PROFILPELAJAR.COM

Ciało Chrystusa – w teologii chrześcijańskiej termin mający trojakie znaczenie: realne ciało, jakie przyjął Chrystus poprzez wcielenie, przyjęty przez katolicyzm i prawosławie pogląd, że w Eucharystii obecny jest Chrystus w swoim Ciele, a także Kościół jako mistyczne Ciało Chrystusa^[1]^[2].

Realność ciała

Wiara chrześcijańska obejmuje pogląd, że Jezus, będąc Bogiem, przyjął poprzez wcielenie prawdziwe, ludzkie ciało. W takim ciele dożył do śmierci na krzyżu. Chrześcijanie sprzeciwiali się już od początków swojej doktryny poglądowi, że ciało Jezusa było tylko pozorne, ewentualnie, że Chrystus połączył się z ludzkim ciałem, które opuścił przed śmiercią i zmartwychwstaniem. Wobec tego zwalczali odmienne stanowisko zwane doketyzmem^[3]. Równocześnie chrześcijaństwo zakłada, że Chrystus we wcieleniu przyjmuje nie tylko ciało, ale także inne elementy człowieczeństwa związane z duchową sferą, w tym rozumną duszę. Sprzeciwia się w związku z tym apolinaryzmowi, który zakładał, że boska natura Jezusa dominuje nad jego ciałem, obejmującym sferę fizyczną i zmysłową, ale nie posiadającym duszy^[4].

Ciało Chrystusa po zmartwychwstaniu nazywane jest w teologii katolickiej „chwalebnym” lub „uwielbionym” - dla pokreślenia jego transformacji i podlegania innym prawom, niż ziemskie (np. nagłe pojawianie się i znikanie, przenikanie przez przeszkody fizyczne)^[2]^[5].

Eucharystia jako Ciało Chrystusa

W chrześcijaństwie od pierwszych jego wieków przyjmowano pogląd o realnej obecności Chrystusa w chlebie konsekrowanym podczas Eucharystii, wywodzony ze słów Jezusa „To jest Ciało moje” zapisanych w Nowym Testamencie. W XVI w. teolodzy protestanccy zaprezentowali stanowisko, iż obecność ta jest jedynie symboliczna (Huldrych Zwingli), czy też duchowa (Jan Kalwin). Sobór trydencki w 1551 orzekł w reakcji na Reformację, że „w Najświętszym Sakramencie Eucharystii zawarte są prawdziwie, rzeczywiście i substancjalnie ciało i krew wraz z duszą i Bóstwem Pana naszego Jezusa Chrystusa, a więc cały Chrystus”. Dla wyjaśnienia sposobu przemiany chleba w Ciało (a także wina w Krew) Chrystusa teologia katolicka wypracowała pojęcie transsubstancjacji (przeistoczenia)^[6]^[7].

Zobacz też: Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (pot. Boże Ciało).

Mistyczne Ciało Chrystusa

Rozumienie Kościoła jako Ciała Chrystusa ma korzenie u św. Pawła. Widział on we wszystkich ochrzczonych poszczególne członki Ciała Chrystusa (1 Kor 12, 12–31^[8]), a samego Chrystusa określał Głową Kościoła (Ef 1, 22^[9], Kol 1, 18^[10]). Apostoł nigdzie nie określał jednak Ciała Chrystusa mianem mistycznego^[11].

Kościół nie stosował w dokumentach sformułowania „mistyczne Ciało Chrystusa” aż do drugiej połowy XIX wieku. Terminu tego używali w swoich encyklikach Leon XIII (Satis cognitum) i Pius X (Ad diem illum laetissimum). Istotnym wkładem w rozumienie Kościoła jako Ciała mistycznego była encyklika Mystici Corporis Christi Piusa XII z 1943 roku. Papież uważał „mistyczne Ciało Chrystusa” za najtrafniejsze określenie Kościoła, jako że funkcjonują w nim pierwiastki widzialne i niewidzialne, a Chrystus podtrzymuje jego istnienie. Kościół jako mistyczne Ciało Chrystusa zachowuje, zdaniem Piusa XII, odrębność osób i jedność w działaniu^[12].

