Biały Potok (dopływ Młynisk)

Biały Potok
Ilustracja
Biały Potok
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Tatry Zachodnie

Potok
Długość 4,49 km
Źródło
Współrzędne

49°15′21″N 19°56′58″E/49,255833 19,949444

Ujście
Recypient Młyniska
Miejsce

Zakopane

Wysokość

ok. 840 m n.p.m.[1]

Współrzędne

49°17′32,0″N 19°56′46,5″E/49,292222 19,946250

Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego
Mapa konturowa powiatu tatrzańskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast w centrum znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Biały Potokpotok, prawostronny dopływ Młynisk[2] o długości 4,49 km[3], powierzchni zlewni 3,256 km² i średnim spadku 12%[4].

Potok płynie Doliną Białego w Tatrach Zachodnich. Ma dwa źródłowe cieki, spływające dwoma górnymi odnogami Doliny Białego. Lewy ciek wypływa ze źródła na wysokości 1400 m pod Suchym Wierchem i spływa Doliną Suchą – zachodnią odnogą Doliny Białego. Na odcinku do Polany Białego jest to ciek okresowy; woda stale płynie tylko w skalnych partiach koryta, zanika natomiast w miejscach wypełnionych rumowiskiem. W okolicach Polany Białego, gdzie występują łupki, jest to już potok stały, zasilany kilkoma źródłami i niewielkimi ciekami. Poniżej polany potok zmienia bieg z północnego na wschodni i przełamuje się przez dolomitowe skały pomiędzy turniami Zawieszka i Igła. Dolina ma tutaj charakter kanionu, a w korycie potoku występują progi o wysokości 2–3 m i skalne rynny. Woda rozdziela się na kilka strug[4].

Drugi ciek wypływa ze źródła znajdującego się na wysokości 1420 m pod Wrótkami i spływa wschodnią odnogą doliny – Żlebem pod Wrótka. Górny jego odcinek to skalne koryto o szerokości do 3 m, miejscami zawalone skalnym rumoszem. Niewielkie ilości wody pojawiają się tylko w skalnych odcinkach na progach. Większa ilość wody występuje dopiero po zasileniu ciekiem spływającym spod Przełęczy Białego oraz z przykorytowych źródeł wybijających na wysokości 1060–1040 m[4].

Jeden z wodospadów

Obydwa cieki łączą się ze sobą na wysokości 1080 m. Od tego miejsca potok spływa z dużym spadkiem w kierunku północnym korytem mającym postać wąskiej rynny wyrzeźbionej w dolomitowym podłożu. Poniżej tego podłoża koryto rozszerza się do 3–4 m i pojawiają się w nim progi o wysokości do 1,5 m. Na wysokości około 1000 m zasilany jest ciekiem spływającym dnem Siwarowego Żlebu. Niżej nie ma już żadnych stałych dopływów. Przy wylocie z Doliny Białego dokonuje przełomu między skałami Korycisk i Kazalnicy. Jego koryto w tym miejscu ma postać wąskiej rynny z progiem o kilkumetrowej wysokości. Pod progiem tym w końcowej części swojego biegu potok ma już niewielki spadek. Średni spadek w części tatrzańskiej wynosi 21,2%. Opuszcza Tatry na wysokości 913 m i wpływa do Rowu Podtatrzańskiego. Spadek na odcinku pozatatrzańskim wynosi 2,6%. Na odcinku od Tatr do ujścia potok płynie korytem wyżłobionym w materiale akumulacyjnym, w którym gubi około 40% swojej wody. Pomiar przepływu wykonany 17 sierpnia 1956 r. u wylotu z Tatr wykazał przepływ 87 l/s, a w tym samym czasie przed ujściem do potoku Młyniska 35 l/s[4].

Po wypłynięciu z Doliny Białego potok płynie przez Zakopane przez Las Białego, osiedle Żywczańskie i w okolicy ul. Orkana wpada od prawej strony do potoku Młyniska[5].

Przy potoku prowadzi żółty szlak turystyczny od Drogi pod Reglami do Ścieżki nad Reglami; czas przejścia: 60 min, ↓ 45 min

Zobacz też

Przypisy

  1. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-04-02].
  2. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 10, ISBN 83-239-9607-5.
  3. Biały Potok na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania) [online], Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej [dostęp 2017-05-15].
  4. a b c d Krystyna Wit-Jóźwik, Hydrografia Tatr Zachodnich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Zachodnie”'' 1:50 000, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii, 1960.
  5. Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 [online] [dostęp 2022-04-02].