CISZO

Fołkizm


Szymon Dubnow

Idee
Fołkiści
Organizacje
Gazety

CISZO (jid. ‏צישאָ‎), skrót od: jid. ‏צענטראַלע ייִדישע שול־אָרגאַניזאַציע‎ Centrale Jidisze Szul-Organizacje (Centralna Żydowska Organizacja Szkolna) – działająca w dwudziestoleciu międzywojennym świecka organizacja oświatowa Żydów polskich, związana z Bundem i ruchem fołkistowskim. Szczególną wagę przywiązywano w niej do nauczania jidysz, który był tam językiem wykładowym.

Historia

Szkoły jidysz tworzono w Polsce na początku okresu międzywojennego początkowo w sposób spontaniczny. Dopiero później zdecydowano o konieczności powołania organizacji, która skoordynowałaby dążenia propagujące język żydowski. Takim podmiotem była CISZO, która została stworzona na I Zjeździe Szkolnym w 1921 roku. Dzięki organizacji ruch prężnie się rozwijał – już pod koniec lat 20. XX wieku CISZO liczyła sobie 150 oddziałów w całej Polsce. Skupiały się one nie tylko na propagowaniu jidysz, ale także na prowadzeniu działalności ogólnokulturalnej.

Najmocniejsze wpływy w CISZO miał antysyjonistyczny, socjalistyczny Bund, jak również nurt fołkistowski. Organizacja był postrzegana przez członków Narodowej Demokracji jako ugrupowanie dążące do zdrady państwa. Również środowisko rządowe było nieufne wobec CISZO, dopatrując się w jej działaniach elementów „wywrotowych”.

Rozwój organizacji znacznie spowalniały kłopoty finansowe. Część problemów rozwiązywała jednak pomoc materialna amerykańskiego Jointu. Dzięki temu na przełomie 1928 i 1929 roku funkcjonowało 100 ośrodków CISZO, w których działało 114 szkół powszechnych, 46 domów dziecka, 52 szkoły wieczorowe, 3 gimnazja i 1 seminarium nauczycielskie. W instytucjach tych uczyło się 24 tys. osób. W kolejnych latach, wraz ze wzrostem popularności ruchów syjonistycznych, liczba pobierających nauki w CISZO się zmniejszała. Na przełomie 1934 i 1935 roku uczyło się tam 15 166 uczniów, z czego w szkołach elementarnych – 9 936, w gimnazjach – 650, a w pozostałych – 4 580.

Działalność CISZO, podobnie jak i wielu innych organizacji Żydów polskich, została zakończona przez wybuch II wojny światowej i holokaust.

Ideologia

CISZO charakteryzowała się wpajaniem uczniom poglądów sprzeciwiających się syjonizmowi i kulturze hebrajskiej. Lewicowe przekonania kadry nauczycielskiej organizacji przejawiały się także antyklerykalizmem i wrogością wobec judaizmu. Zamiast tego opowiadano się za kulturą świecką, z dużym znaczeniem języka jidysz. W CISZO silne były tendencje socjalistyczne.

W szkołach organizacji nauczano w dwóch językach. Tzw. przedmioty polskie wykładane były w języku polskim, a pozostałe – w jidysz.

Periodyki

CISZO wydawała trzy pisma pedagogiczne. Pierwszym było „Di Naje Szul” (jid. ‏די נײַע שול‎, „Nowa Szkoła”). Czasopismo ukazywało się w Wilnie. Pierwszy numer został wydrukowany w styczniu 1920 roku. Od nr 6 (kwiecień 1921 roku) był to miesięcznik, później dwumiesięcznik, a następnie kwartalnik. Później gazeta ukazywała się nieregularnie, była drukowana w Warszawie do 1930 roku.

Drugim czasopismem wydawanym przez CISZO było „Szul un Lebn” (jid. ‏שול און לעבן‎, „Szkoła i Życie”). Ukazywało się ono od lipca 1921 do marca 1927 roku. Trzecim czasopismem wydawanym przez organizację było natomiast „Szulwegn” (jid. ‏שולוועגן‎, „Tory Szkolne”).

Bibliografia

Read other articles:

Ashmore Group

Ashmore Group plcJenisPublicKode emitenTemplat:London Stock ExchangeFTSE 250 ComponentOTC Pink: AJMPFIndustriAsset ManagementDidirikan1992; 32 tahun lalu (1992)KantorpusatLondonTokohkunciDavid Bennett Non-Executive Chairman, Mark Coombs CEOPendapatan GB£316.3 million (2019)[1]Laba operasi GB£202.8 million (2019)[1]Laba bersih GB£181.5 million (2019)[1]AUM US$91,8 billion (2019)[1]Total ekuitas GB£854.1 million (2019)[1]Karyawan307 (2019)[1&...

