Cefeusz (syn Aleosa)

Zobacz też: inne postacie o imieniu „Cefeusz”.
Cefeusz
mityczny król Tegei
Poprzednik

Korytos

Następca

Likurg

Dane biograficzne
Ojciec

Aleos

Matka

Neajra (lub Kleobule)

Rodzeństwo

Auge,
Likurg (Lykurgos)

Cefeusz (także Cefeusz Arkadyjczyk, Kefeus; gr. Κηφεύς Kēpheús, Κηφέας Kēphéas, łac. Cepheus) – w mitologii greckiej król Tegei w Arkadii; jeden z Argonautów[1].

Uchodził za syna Aleosa i Neajry (lub Kleobule)[a][2]. Był bratem Auge i Likurga (Lykurgosa)[3]. Uczestniczył w wyprawie Argonautów i wyprawie przeciw synom Hippokoona wraz z Heraklesem i Ifiklesem[1]. Przez niektórych mitografów jest uważany za syna Likurga i uczestnika łowów kalidońskich[4].

Herakles został zraniony w Sparcie przez synów Hippokoona, a jego przyjaciel Ojonos zabity. Powróciwszy do zdrowia heros zebrał niewielką armię, po czym przybył do Tegei, gdzie uprosił Cefeusza, by ten wybrał się wraz z nim przeciw niewdzięcznej Sparcie na czele swych dwudziestu synów. Cefeusz początkowo odmawiał, obawiając się, by pod jego nieobecność nie najechali Tegei Argejczycy. Herakles podarował jednak Ajrope (lub Sterope), córce Cefeusza, pukiel włosów Gorgony w brązowym dzbanie, który otrzymał od Ateny. Powiedział jej, że w razie napaści wystarczy, żeby pokazała z murów lok włosów, odwracając się sama do nieprzyjaciela plecami, a wróg natychmiast ucieknie. Ajrope nie miała jednak potrzeby skorzystać z daru[b][4][5].

Cefeusz wyruszył pod mury Sparty. Padł jednak w tej wyprawie wraz z siedemnastoma synami[c]. Armia Heraklesa poniosła poza tym niewiele strat. Spartanie stracili natomiast Hippokoona, jego dwunastu synów wraz z licznymi innymi dostojnikami. Miasto wzięto szturmem[5]. Opustoszały po śmierci Cefeusza i jego synów tron Tegei objął Likurg[6]. Po śmierci Likurga królem Tegei został wnuk Cefeusza, Echemos, syn Aeroposa[7].

Ród ojca Cefeusza wywodził się od Arkasa, pierwszego władcy Arkadii, syna Zeusa i Kallisto[8].

Rodowód Cefeusza[9][10]
                         
  Zeus Kallisto  
       
       
  Arkas
(król Arkadii) 		 
     
     
  Azan Elatos
(król Kyllene) 		  Afejdas
(król Tegei)
     
               
Kajneus Kyllen Stymfalos    
  Ajpytos Ischys Pereus  
     
       
  Neajra Aleos
(król Tegei) 		  Steneboja
(królowa Tirynsu)
   
       
     
  Auge Cefeusz Likurg
     
   
  20 synów Ajrope
(lub Sterope)


Uwagi

  1. ↑ „Niekiedy podawano, że Kefeus Arkadyjczyk nie był synem Aleosa, lecz Lykurga i uczestniczył w łowach kalydońskich” (Grimal 2008 ↓, s. 181)
  2. ↑ O Cefeuszu wspominają Pauzaniasz w Wędrówkach po Helladzie VIII 4, 8; 5, 1; 8, 4; 9, 5; 23, 3; 47, 5; Apollodoros w Bibliotece II 7, 3; Apolloniusz Rodyjski w Argonautikach I 161; Diodor Sycylijski w Bibliotece historycznej IV 3
  3. ↑ Grimal podaje, że podczas wyprawy zginęli wszyscy synowie Cefeusza

Przypisy

  1. ↑ a b Grimal 2008 ↓, s. 180.
  2. ↑ Neaera. mythindex.com. [dostęp 2009-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-18)]. (ang.).
  3. ↑ Grimal 2008 ↓, s. 49–50, 370.
  4. ↑ a b Grimal 2008 ↓, s. 181.
  5. ↑ a b Graves 1974 ↓, s. 498.
  6. ↑ Grimal 2008 ↓, s. 214.
  7. ↑ Parada 1997 ↓, Echemus.
  8. ↑ Grimal 2008 ↓, s. 498.
  9. ↑ Grimal 2008 ↓, s. 370.
  10. ↑ Graves 1974 ↓, s. 248.

Bibliografia

  • Cepheus. mythindex.com. [dostęp 2009-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-21)]. (ang.).
  • Robert Graves: Mity greckie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
  • Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008. ISBN 83-04-04673-3.
  • Carlos Parada: Cepheus2. maicar.com. [dostęp 2011-08-05]. (ang.).
  • Carlos Parada: Arcadia. maicar.com. [dostęp 2009-12-04]. (ang.).
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Cepheus. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-07]. (ang.).
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Cepheus2. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-07]. (ang.).
Argonauci