August Emil Daniel Ferdinand Viktor Wilhelmj[1][2] (ur. 21 września 1845 w Usingen, zm. 22 stycznia 1908 w Londynie[1][2]) – niemiecki skrzypek i kompozytor.
Życiorys
Pochodził z muzykującej rodziny. Jego ojciec grał amatorsko na skrzypcach, matka Charlotta z domu Petry była pianistką i śpiewaczką, uczennicą Fryderyka Chopina[1]. W młodości uczył się muzyki u Konrada Fischera, nadwornego skrzypka na dworze książęcym w Wiesbaden[1][2]. Jako cudowne dziecko wystąpił po raz pierwszy publicznie w 1854 roku[1][2]. W 1861 roku występował w Weimarze przed Ferencem Lisztem, który zachwycony jego talentem rekomendował go do konserwatorium w Lipsku, gdzie w latach 1862–1864 kształcił się u Ferdinanda Davida, Moritza Hauptmanna i Ernsta Richtera[1][2]. W 1864 roku pobierał dodatkowe lekcje u Joachima Raffa[1][2].
Wielokrotnie występował za granicą, koncertował w Holandii i Szwajcarii (1866), Francji i Włoszech (1867), Rosji, Szwajcarii, Francji i Belgii (1869), Anglii, Szkocji i Irlandii (1869–1870), Holandii, Skandynawii, Niemczech i Austrii (1871–1874), Anglii (1875–1877), Stanach Zjednoczonych (1878), Ameryce Południowej, Australii i Azji (1878–1882)[1]. W 1874 roku wystąpił w Warszawie i Lwowie[1]. W 1876 roku był koncertmistrzem orkiestry na festiwalu w Bayreuth[1][2]. W 1894 roku osiadł w Londynie, gdzie wykładał w Guildhall School od Music[1][2].
Twórczość
Należał do najwybitniejszych skrzypków 2. połowy XIX wieku, jego grę ceniono za walory techniczne i nośny dźwięk[1]. Zyskał sobie przydomek „niemieckiego Paganiniego”[1]. Komponował utwory na skrzypce i fortepian lub orkiestrę oraz pieśni[1]. Napisał kadencję do Koncertu skrzypcowego D-dur Ludwiga van Beethovena[1][2]. Najbardziej zasłynął jednak jako autor licznych parafraz i transkrypcji utworów innych kompozytorów, dokonał m.in. aranżacji na skrzypce i orkiestrę Träume Richarda Wagnera[2]. Był pierwszym wykonawcą I Koncertu skrzypcowego Joachima Raffa, z którego potem usunął 50 taktów i przeinstrumentował partię orkiestry[1]. Największą popularność zyskała sobie dokonana przez niego aranżacja arii z Suity orkiestrowej D-dur Johanna Sebastiana Bacha, która stała się znana pod tytułem Aria na strunie G[1][2].
Wspólnie z Jamesem Brownem opublikował pracę A Modern School for the Violin[1][2].
Przypisy
Linki zewnętrzne