 

 

Harman International Industries

Harman International Industries, Inc.JenisSubsidiaryIndustriElectronicsDidirikan1980PendiriSidney HarmanBernard KardonKantorpusatStamford, Connecticut, U.S.TokohkunciDinesh Paliwal President & CEOProdukaudio, electronic, and infotainment systems for automotive OEM's, home and computer systems, Aha Radio for in-car entertainment from cloud, loudspeakers and electronics for audio professionals (concert halls, stadiums, airports, recording, broadcasting, and cinema)PemilikSamsung GroupIndukS...

 

 

Waldjinah

Biografi ini memerlukan lebih banyak catatan kaki untuk pemastian. Bantulah untuk menambahkan referensi atau sumber tepercaya. Materi kontroversial atau trivial yang sumbernya tidak memadai atau tidak bisa dipercaya harus segera dihapus, khususnya jika berpotensi memfitnah.Cari sumber: Waldjinah – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) WaldjinahWaldjinah bersama Orkes Keronc...

Solvation

Association of molecules of a solvent with molecules or ions of a solute Not to be confused with salvation. A sodium ion solvated by water molecules Solvation describes the interaction of a solvent with dissolved molecules. Both ionized and uncharged molecules interact strongly with a solvent, and the strength and nature of this interaction influence many properties of the solute, including solubility, reactivity, and color, as well as influencing the properties of the solvent such as its vis...

 

 

جاكسونفيل (فلوريدا)

  لمعانٍ أخرى، طالع جاكسونفيل (توضيح). جاكسونفيل    علم الشعار:(بالإنجليزية: Where Florida Begins)‏    الإحداثيات 30°19′00″N 81°39′00″W / 30.316666666667°N 81.65°W / 30.316666666667; -81.65   [1] تاريخ التأسيس 1791  سبب التسمية أندرو جاكسون  تقسيم إداري  البلد الولايات الم�...

 

 

كارل لينارت يوش

60°10′10″N 24°55′04″E / 60.16944°N 24.91778°E / 60.16944; 24.91778 كارل لينارت يوش Karl Lennart Oesch (بالفنلندية: Lennart Karl Oesch)‏  معلومات شخصية اسم الولادة كارل لينارت يوش الميلاد 8 أغسطس 1892(1892-08-08) بيهايارفي، مقاطعة فيبوري، فنلندا الوفاة 28 مارس 1978 (85 سنة) هلسنكي، فنلندا مكان الدفن مقبرة هييت�...

Football Club Esperia Viareggio 2011-2012

Questa voce sull'argomento stagioni delle società calcistiche italiane è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Voce principale: Viareggio Calcio. Football Club Esperia ViareggioStagione 2011-2012Sport calcio Squadra Viareggio Allenatore Agenore Maurizi, poi Francesco Bertoluccipoi Stefano Cuoghi Presidente Stefano Dinelli Lega Pro Prima Divisione14º posto nel girone A. Coppa Italia Lega ...

 

 

Eileen Gu

American-born freestyle skier (born 2003) Gu Ailing redirects here. For the American poet with this Chinese name, see Eleanor Goodman. Eileen GuGu at the 2020 Winter Youth OlympicsPersonal informationFull nameEileen Feng Gu谷爱凌 (Gǔ Àilíng)Born (2003-09-03) September 3, 2003 (age 20)San Francisco, California, U.S.Height175 cm (5 ft 9 in)[1]SportCountry China (2019–present) United States (2018–2019)SportFreestyle skiingEventsHalfpipeSlopestyleBig air...

 

 

Gerbang tol Ngurah Rai

Gerbang tol Ngurah Rai, gerbang keluar menuju Bandara Internasional Ngurah Rai dan Kuta. Gerbang tol Ngurah Rai adalah gerbang tol keluar/masuk Jalan Tol Bali Mandara. Terletak di Kilometer 5,8. Gerbang tol ini merupakan akses keluar menuju Bandar Udara Internasional Ngurah Rai dan (Pantai) Kuta. Tarif (ribu Rp/Rp baru) Golongan Tarif Spd. Motor 5,00 I 13,00 II 19,50 III 19,50 IV 25,50 V 25,50 Tarif di atas diberlakukan sejak tanggal 26 Februari 2022 pukul 00:00 WITA. Sesuai dengan Keputusan ...

卡洛斯·梅内姆

此條目需要擴充。 (2015年11月27日)请協助改善这篇條目，更進一步的信息可能會在討論頁或扩充请求中找到。请在擴充條目後將此模板移除。 卡洛斯·梅内姆阿根廷總統府官方照片第47任阿根廷總統任期1989年7月8日—1999年12月10日副总统爱德华多·杜阿尔德卡洛斯·鲁考夫（英语：Carlos Ruckauf）前任劳尔·阿方辛 个人资料出生(1930-07-02)1930年7月2日 阿根廷拉里奥哈省阿尼利亚�...

