PROFILPELAJAR.COM

Czarna Wisełka
	; Czarna Wisełka przy ścieżce dydaktyczno-przyrodniczej na Baranią Górę
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
	Potok
Długość	ok. 9 km
	Źródło
Miejsce	Barania Góra
Wysokość	1148 m n.p.m.
Współrzędne	49°36′21″N 19°00′13″E/49,605833 19,003611
	Ujście
Recypient	Jezioro Czerniańskie
Miejsce	Wisła
Współrzędne	49°36′34″N 18°55′35″E/49,609444 18,926389
	Położenie na mapie województwa śląskiego źródło ujście
	Położenie na mapie Polski źródło ujście
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czarna Wisełka – jeden z potoków źródłowych rzeki Wisły^[1] w Beskidzie Śląskim. Długość ok. 9 km. Źródła na południowo-zachodnich stokach masywu Baraniej Góry. Źródła mają postać wykapów, czyli drobnych cieków wodnych o przepływie poniżej 1 l/s, wypływających z młak i małych kałuż tworzących się na słabiej nachylonych, podmokłych zboczach, opadających ku południowemu zachodowi spod zwornikowego Wierchu Wisełki. Teren źródlisk zajmuje dość rozległy obszar na średniej wysokości ok. 1150 m n.p.m.^[2] Mapy sytuują je na wysokości 1148 m n.p.m., ok. 400 m (w linii prostej) na wschód od wzniesienia Równiańskiego Wierchu^[3].

Wincenty Pol, który uznawał Czarną Wisełkę za główny tok źródłowy Wisły, pisał tak o niej w swojej pracy pt. „Rzut oka na północne stoki Karpat” (1851): Nastaje u 8 silnych źródeł na Beskidzie, na górze Barani pod Czarnym Werchem^[4].

W swym górnym biegu potok płynie generalnie w kierunku południowo-zachodnim i przepływa ok. 250 m na wschód od schroniska PTTK na polanie Przysłop^[3]. Niżej skręca ku zachodowi. Tu przyjmuje z prawego brzegu swoje jedyne dwa większe dopływy: potok Wolny (koło gajówki Piłka, na wys. ok. 735 m n.p.m.) i potok Koźli Wierch (na wysokości ok. 685 m n.p.m.). Następnie wykręca ku północnemu zachodowi i płynąc wąską, głęboką i zupełnie zalesioną doliną wpada (na wysokości 547 m n.p.m.) do Jeziora Czerniańskiego^[3]. W zbiorniku tym potok łączy się z Białą Wisełką. Potok który wypływa z Jeziora Czerniańskiego nazywa się Wisełką, a po przyjęciu wód Malinki przyjmuje nazwę Wisły^[5].

Cały tok Czarnej Wisełki objęty jest rezerwatem przyrody „Wisła”, chroniącym głównie pstrąga potokowego^[6].

Wzdłuż Czarnej Wisełki przebiega droga asfaltowa, którą poprowadzony jest czarny szlak turystyczny i ścieżka dydaktyczna. Z doliny odchodzi asfaltowa droga na przełęcz Stecówka oraz szlaki turystyczne:

– do Schroniska PTTK na Przysłopie pod Baranią Górą 30 min, z powrotem 20 min;

– na przełęcz Kubalonka 2:05 h, z powrotem 1:15 h;

– do Koniakowa-Pietraszyny przez Gańczorkę 2:15 h, z powrotem h;

– do Kamesznicy 1:35 h, z powrotem 1:55 h;

– do Mlaskawki 1 h, z powrotem 1:25 h.

Wykapy Czarnej Wisełki
Czarna Wisełka w górnym biegu

Zobacz też

Biała Wisełka

Przypisy

↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 42, ISBN 83-239-9607-5 .
↑ MirosławM. Barański MirosławM., Beskid Śląski. Przewodnik, wyd. 2, Pruszków: Oficyna Wydawnicza REWASZ, 2019, s. 237–239 .
↑ ^a ^b ^c Mapa geoportalu [online] [dostęp 2024-02-16] .
↑ WincentyW. Pol WincentyW., Rzut oka na północne stoki Karpat, Kraków 1851, s. 40 .
↑ Środowisko geograficzne polskiego Śląska Cieszyńskiego, [w:] HenrykH. Mróz HenrykH., Śląsk Cieszyński, Środowisko naturalne, Cieszyn: Macierz Ziemi Cieszyńskiej, 1997, s. 24, ISBN 83-903589-9-9 .
↑ Mapa turystyczna [online] [dostęp 2024-02-16] .