Błędy tekstu^[1] – wszelkie nieprawidłowości występujące w piśmie, które naruszają zasady poprawności językowej, stylistycznej, logicznej lub technicznej. Ich obecność może wpływać na jakość przekazu, wiarygodność autora oraz odbiór treści przez czytelników.

Wszystkie języki mają swoje normy normy językowe dla pisania i rozmowy^[2].

Norma językowa^[3] - to znak graficzny umieszczany najczęściej nad lub pod literą, informujący o sposobie wymowy głoski oznaczanej za pomocą tej litery. W języku polskim za pomocą znaków diakrytycznych zapisywane są literowe oznaczenia głosek: ą, ę, ó, ć, ł, ń, ś, ź, dź, dż, ż.

Priorytet błędów^[4] - to sposób klasyfikowania i oceny błędów w zależności od ich wpływu na całość tekstu, proces, system lub użytkownika. Ustalanie priorytetu błędów pozwala na efektywne zarządzanie ich naprawą poprzez skoncentrowanie się najpierw na błędach najważniejszych.

Kategorie priorytetów błędów

Błędy rażące^[5] (ogólne pojęcie) - to typ błędów którzy powoduje niezrozumiałość tekstu, powoduje zrozumienie fragmentu tekstu, zawierającego taki wyraz, niezgodne z intencją nadawcy tekstu.

1. Krytyczne błędy (wysoki priorytet) - błędy, które uniemożliwiają zrozumienie tekstu lub działanie systemu.
2. Poważne błędy (średni priorytet) - błędy, które utrudniają czytanie lub zmniejszają wiarygodność tekstu, ale nie uniemożliwiają zrozumienia treści.
3. Drobne błędy (niski priorytet) - błędy, które nie mają istotnego wpływu na czytelność czy wiarygodność tekstu, ale ich poprawa podnosi jakość całości.

Przyczyny wystąpienia^[6]:

1. Słowotwórstwo
2. duża liczba komunikatów
   • Pojawienie się nowych form słów w różnych grupach społecznych.
3. wpływ kontekstowy
   • brak jasnych wytycznych
   • złożoność tematu – skomplikowane tematy zwiększają ryzyko błędów.
4. rozwój komunikacji internetowej
   • pojawienie się nowego slangu, co prowadzi do nieporozumień i błędów.

• Błędy leksykalne (słownikowe) - to niewłaściwy dobór słów i użycie wyrazu w niewłaściwym znaczeniu.
• Błędy interpunkcyjne(Interpunkcja) - to nieprawidłowe stosowanie przecinek, niewłaściwe użycie innych znaków interpunkcyjnych i brak znaków interpunkcji.
  1. Postawienie jakiegokolwiek ZI na początku wiersza;
  2. Brak znaków interpunkcyjnych na końcu zdania (kropki, wykrzyknika, pytajnika);
  3. Nieprawidłowe stosowanie przecinków (np. przed imiesłowami zakończonymi na -ąc, -szy).;
  4. Pominięcie przecinka w wypowiedzeniu złożonym podrzędnie – przed spójnikiem (również z przyimkiem), zaimkiem, a także przed częścią nadrzędną;
  5. Pominięcie przecinka w zdaniu złożonym porównawczym;

• Błędy słowotwórcze - to błąd utworzony niewłaściwym formantem, niezgodność z regułami języka lub tworzenie wyrazów, które są nienaturalne dla polszczyzny.
• Pleonazm^[8] - ( gr. pleonasmos – nadmiar, zbytek) – wyrażenie nadmiarowe, czyli takie, którego jedna część powtarza treść wyrażoną też w innej części, np. spadać w dół.

Pleonazmy dzielimy na codzienne i formalne:

Pleonazmy codzienne:

1. „Cofnąć się do tyłu” – wystarczy „cofnąć się”.
2. „Kontynuować dalej” – wystarczy „kontynuować”.

Pleonazmy formalne:

1. „Pierwszy priorytet” – priorytet z definicji jest pierwszy.
2. „Fakt autentyczny” – fakt z definicji jest autentyczny.

Pleonazm w literaturze – dla uzyskania efektu stylistycznego (np. podkreślenia emocji^[9]).

• Błędy pragmatyczne(Pragmatyka) - dotyczą braku dostosowania tekstu do kontekstu, odbiorcy lub celu wypowiedzi.(np. potoczny język w oficjalnym dokumencie)

• Błędy typograficzne i techniczne - związane z formatowaniem, układem tekstu i technicznymi aspektami jego prezentacji.
• Błędy ortograficzne - błędy te polegają na niezgodności zapisu z zasadami ortografii języka polskiego

Do błędów ortograficznych zaliczono:

– błędy w zakresie pisowni wyrazów z ó-u, rz-ż (w tym wyjątki od pisowni rz po spółgłoskach), ch-h;

– błędy w zakresie pisowni nie z różnymi częściami mowy;

– błędy w pisowni zakończeń -ji, -ii, -i;

– błędy w pisowni wyrazów wielką i małą literą (z wyjątkiem pisowni przymiotników dzierżawczych);

– błędy w zakresie pisowni cząstki – by z osobowymi formami czasownika;

– błędy w zapisie przedrostków roz-, bez-, wez-, wes-, wz-, ws-;

– błędy w pisowni nosówek (ą, ę) oraz połączeń om, on, em, en.

• Niewłaściwie dobrane słowa, brak interpunkcji lub nieprawidłowa składnia mogą sprawić, że odbiorca nie zrozumie intencji nadawcy.
• Błędy ortograficzne lub gramatyczne mogą prowadzić do zmiany sensu wypowiedzi, co skutkuje błędną interpretacją.

• Tekst zawierający liczne błędy może być odbierany jako nieprofesjonalny lub niedopracowany.
• Odbiorca może kwestionować kompetencje nadawcy, szczególnie w przypadku tekstów formalnych lub naukowych.

• Błędy w tekście mogą irytować lub rozpraszać czytelnika, co utrudnia skupienie się na głównym przekazie.
• W kontekstach formalnych lub biznesowych błędy mogą być odebrane jako brak szacunku dla odbiorcy.

• Niezrozumiały tekst wymaga dodatkowego wysiłku intelektualnego od odbiorcy, co wydłuża proces komunikacji.
• W sytuacjach, gdzie ważna jest szybkość reakcji, np. w komunikacji internetowej, błędy mogą prowadzić do opóźnień lub konieczności dodatkowych wyjaśnień.

• Nieprecyzyjne informacje mogą prowadzić do błędnych decyzji lub działań, szczególnie w przypadku dokumentów technicznych, prawnych czy medycznych.
• W relacjach interpersonalnych błędy mogą powodować utratę zaufania lub konflikty wynikające z niezrozumienia.

• W tekstach marketingowych i promocyjnych błędy mogą wpłynąć na postrzeganie marki jako mniej rzetelnej.
• Firmy, które nie dbają o poprawność językową, mogą być mniej wiarygodne w oczach klientów.