Betty Katz

Betty Katz
Ilustracja
Stolperstein w Berlinie upamiętniający Betty Katz
Data i miejsce urodzenia

21 sierpnia 1872
Poznań

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 1944
Terezin

Zawód, zajęcie

pedagog

Multimedia w Wikimedia Commons

Betty Katz (ur. 21 sierpnia 1872 w Poznaniu, zm. 6 czerwca 1944 w Terezinie) – żydowska działaczka społeczna, pedagog. Pracowała w sierocińcu dla dzieci żydowskich w Rybniku, kierowała placówką dla ociemniałych w Berlinie. Ofiara holocaustu.

Życiorys

Betty Katz urodziła się 21 sierpnia 1872 r. w Poznaniu. Jej rodzicami byli Felix i Agnes Falk. Otrzymała gruntowną edukację i ukończyła seminarium nauczycielskie. Prawdopodobnie w Lesznie poznała starszego o 8 lat Leopolda Katza, który pracował jako nauczyciel. Tam też prawdopodobnie pobrali się. Przez jakiś czas Leopold pracował w Raciborzu skąd wiosną 1894 r. przeprowadził się z żoną do Rybnika, gdzie otrzymał posadę dyrektora sierocińca dla żydowskich dzieci. Para zamieszkała na terenie placówki. Betty pomagała mężowi w pracach wychowawczych i administracyjnych[1][2]. W 1896 urodził się ich pierwszy syn Lothar, a dwa lata później Gunther. Obaj wychowywali się wraz z innymi dziećmi przebywającymi w sierocińcu. Młodszy syn zginął w czasie I wojny światowej 23 sierpnia 1918 r. w Macedonii[1][2]. Lothar studiował medycynę[3].

Po 28 latach spędzonych w Rybniku przeprowadzili się do Bytomia. Tam urodził się ich wnuk, syn Lothara i Gertrud. Dzięki znajomościom nawiązanym w Rybniku, Betty wyjechała wraz z mężem do Berlina, gdzie otrzymała pracę w ośrodku dla ociemniałych. Krótko po przeprowadzce, w wieku 62 lat zmarł Leopold. Został pochowany 18 października 1926 r. na cmentarzu żydowskim w Weissensee[1][2].

W ośrodku dla ociemniałych przy Wrangelstraße, gdzie została dyrektorem. Początkowo przebywało w nim 30 podopiecznych a po rozbudowie placówki zwiększono liczbę miejsc do 50[4]. Betty zarządzała również personelem medycznym i administracyjnym. W tym czasie w Niemczech zmieniła się sytuacja polityczna i do władzy doszli naziści. Przez 1940 r. użyła swoich koneksji, aby uzyskać wizy amerykańskie dla Lothara i jego rodziny. Jesienią 1941 r. ośrodek przejął Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy. 19 listopada podopieczni oraz personel musieli opuścić go opuścić. Zostali przeniesieni do punktu zbiorczego w Weissensee. Betty znalazła się na liście do wywózki z numerem 621, w grupie 1013 osób. 14 września 1942 r. została wywieziona z transportem do obozu koncentracyjnego Terezina, gdzie przeżyła ponad półtora roku. Zginęła 6 czerwca 1944 r. w wieku 72 lat. Spoczywa na cmentarzu w Terezinie[2][3][5].

Upamiętnienie

  • 4 maja 1945 r. Lothar Katz mieszkający we Freeport na Long Island zamieścił ogłoszenie dotyczące matki Betty Katz w niemiecko-żydowskiej gazecie Aufbau ukazującej się w Nowym Jorku.
  • W 1991 r. syn Lothara Peter przekazał United States Holocaust Memorial Museum Archives pamiątki po Betty, w tym listy i dwie fotografie[6].
  • W 2006 r. powstał The Nashville Holocaust Memorial, na jednej z tablic pamięci, z inicjatywy wnuka Betty Petera Kataz, który mieszkał z żoną Marion w Nashville w stanie Tennessee, umieszczono nazwisko jego babki[7].
  • 2 grudnia 2017 r. przed dawnym żydowskim domem dla niewidomych, Wrangelstraße 6-7 w Berlinie wmurowano w chodnik Stolperstein (kamień pamięci) upamiętniający Betty Katz[3][4].

