był Józef Czernicki.