Charles Louis Auguste Fouquet, książę de Belle-Isle (ur. 22 września 1684 w Villefranche-de-Rouergue, zm. 26 stycznia 1761 w Wersalu) – francuski marszałek i polityk. Znany jako marszałek Belle-Isle, członek Akademii Stanisława w Nancy od 1751 roku[1].
Życiorys
1684-1741
Jego dziadkiem był nadintendent finansów Nicolas Fouquet. Urodził się w Villefranche-de-Rouergue. Mimo iż jego rodzina była w niełasce, wstąpił do armii i został w dowódcą regimentu dragonów w roku 1708. Wojna o sukcesję hiszpańską (1701-1714) przyniosła mu rangę brygadiera, a w roku 1718 marszałka (marechal de camp). Był obecny przy zdobywaniu miast Fontarabia w 1718 i St. Sebastian w 1719 roku.
Regent książę Filip II Burbon-Orleański doprowadził do jego uwięzienia w Bastylii, a później odesłania do jego posiadłości na prowincji. Gdy do władzy doszedł kardynał André Hercule de Fleury, Fouquet odzyskał szacunek i wpływy. Gdy trwała wojna o sukcesję polską (1733-1736) służył pod dowództwem księcia Berwick. Razem zdobyli wówczas Trewir, Trarbach i oblegali Philippsburg (1734). Gdy nastał pokój, król Ludwik XV, w uznaniu zasług, nadał mu w dowództwo trzy ważne twierdze Metz, Toul i Verdun.
Gdy Francja chciała skorzystać z zamieszania, jakie wywołała austriacka sankcja pragmatyczna z 1713 i z kłopotów Marii Teresy Habsburg, Fouquet został wysłany (1741) do Niemiec jako minister pełnomocny (a także ambasador nadzwyczajny przy elektorze Bawarii). Fouquet dopilnował, żeby cesarzem został ogłoszony przyjazny Francji władca Bawarii Karol VII Bawarski. W nagrodę w 1741 uczyniono go marszałkiem Francji.
1741-1757
Jako marszałek Francji otrzymał dużą armię, z którą, jak obiecał, miał doprowadzić do korzystnego pokoju w trzy miesiące pod murami Wiednia. Przeprowadził swoich ludzi (14 tys. żołnierzy) przez Las Czeski stale atakowany przez wroga, lecz nigdy nie dopuścił do otoczenia swych oddziałów. Jego podwładny François de Chevert został przezeń oddelegowany do obrony zdobytej Pragi, musiał jednak wycofać się z miasta, w czym zresztą austriaccy dowódcy mu nie przeszkadzali. Marszałek stał się pośmiewiskiem Paryża, nawet Fleury odwrócił się od niego. Jakby tego było mało, Brytyjczycy schwytali go w Hanowerze, gdy chciał dostać się z Kassel do Berlina.
Pozostał w Anglii mimo żądań wydania go ze strony zarówno cesarza Karola VII jak i Ludwika XV. Podczas kampanii lat 1746-1747 dowodził armią Piemontu i zajął Antibes i Niceę, lecz został pokonany w bitwie pod Assiettą. Udało mu się jednak wyprzeć wroga do Lombardii. Gdy nastał pokój, uczyniono go parem i księciem Francji (1748). W roku 1757 król mianował go sekretarzem wojny.
1757-1761
Jako minister rozwinął nauczanie oficerów i zlikwidował prywatne arystokratyczne regimenty należące do szlachciców, zbyt młodych, by dowodzić. Zmarł 26 stycznia 1761.
Życie prywatne i rodzina
Belle-Isle interesował się literaturą. Akademia Francuska przyjęła go w roku 1740, sam założył akademię w Metzu w roku 1760. Tytuł książę de Belle-Isle wygasł na nim, ponieważ jego jedyny syn zginął w roku 1758 w bitwie pod Krefeld.
Jego brat Louis Charles Armand Fouquet, znany jako kawaler (Chevalier) de Belle-Isle był również żołnierzem i dyplomatą.
Przypisy
- ↑ Małgorzata Durbas, Akademia Stanisława w Nancy (1750–1766), Kraków 2013, s. 379.