Przypisy

  1. ↑ a b c O żydowskiej ochronce w Rybniku i związanej z nią rodzinie Katzów cz.2 [online], Szuflada Małgosi, 25 marca 2018 [dostęp 2024-03-29] (pol.).
  2. ↑ a b c d Małgorzata Płoszaj, Niezwykła żona dyrektora żydowskiej ochronki [online], eNowiny.pl [dostęp 2024-05-19] (pol.).
  3. ↑ a b c Stolpersteinverlegungen im Dezember 2017 [online] [dostęp 2024-05-19] (niem.).
  4. ↑ a b Petra T. Fritsche, Betty Katz geb. Falk [online], Koordinierungsstelle Stolpersteine Berlin [dostęp 2024-05-19] (niem.).
  5. ↑ 2. großer Alterstransport [online], Statistik und Deportation der jüdischen Bevölkerung aus dem Deutschen Reich [dostęp 2024-05-19] (niem.).
  6. ↑ Letters concerning Betty Katz and the home for the blind in Terezin [online], United States Holocaust Memorial Museum [dostęp 2024-05-19] (ang.).
  7. ↑ Betty Katz [online], The Nashville Holocaust Memorial [dostęp 2024-05-19] (ang.).

Bibliografia

  • Małgorzata Płoszaj: Piękni i młodzi. Opowieści o rybnickich Żydach. Wydawnictwo Rudy, 2022. ISBN 978-83-966454-0-1.

Read other articles:

Demografi Sri Lanka

Demografi {{{place}}}Populasi Sri Lanka, 1961-2003 (FAO, 2005)Populasi20.359.439 (2012 census)Kepadatan325/km2 (2012 census)Tingkat pertumbuhan0,913% (2012 est.)Tingkat kelahiran17,04 kelahiran/1.000 penduduk (2012 est.)Tingkat kematian5,96 kematian/1.000 penduduk (July 2012 est.)Harapan hidup75.94 tahun (2012 est.) • laki-laki72.43 tahun (2012 est.) • perempuan79.59 tahun (2012 est.)Tingkat kesuburan2.17 kelahiran anak/wanita (2012 est.)Tingkat kematian bayi9.47 kemat...

 

Pulse-repetition frequency

Number of pulses of a repeating signal Pulses per second redirects here. Not to be confused with Pulse-per-second signal. The pulse-repetition frequency (PRF) is the number of pulses of a repeating signal in a specific time unit. The term is used within a number of technical disciplines, notably radar. In radar, a radio signal of a particular carrier frequency is turned on and off; the term frequency refers to the carrier, while the PRF refers to the number of switches. Both are measured in t...

 

العلاقات الكويتية الليتوانية

العلاقات الكويتية الليتوانية الكويت ليتوانيا   الكويت   ليتوانيا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الكويتية الليتوانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين الكويت وليتوانيا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه ال...

Amateur geology

Non-professional study and collecting of rocks Kunzite from Afghanistan, which was named in honor of George Frederick Kunz Amateur geology or rock collecting (also referred to as rockhounding in the United States and Canada) is the non-professional study and hobby of collecting rocks and minerals or fossil specimens from the natural environment.[1][2] In Australia, New Zealand and Cornwall, the activities of amateur geologists are called fossicking.[3] The first amateu...

 

Ranger 3

1962 robotic lunar exploration mission by NASA; malfunctioned For the fictional spacecraft, see Buck Rogers in the 25th Century (TV series). For the National Park Service vessel, see Ranger III. Ranger 3Mission typeLunar impactorOperatorNASAHarvard designation1962 Alpha 1COSPAR ID1962-001A SATCAT no.221Mission durationLaunch to last scientific data transmitted 1.405 days; launch day to official mission end day 5 days Spacecraft propertiesManufacturerJet Propulsion LaboratoryLaunch mass330 kg ...