Naukę o Kościele jako Ciele mistycznym rozwinął sobór watykański II oraz doktryna posoborowa. Według konstytucji Lumen gentium jedność między Chrystusem-Głową a członkami Kościoła jest nadprzyrodzona za sprawą Ducha Świętego^[13]. Jednocześnie Kościół jest dwojaką rzeczywistością, zarówno naturalną, jak i nadprzyrodzoną^[14]. Katechizm Kościoła katolickiego stanowi, iż Chrystus jest Głową Kościoła mając „pierwszeństwo we wszystkim” (1 Kol 1, 18) i rozdzielając posługi, Kościół zaś jest Ciałem Chrystusa, ponieważ „żyje dzięki Niemu, w Nim i dla Niego” (KKK 805), a jego członkowie są złączeni z cierpieniem Chrystusa. Katechizm stanowi ponadto, iż to Duch Święty jednoczy Chrystusa z wiernymi, buduje i ożywia Kościół. Szczególnie z Chrystusem łączą chrzest i Eucharystia^[15].

Przypisy

↑ Ciało Chrystusa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-11-10] .
↑ ^a ^b Encyklopedia katolicka. Tom 3, wyd. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 1989, s. 440 (hasło autorstwo Romualda Łukaszyka)
↑ Grzegorz Strzelczyk Traktat o Jezusie Chrystusie, [w:] Dogmatyka. Tom 1, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2005, s. 304-305
↑ Grzegorz Strzelczyk Traktat o Jezusie Chrystusie, [w:] Dogmatyka. Tom 1, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2005, s. 321, 326-330, 473
↑ Zbigniew Danielewicz Traktat o rzeczywistości ostatecznej, [w:] Dogmatyka. Tom 6, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2007, s. 434
↑ Marek Blaza, Dariusz Kowalczyk Traktat o Sakramentach, [w:] Dogmatyka. Tom 5, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2007, s. 335-340, 343-345
↑ Grzegorz Strzelczyk Sakrament Eucharystii, w: Krzysztof Porosło, Robert J. Woźniak Znaki Tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, wyd. WAM, Kraków 2018, s. 373-377
↑ 1Kor 12,12-31 w przekładach Biblii.
↑ Ef 1,22 w przekładach Biblii.
↑ Kol 1,18 w przekładach Biblii.
↑ Misterium Kościoła, s. 39–40 .
↑ Misterium Kościoła, s. 41 .
↑ Misterium Kościoła, s. 42 .
↑ Misterium Kościoła, s. 45 .
↑ Misterium Kościoła, s. 43–44 .

Bibliografia

JózefJ. Warzeszak JózefJ., Misterium Kościoła, Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 2004, ISBN 83-87989-37-1 .

[1] Ciało Chrystusa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-11-10] .

[Ek-2] Encyklopedia katolicka. Tom 3, wyd. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 1989, s. 440 (hasło autorstwo Romualda Łukaszyka)

[3] Grzegorz Strzelczyk Traktat o Jezusie Chrystusie, [w:] Dogmatyka. Tom 1, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2005, s. 304-305

[4] Grzegorz Strzelczyk Traktat o Jezusie Chrystusie, [w:] Dogmatyka. Tom 1, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2005, s. 321, 326-330, 473

[5] Zbigniew Danielewicz Traktat o rzeczywistości ostatecznej, [w:] Dogmatyka. Tom 6, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2007, s. 434

[6] Marek Blaza, Dariusz Kowalczyk Traktat o Sakramentach, [w:] Dogmatyka. Tom 5, wyd. Biblioteka Więzi, Warszawa 2007, s. 335-340, 343-345

[7] Grzegorz Strzelczyk Sakrament Eucharystii, w: Krzysztof Porosło, Robert J. Woźniak Znaki Tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, wyd. WAM, Kraków 2018, s. 373-377

[8] 1Kor 12,12-31 w przekładach Biblii.

[9] Ef 1,22 w przekładach Biblii.

[10] Kol 1,18 w przekładach Biblii.

[11] Misterium Kościoła, s. 39–40 .

[12] Misterium Kościoła, s. 41 .

[13] Misterium Kościoła, s. 42 .

[14] Misterium Kościoła, s. 45 .

[15] Misterium Kościoła, s. 43–44 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

PROFILPELAJAR.COM

Ciało Chrystusa

Realność ciała

Eucharystia jako Ciało Chrystusa

Mistyczne Ciało Chrystusa

Przypisy

Bibliografia

Read other articles:

Musthafa bin Ali

Hwang Bo-ra

Dolores Peak

Scooby-Doo! and Krypto, Too!

Пугачёва, Алла Борисовна

コルク

Lego Power Miners

Данио-рерио

1980 Memorial Cup

Película biográfica

التكتل الديمقراطي من أجل العمل والحريات

Wannon River

Філософія

Crayford

Shuttle–Mir program

Torsion spring

Dogana

مايك هودجز

Renang pada Olimpiade Musim Panas 2016

Shelby American