 

 

Richard Mastracchio

Richard Alan Rick MastracchioLahir11 Februari 1960 (umur 64)Waterbury, ConnecticutStatusPurnawirawanKebangsaanAmerika SerikatPekerjaanInsinyurKarier luar angkasaAntariksawan NASAWaktu di luar angkasa227 hari, 13 jam , 38 menitSeleksi1996 NASA GroupTotal EVA9Total waktu EVA53 jam, 4 menitMisiSTS-106, STS-118, STS-131, Soyuz TMA-11M (Expedition 38/39)Lambang misi Richard Alan Rick Mastracchio (lahir 11 Februari 1960) adalah seorang insinyur Amerika Serikat dan mantan antariksawan NASA. Ia...

 

 

Beech Hill, Berkshire

Human settlement in EnglandBeech HillSt Mary the Virgin ChurchBeech HillLocation within BerkshireArea4.70 km2 (1.81 sq mi)Population294 (2011 census)[1]• Density63/km2 (160/sq mi)OS grid referenceSU696644Civil parishBeech HillUnitary authorityWest BerkshireCeremonial countyBerkshireRegionSouth EastCountryEnglandSovereign stateUnited KingdomPost townReadingPostcode districtRG7Dialling code0118PoliceThames ValleyFireRoy...

Menno Simons

Menno Simons (1854) Menno Simmons (1496-1561) adalah seorang pemimpin Anabaptis di Belanda dan Jerman Utara.[1] Ia dilahirkan di Friesland, Belanda pada tahun 1496. Menno menjadi seorang imam tahun 1524.[1] Akan tetapi, meskipun ia seorang imam, perlahan-lahan ia mulai meragukan ajaran transubstansiasi.[1] Pada tahun 1534 di kota Munster terjadi pertumpahan darah akibat pengepungan kota yang dilakukan oleh kelompok Anabaptis revolusioner.[1] Peristiwa itu membu...

 

 

Wes Covington

American baseball player Baseball player Wes CovingtonLeft fielderBorn: (1932-03-27)March 27, 1932Laurinburg, North Carolina, U.S.Died: July 4, 2011(2011-07-04) (aged 79)Edmonton, Alberta, CanadaBatted: LeftThrew: RightMLB debutApril 19, 1956, for the Milwaukee BravesLast MLB appearanceOctober 2, 1966, for the Los Angeles DodgersMLB statisticsBatting average.279Home runs131Runs batted in499 Teams Milwaukee Braves (1956–1961) Chicago White Sox (1961) Kansas...

 

 

Tønsbergs TF

Norwegian sports club Logo. Tønsbergs Turnforening, often called Tønsberg Turn is a Norwegian sports club from Tønsberg, Vestfold. It has sections for team handball, speed skating, figure skating, gymnastics and pétanque. General history The club was founded on 9 June 1864.[1] In November 1981 it lost its track and field section, as it merged with IF Tønsberg-Kameratene to form Tønsberg FIK.[2] In 1985 the association football section merged with Tønsberg-Kameratene to ...

History of field hockey

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article may require cleanup to meet Wikipedia's quality standards. The specific problem is: Content fork needs to be brought back in line with quality of main article. Please help improve this article if you can. (March 2019) (Learn how and when to remove this message) This article needs additional citations for verification. Please he...

 

 

Mutinensis gr. 122

Folios 293 et 294 du manuscrit comprenant une suite de portraits d'empereurs byzantins, allant de Jean II Comnène à Constantin XI Paléologue, lequel est suivi d'un portrait de Constantin Ier. Le Codex Mutinensis graecus 122 est un manuscrit en langue grecque écrit au XVe siècle et conservé au sein de la bibliothèque Estense à Modène. Souvent appelé Mutinensis gr. 122, il est une version de la chronique historique de Jean Zonaras, datant du XIIe siècle, intitulée Épitom�...

 

 

أسطول غواصات يو السادس

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (نوفمبر 2019) أسطول غواصات يو السادس   الدولة ألمانيا النازية  الإنشاء 1938  الانحلال 1944  جزء من كريغسمارينه ...

恆嬪

此條目需要补充更多来源。 (2021年10月16日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：恆嬪 — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 恆嬪（19世纪？—1876年6月27日），蔡佳氏。道光帝之嬪[1]。 生平 生年不詳，�...

 

 

Élections législatives de 2007 dans la Sarthe

2002 2012 Élections législatives de 2007 dans la Sarthe 5 sièges de députés à l'Assemblée nationale 10 et 17 juin 2007 Corps électoral et résultats Inscrits au 1er tour 402 522 Votants au 1er tour 246 405   61,22 %  2,3 Votes exprimés au 1er tour 240 067 Inscrits au 2d tour 324 466 Votants au 2d tour 187 698   57,85 % Votes exprimés au 2d tour 182 495 Majorité présidentielle Liste Union pour un mouvement populaireNouveau...