 

Ralph Kaminski

Polish singer-songwriter Ralph KaminskiKaminski in 2023BornRafał Stanisław Kamiński(1990-11-08)8 November 1990Jasło, PolandAlma materStanisław Moniuszko Academy of Music in Gdańsk, Codarts University for the ArtsOccupationsSinger-songwriterrecord producerYears active2010–presentMusical careerGenresAlternative popelectronic musicchamber musicInstrument(s)VocalspianoviolinHammond organLabelsFonoboWebsiteralphkaminski.com Musical artist Rafał Stanisław Kamiński (Polish pronu...

Criticism of United States foreign policy

Criticism of United States foreign policy encompasses a wide range of opinions and views on the perceived failures and shortcomings of American foreign policy and actions. Some Americans view the country as qualitatively different from other nations and believe it cannot be judged by the same standards as other countries; this belief is sometimes termed American exceptionalism.[1] This belief was particularly prevalent in the 20th century. This belief became less dominant in the 21st...

 

The Masses

American radical magazine For other uses, see The Masses (disambiguation). The MassesJune 1914 issue of The Masses. Cover Illustration was drawn by John French Sloan and depicts the Ludlow MassacreFirst issue1911Final issue1917CountryUnited StatesOCLC1756843 The Masses was a graphically innovative American magazine of socialist politics published monthly from 1911 until 1917, when federal prosecutors brought charges against its editors for conspiring to obstruct conscription in the United Sta...

 

Daftar Duta Besar Amerika Serikat untuk Afganistan

Duta Besar Duta besar Amerika Serikat untuk AfganistanSegel Kementerian Dalam Negeri Amerika SerikatPetahanaJohn R. Basssejak 12 Desember 2017Dicalonkan olehPresiden Amerika SerikatDitunjuk olehPresidendengan nasehat SenatPejabat perdanaWilliam H. Hornibrooksebagai Duta Luar Biasa dan Menteri Berkuasa PenuhDibentuk4 Mei 1935Situs webaf.usembassy.gov Kedubes AS di Kabul, 2010 Duta Besar Amerika Serikat untuk Afganistan adalah perwakilan resmi Presiden Amerika Serikat untuk kepala negara A...

Bohemianisme

Pierre-Auguste Renoir, La Bohémienne, 1868. Bohemianisme adalah gaya hidup yang tidak konvensional dan sering kali ditemani oleh orang-orang sepemikiran dan dengan sedikit ikatan permanen. Gaya hidup ini mencakup minat musik, artistik, sastra atau spiritual. Dalam konteks ini, seorang pengikut bohemianisme dapat menjadi seorang pengelana, petualang atau penjelajah. Istilah Bohemianisme pertama kali muncul di Prancis pada awal abad ke-19 saat artis dan seniman mulai berkumpul di daerah orang ...

 

Gauche régressive

Cet article est une ébauche concernant la politique. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Le concept est employé par Maajid Nawaz pour décrire une partie de la gauche qui ne s'oppose pas aux régressions de certains groupes culturels. La gauche régressive est une épithète utilisée pour décrire une partie de la gauche politique accusée de tenir une position contradictoire en tolérant ou en fa...

 

Associazione Calcio Reggiana 1973-1974

Voce principale: Associazione Calcio Reggiana 1919. AC ReggianaStagione 1973-1974 Sport calcio Squadra Reggiana Allenatore Ezio Galbiati (1ª-19ª) Grevi e Campari (20ª-38ª) Presidente Carlo Visconti Serie B17º Coppa ItaliaPrimo turno Maggiori presenzeCampionato: Donina, Zandoli (38) Miglior marcatoreCampionato: Zandoli (12) StadioMirabello Abbonati2 950 Maggior numero di spettatori13 773 vs Ascoli(2 giugno 1974) Minor numero di spettatori5 710 vs Perugia(28 aprile 197...

