Cmentarz żydowski w Chęcinach

Cmentarz żydowski w Chęcinach
Zabytek: nr rej. A.236 z 2.03.1991[1]
Ilustracja
Widok cmentarza od strony południowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Chęciny

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

4 ha

Data otwarcia

XVII wiek

Położenie na mapie Chęcin
Mapa konturowa Chęcin, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Chęcinach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Chęcinach”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Chęcinach”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Chęcinach”
Położenie na mapie gminy Chęciny
Mapa konturowa gminy Chęciny, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Chęcinach”
Ziemia50°47′44,71″N 20°28′13,96″E/50,795753 20,470544
Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz żydowski w Chęcinach – kirkut położony jest poza zwartą zabudową przy ul. Radkowskiej, na północno-wschodnim zboczu Góry Zamkowej. Na terenie nekropolii znajduje się około 150 lub 228[2] nagrobków w różnym stanie zachowania. Macewy wykonano głównie z piaskowca i marmuru chęcińskiego. Najstarsze z nich pochodzą z drugiej połowy XVII wieku[3]. Zachowały się również grobowce w formie sarkofagu. Całość otoczona jest dość wyraźnymi pozostałościami kamiennego muru. Kirkut jest zaniedbany. Jedynie w południowej, najstarszej części nekropolii widoczne są ślady prac porządkowych. Cmentarz ma powierzchnię 4 hektarów.

Historia

O zezwoleniu królewskim na kierchow wspominają dokumenty lustracji królewskiej z 1660. Kolejną wzmiankę o nekropolii można znaleźć w przywileju starościńskim z 21 marca 1668, w którym starosta chęciński Stefan Bidziński pozwolił Żydom na odbudowę cmentarza zniszczonego podczas potopu szwedzkiego. Sam kirkut istniał prawdopodobnie już na początku XVII wieku.

Do połowy XIX wieku cmentarz służył także kieleckim Żydom. W okresie międzywojennym teren kirkutu ogrodzono oraz wybudowano dom przedpogrzebowy. Podczas drugiej wojny światowej Niemcy niszczyli cmentarz. Po wojnie część cmentarza uległa dalszej dewastacji przez okoliczną ludność polską nieżydowskiego pochodzenia.[4] Obiekt został zamknięty dla celów grzebalnych w 1964.

Galeria zdjęć

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 22 [dostęp 2015-11-02].
  2. ↑ Cmentarz żydowski w Chęcinach (ul. Radkowska 58a). sztetl.org.pl. [dostęp 2024-06-18]. (pol.).
  3. ↑ Burchard podaje, że najstarszy nagrobek pochodzi z 1638.
  4. ↑ Cmentarz żydowski w Chęcinach (ul. Radkowska 58a). sztetl.org.pl. [dostęp 2024-06-18]. Cytat: Jak twierdzą mieszkańcy, część cmentarza zdewastował jeden z miejscowych milicjantów. (pol.).

Bibliografia

  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 136.
  • Rafał Jurkowski, Zapomniane miejsca. Świętokrzyskie, Wydawnictwo CM, Warszawa 2016
  • Penkalla A., Żydowskie ślady w województwie kieleckim i radomskim, Radom 1992

Linki zewnętrzne