Centrum Badań nad Zagładą Żydów – jednostka naukowo-badawcza powołana w 2003 przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.
Siedziba Centrum mieści się w Pałacu Staszica przy ul. Nowy Świat 72 w Warszawie.
Historia
Centrum zostało utworzone 2 lipca 2003 rozporządzeniem dyrektora Instytutu Filozofii i Socjologii PAN prof. dr hab. Henryka Domańskiego. Celem jednostki stało się skupienie i rozwój środowiska naukowców badających Zagładę Żydów w okresie II wojny światowej przy uwzględnieniu różnorodnych aspektów – historycznego, socjologicznego, psychologicznego, literaturoznawczego i antropologicznego[1].
W 2005 zainicjowano wydawanie rocznika naukowego pt. „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, natomiast w 2007 utworzono Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, którego celem stało się rozszerzenie działań Centrum oraz zwalczanie stereotypów i uprzedzeń[1]. Centrum prowadzi działalność naukowo-badawczą oraz wydawniczą. Organizuje konferencje, seminaria badawcze, pracuje także z młodymi naukowcami zajmującymi się zagadnieniem Zagłady.
Członkowie Centrum włączyli się również do debaty publicznej na temat stosunków polsko-żydowskich, czego przykładem było wyrażenie w 2013 sprzeciwu wobec pomysłu lokalizacji pomnika Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej na terenie dawnego getta warszawskiego. W liście otwartym naukowcy napisali, że umieszczenie tego monumentu właśnie tam, byłoby „tryumfem narodowego samozadowolenia”[2].
W latach 2003–2023 Centrum opublikowało m.in. 21 tomów serii wydawnictw źródłowych Biblioteka Świadectw Zagłady[3] oraz 7 monografii naukowych będących pokłosiem prowadzonych projektów badawczych.[4] W 2018 roku ukazała się dwutomowa publikacja pod redakcją Barbary Engelking i Jana Grabowskiego pt. Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, stanowiąca podsumowanie realizowanego przez Centrum kilkuletniego projektu badawczego pt. Strategie przetrwania Żydów podczas okupacji w Generalnym Gubernatorstwie 1942–1945. Studium wybranych powiatów[5].
Zespół
- Samodzielni pracownicy nauki
Członkinie i członkowie
- dr Aleksandra Bańkowska
- dr Agnieszka Haska
- Marta Janczewska
- dr Justyna Majewska
- dr Karolina Panz
- Jakub Petelewicz
- Alina Skibińska
- Dagmara Swałtek-Niewińska
Przypisy
Linki zewnętrzne
