Państwa świata w 2000 r. podzielone na trzy grupy: państwa rdzenia (core) - (niebieski), półperyferyjne (żółty) i peryferyjne (czerwień)
Centrum – grupa najbogatszych państw , które przeciwstawia się peryferiom i półperyferiom .
W latach 50. XX wieku w binarnym podziale Paula Prebischa , centrum stanowić miały potęgi przemysłowe, a peryferia kraje rolnicze[1] . W ujęciu teorii systemu światowego Immanuela Wallersteina centrum oznacza najbogatsze państwa, które utożsamić można z zimnowojennym pojęciem Pierwszego Świata [2] . Kraje centrum to według Wallersteina te, w których rozpoczął się proces tworzenia systemu światowego, przede wszystkim kraje Zachodniej Europy [2] .
Cechy państw centrum
Kontrola globalnych zasobów produkcyjnych i finansowych[3] oraz eksploatacja państw peryferyjnych dzięki dużym firmom działającym w skali globalnej[4] .
Dominacja przemysłu przetwórczego nad wydobywczym, wytwarzanie produktów na bazie półproduktów dostarczanych z peryferiów i półperyferiów.
Posiadanie wysokich technologii high-tech [3] .
Wysokim poziom akumulacji i inwestycji, wynikający z niskich podatków[4] .
Względnie wysokie wynagrodzenia dla pracowników najemnych[4] .
Wysokie wskaźniki urbanizacji .
Pod względem ustrojowym są to państwa demokratyczne [3] .
Rosnąca konsumpcja dóbr w państwach centralnych prowadzi do ich ekspansji w stronę peryferiów, co jest początkiem cyklu Kondratiewa [5] .
W odniesieniu do koncepcji marksowskich centrum odpowiada klasie kapitalistycznej na poziomie społeczeństwa [4] .
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia