PROFILPELAJAR.COM

Przemysław Burchard
Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1925 ; Podgórze
Data i miejsce śmierci	16 kwietnia 2008 ; Warszawa
Zawód, zajęcie	żołnierz, pisarz, dziennikarz, speleolog
	Odznaczenia

Przemysław Seweryn Burchard (ur. 5 lipca 1925 w Podgórzu k. Torunia, zm. 16 kwietnia 2008 w Warszawie) – polski etnograf, prozaik, reportażysta, redaktor i wydawca, podróżnik i speleolog.

Życiorys

Jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Jarosława Dąbrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim. Ukończył studia etnograficzne na Wydziale Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, studiował też w Szkole Inżynierskiej w Szczecinie. W czasie II wojny światowej żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej (Kedyw i 25 pp AK), podporucznik Pogotowia Akcji Specjalnej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. W maju 1945 brał udział w brawurowym ataku na areszt UB w Tomaszowie Mazowieckim i odbiciu kpt. „Marsa” Dębskiego. Aresztowany i skazany na karę śmierci, złagodzoną wskutek amnestii na karę więzienia.

Od 1953 do 1955 asystent w Zakładzie Badania Sztuki Ludowej Państwowego Instytutu Sztuki w Krakowie. Był współpracownikiem prof. Romana Reinfussa. W latach 1955–1958 był założycielem i redaktorem naczelnym czasopisma „Ziemia”. Debiutował w 1957 na łamach prasy. Od 1960 mieszkał w Warszawie. Członek kolegium redakcyjnego pisma „Poznaj Świat, publikował też w piśmie „Wierchy”.

Uprawiał taternictwo, speleologię, kajakarstwo, łucznictwo i nurkowanie. Prekursor polskiej speleologii, inicjator nurkowania swobodnego w Polsce (inicjator ekspedycji odkrywczych w latach 1950–1966). Autor wielu książek etnograficznych i podróżniczych. Podróżował po Ameryce Południowej i Środkowej, Australii i Oceanii, Nowej Gwinei, Afryce i Dalekim Wschodzie. W swoich badaniach zajmował się zwłaszcza mniejszościami narodowymi, akulturacją, interferencją kulturową. Sprowadzoną przez niego kolekcję związaną z Indianami kolumbijskimi można oglądać w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.

W okresie stanu wojennego w Polsce aktywny działacz opozycji demokratycznej w PRL, działał w Prymasowskim Komitecie Pomocy Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom. Po 1989 wydawca katalogów sztuki dawnych ziem wschodnich, książek historycznych, poezji, zbiorów dokumentów historycznych, przewodników krajoznawczych i książek z zakresu najnowszej historii Polski (w założonym przez siebie wydawnictwie „Burchard Edition”).

Członek Klubu Grotołazów i Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich.

Mieszkał w Warszawie przy ul. Podleśnej. Pochowany 22 kwietnia 2008 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 139-1-19)^[1].

Odznaczenia i nagrody

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
Krzyż Walecznych
Krzyż Partyzancki
Medal Wojska
Krzyż Armii Krajowej
Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego
nagroda „Życia Literackiego” za książkę Za ostatnim przystankiem (1986)

Twórczość

Z wyprawy grotołazów (opowiadania dla młodzieży). Nasza Księgarnia Warszawa 1957
Noc bez gwiazd (opowiadania). Sport i Turystyka Warszawa 1957
Podwodne przygody (opowiadania). Wiedza Powszechna Warszawa 1960
Tropami folkloru (szkice). Wydawnictwo Harcerskie „Horyzont” Warszawa 1960
Na szlaku. Nowoczesny sprzęt turystyczny (poradnik). Wydawnictwo Harcerskie „Horyzont” Warszawa 1960
Na dno świata (reportaże). Czytelnik Warszawa 1961 seria: „Z żaglem”
Kariera ministra (opowieść; wsp. Aleksander Drożdżyńskim. Wydawnictwo MON Warszawa 1963; seria Biblioteka Żółtego Tygrysa)
Mały przewodnik kolekcjonera. Moje hobby (wsp. Eugeniuszem Gołowin). Iskry Warszawa 1966
Wśród magotów i krokodyli (reportaże) Wiedza Powszechna Warszawa 1963; wydanie Kuba: 1967
Krok za rogatki (szkice). Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1964
Bułgaria (przewodnik). Wiedza Powszechna Warszawa 1965, 1967, 1980 ISBN 83-21-4010-9-0; 1987, ISBN 83-21-4010-9-0; seria: Biblioteka – Kraje, Ludzie, Obyczaje"
Duchy żółtych liści (opowiadania). Nasza Księgarnia Warszawa 1965
Węgry (przewodnik). Wiedza Powszechna 1966, 1974, 1988, ISBN 83-21-4055-4-1; seria: Biblioteka – Kraje, Ludzie, Obyczaje"
Inne kraje, inne ludy (szkice etnograficzne) Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa1967, 1974
Operacja "Pluto". Wydawnictwo Morskie 1967; seria: Miniatury Morskie
Rumunia (przewodnik). Wiedza Powszechna Warszawa 1968, 1976; seria: Biblioteka – Kraje, Ludzie, Obyczaje
Rzym (przewodnik). Wiedza Powszechna Warszawa 1971, 1982, ISBN 83-21-4021-7-8; 1987, ISBN 83-21-4021-7-8; seria: Biblioteka – Kraje, Ludzie, Obyczaje
Indianie z peryferii (powieść). Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1973
Sandomierz (szkic). Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych Warszawa 1973
Dżungla za progiem (reportaże podróżnicze). Czytelnik Warszawa 1975, 1978; seria: Z żaglem; przekład niemiecki: Unter Indianern Kolumbiens, tłum. Bolko Schweinitz; F. A. Brockhaus 1976, 1979, 1984, 1987. ISBN 3-325-00216-1
Operacja Kret (reportaż) Czytelnik Warszawa 1977. seria: Z żaglem; przekład niemiecki: Unternehmen Maulwurf, tłum. Bolko Schweinitz; F. A. Brockhaus 1982)
Za ostatnim przystankiem (reportaże). Czytelnik Warszawa1985. ISBN 83-07-0150-3-0; seria: Z żaglem
Australijczycy (szkice etnograficzne; Wiedza Powszechna Warszawa 1990. ISBN 83-21-4070-2-1; przekład niemiecki: Australier. Geschichte, Konflikte, Bräuche, Sitten, tłum. Bolko Schweinitz; Urania 1990. ISBN 3-332-00331-3)

Inne prace redakcyjne

Pierre Minvielle, W głąb ziemi (autor przedmowy; tłum. Janina Zielonko; Nasza Księgarnia 1972
Związki polsko-rumuńskie [w:] Sebastian Bonifaciu, Nicolae Docnescu, Ioana Vasiliu-Ciotoiu, Przewodnik po Rumunii (Sport i Turystyka, 1978)
Tadeusz Boy-Żeleński, Erinnerungen an das Labyrinth. Krakau um die Jahrhundertwende: Skizzen und Feuilletons (autor fotografii; tłum. z jęz. polskiego Bolko Schweinitz; Leipzig, G. Kiepenheuer 1979)
Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce (autor opracowania; przewodnik; Zakłady Graficzne "Reprint" Piotr Piotrowski 1990)