- Victor Claude Alexandre de Faneau (1624)
- Henri de Gournay de Marcheville (1626)
- Hercule de Charnacé (1631)
- Jean de Beaumont, sieur de Saint-Étienne (1632)
- Nicolas de Ramezay d’Orsonville (1639)
- Henri Lambert, de Tracy i d’Herbigny (1647)
- François Cazet de Vautorte (1649)
- Jerzy Chrystian (landgraf Hesji-Homburg) (1656)
- Pierre Caillet du Theil (1668)
- Robert de Gravel (1669–1672)
- François-Marie de l’Hospital, książę de Vitry (1672, 1677)
- Denis de La Haye-Vantelet (1675)
- de Pas de Feuquières (1676)
- César d’Estrées (1677)
- Bethoulet de Fromentean, hrabia de La Vauguyon (1679)
- Charles Colbert de Croissy (1679)
- Charles de Créquy (1680)
- Armand-Jean du Plessis de Richelieu i Denis de La Haye-Vantelet (1680)
- Gédéon Dumetz de Montmartin (1681)
- Charles F. de Caradas Héron (1686)
- Claude de Villars (1687)
- Gombaut (1688)
- Claude de Villars (1688)
- Simon Arnaud de Pomponne (1699)
- Nicolas de Chastenet de Puységur (1701)
- Jean-Baptiste Colbert de Torcy (1701)
- Louis Gaspard de Ricous (1701–1704)
- Pierre Rouillé de Marbeuf (1704)
- Jean-Pierre, hrabia La Marck (1711–1714)
- Jean-Baptiste de Johanne de la Carre de Saumery i M. Freischmann (1715)
- Jean-Baptiste-François Desmaretz de Maillebois (1726)
- Charles Louis Auguste Fouquet de Belle-Isle i M. Rezac (1731)
- Marc de Beauveau-Craon (1741)
- Charles Louis Auguste Fouquet de Belle-Isle (1742)
- François-Joachim Potier, książę de Gesvres (1742)
- Jacques-François Blondel (1742)
- Daniel-François, hrabia de Gelas-Voisins, wicehrabia de Lautrec (1743)
- Théodore Chevignard de Chavigny, Maximilian-Emmanuel Bavière (1745–1746)
- M. Renaud (1745)
- Louis François Armand du Plessis, książę de Richelieu (1746)
- François de Baschi (1748)
- Hubert de Folard (1755)
- Louis-Gabriel du Buat-Nançay (1756)
- Charles-Louis Joachim de Chastellier-Dumesnil (1757)
- François Barbé-Marbois, Louis Antoine Chalgrin (1776)
- Anne-César de La Luzerne (1777–1778)
- Thadée Humphrey, hrabia O’Dunne i M. Helfflinger (1779)
- Louis Cachet de Montézan (1780–1789)
- Jean-François Chalgrin (1782)
- Frédéric Flamen d’Assigny (1792)
- Charles Jean Marie Alquier (1798–1799)
- Théobald Bacher (1800)
- Antoine-René-Charles La Forest (1803)
- Louis Guillame Otto (1804)
- Louis de Narbonne (1810)
- Pierre-François-Jean Bogne de Faye (1811)
- de Mercy-Argenteau (1812)
- Jules Auguste de Polignac (1815 i 1816 wzgl. 1814–1816)
- Augustin Pelletier comte du Lagarde (1817 wzgl. 1816–1820)
- Louis Toussaint de la Moussaye (1821–1827)
- vicomte de Ségur-Montaigne (?)
- Marie du Gueulluy de Rumigny (1828, wzgl. 1827–1832)
- Charles de Bresson (1832–1833)
- Alfred de Vaudreuil (1833–1834)
- Charles Amable de Bourgoing (1835–1849)
- Armand Lefèbvre (1848–1850)
- Edouard Antoine Thouvenel (1850–1851)
- Louis de Méneval (1852–1860)
- de Bonneville (1860–1861)
- Edmé comte de Reculot (1861–1864)
- Méloizes-Fresnoy (1864–1867)
- Jérôme Paul de Cadore Nompère de Champagny (1867–1870)
- Edouard Alphonse de Lefèbvre de Béhaine (1871–1880)
- Louis Lannes de Montebello (1880–1882)
- Felix Mariani (1882–1888)
- Charles Claude Barrière (1888–1896)
- Jules Henrys d’Aubigny (1897–1904)
- Alfred Chilhaud Dumaine (1905–1907)
- René Joseph Adrien Bougarel (1907–1909)
- Henry Allizé (1909–1914)
- Emile Dard (1920–1924)
- Charles Francois de Paule Lefevre d’Ormesson (1924–1933)
- Aimé Leroy (1933–1934)
|