中華民國—瑞士關係

  提示：此条目页的主题不是中國—瑞士關係。   關於中華民國與「瑞」字國家的外交關係，詳見中瑞關係 (消歧義)。 中華民國—瑞士關係 中華民國 瑞士 代表機構駐瑞士台北文化經濟代表團瑞士商務辦事處代表代表 黃偉峰 大使[註 1][4]處長 陶方婭[5]Mrs. Claudia Fontana Tobiassen 中華民國—瑞士關係（德語：Schweizerische–republik china Beziehungen、法�...

 

Treponemataceae

Family of bacteria Treponemataceae Histopathology of Treponema pallidum spirochetes using a modified Steiner silver stain Scientific classification Domain: Bacteria Phylum: Spirochaetota Class: Spirochaetia Order: Spirochaetales Family: TreponemataceaeRobinson 1948[1] (Approved Lists 1980)[2] Genera Ca. Avitreponema Brucepastera Ca. Gallitreponema Rectinema[3] Teretinema Treponema Synonyms Treponemidae Castellani & Chalmers 1919 The Treponemataceae are a family of ...

 

عمر حملي

وزن الولادة والعمر الحملي التصنيف كبير بالنسبة للعمر الحملي: الوزن أكبر من 90% من سن الحمل عملقة: الوزن أكبر من الحد المعرف في أي السن الحملي ملائم للعمر الحملي: وزن ولادة طبيعي صغير بالنسبة للعمر الحملي: الوزن أقل من 10% من سن الحمل وزن ولادة منخفض: الوزن أقل من الحد المعرف في �...

Cotton Belt

Cultural region of the United States For other uses, see Cotton Belt (disambiguation). The Cotton Belt region in dark red, and cotton growing areas in pink. The Cotton Belt is a region of the Southern United States where cotton was the predominant cash crop from the late 18th century into the 20th century.[1] Before the invention of the cotton gin in 1793, cotton production was limited to coastal plain areas of South Carolina and Georgia,[1] and, on a smaller scale, along the ...

 

Natural gas

Gaseous fossil fuel Not to be confused with gasoline, biogas, or liquefied petroleum gas. For the Canadian band, see Natural Gas (band). Natural gas burning on a gas stove Burning of natural gas coming out of the ground Natural gas (also called fossil gas, methane gas or simply gas) is a naturally occurring mixture of gaseous hydrocarbons consisting primarily of methane (97%)[1] in addition to various smaller amounts of other higher alkanes. Traces of carbon dioxide, nitrogen, hydroge...

 

Daftar stasiun televisi di Jambi

Artikel ini membutuhkan rujukan tambahan agar kualitasnya dapat dipastikan. Mohon bantu kami mengembangkan artikel ini dengan cara menambahkan rujukan ke sumber tepercaya. Pernyataan tak bersumber bisa saja dipertentangkan dan dihapus.Cari sumber: Daftar stasiun televisi di Jambi – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR (Oktober 2021) Berikut ini adalah daftar stasiun televisi di Jambi. Catatan: Kecuali pada stasiun tertentu, nama-nama stas...

TNT Sports (United States)

Sports division of Warner Bros. Discovery (Broadcasting) TNT SportsFormerlyTurner Sports (1995–2022)Warner Bros. Discovery Sports (2022–2023)Company typeDivisionIndustryBroadcastingGenreSportsPredecessorDiscovery Sports (2001–2022)Founded1995; 29 years ago (1995)HeadquartersAtlanta, GeorgiaKey peopleLuis Silberwasser (Chairman and CEO, TNT Sports)[1][2]Andrew Georgiou (President, WBD Sports Europe)BrandsTNT Sports (with BT Group)EurosportServices MLB NB...

 

James Peniston

Peniston's 2007 Keys To Community stands in Girard Fountain Park in the Old City neighborhood of Philadelphia, Pennsylvania. Location: 39°57′09″N 75°08′47″W / 39.952414°N 75.146301°W / 39.952414; -75.146301 The surface of Keys To Community is textured with casts of about 1,000 keys donated by local schoolchildren. Peniston's 1998 Mendel stands by the science building at Villanova University outside Philadelphia. James Peniston (born 1973) is an American scu...