Baszta Bociania w Dobrym Mieście

Baszta Bociania
Zabytek: nr rej. A-1150 3 września 1968
Ilustracja
Baszta wraz z fragmentem murów miejskich
Państwo

 Polska

Miejscowość

Dobre Miasto

Adres

ul. Sowińskiego

Typ budynku

baszta

Styl architektoniczny

gotyk

Ukończenie budowy

XIV-XV wiek

Ważniejsze przebudowy

1958, 1973

Położenie na mapie Dobrego Miasta
Mapa konturowa Dobrego Miasta, w centrum znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Bociania”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Bociania”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Bociania”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, u góry nieco na lewo znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Bociania”
Położenie na mapie gminy Dobre Miasto
Mapa konturowa gminy Dobre Miasto, w centrum znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Bociania”
Ziemia53°59′14,1421″N 20°24′01,4990″E/53,987262 20,400416
Multimedia w Wikimedia Commons

Baszta Bociania (także: Bocianie Gniazdo[1]) – gotycka[2] baszta obronna, fragment fortyfikacji miejskich we wschodniej części Dobrego Miasta (województwo warmińsko-mazurskie). Stanowi wizualny symbol miejscowości[1].

Obiekt powstał w XIV–XV wieku[2] w północno-wschodnim narożniku linii murów[1]. Jest jedynym dobrze zachowanym fragmentem średniowiecznych murów dobromiejskich. W 1945 stanowiła noclegownię dla żołnierzy sowieckich[3].

Jest to budowla na planie okręgu, o ceglanych elewacjach, ze stożkowym dachem, na szpicy którego znajduje się gniazdo bociana, co dało asumpt nazwie[4]. W latach 50. XX wieku miał miejsce proces rewitalizacji struktury urbanistycznej miasta. Przeprowadzono wówczas inwentaryzację murów miejskich scalonych z basztą, opracowaną przez gdański oddział Państwowego Przedsiębiorstwa Pracownie Konserwacji Zabytków oraz inżynierów Czerlickiego i Sławomira Królikowskiego z Olsztyna (1952–1958). Na ich podstawie (po zasypaniu obniżenia nad Łyną) wykonano prace zabezpieczające baszty i murów. Prace finansowało Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz Wydział Kultury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie. Wykonawcą było przedsiębiorstwo Jerzy Gawor Roboty murarsko-ciesielskie z Olsztyna. Na pierwszej kondygnacji zamurowano otwór wychodzący na mur. Część prac wykonywano zimą w sposób niewłaściwy, bez dopasowania do substancji zabytkowej. Ingerencja w zabytkową strukturę dzieła była w kilku aspektach zbyt daleko posunięta[1].

Baszta odremontowana została w latach 1970–1973 i obecnie mieści Muzeum Dobrego Miasta[3].

Na elewacji wmurowana jest tablica ku czci Kazimierza Sołłohuba i 675-lecia miasta[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Bociania Baszta w Dobrym Mieście - Regionalna Pracownia Digitalizacji [online], www.cyfrowewm.pl [dostęp 2022-02-24].
  2. ↑ a b Jan Bałdowski, Warmia, Mazury, Suwalszczyzna : przewodnik, wyd. 1, Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 148, ISBN 83-7079-590-0, OCLC 38478133 [dostęp 2022-02-24].
  3. ↑ a b Baszta Bociania [online], Dobre Miasto Informacje [dostęp 2022-02-24] (pol.).
  4. ↑ Rada Powiatu w Olsztynie, Załącznik do uchwały Nr XXXII/300/2018 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 23 lutego 2018 r. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI POWIATU OLSZTYŃSKIEGO NA LATA 2018 – 2021 [online], s. 66.
  5. ↑ napisy na tablicach pamiątkowych in situ