Anna Iwanowna Abrikosowa urodziła się w zamożnej rodzinie kupieckiej w Moskwie. Wyjechała na studia za granicę i w 1903 ukończyła Garton College uniwersytetu Cambridge, po czym wróciła do kraju i wyszła za mąż za swojego kuzyna Władimira Abrikosowa. W czasie podróży poślubnej po Europie małżonkowie, dotąd nieprzywiązujący większej wagi do religii, przeżyli duchowe odrodzenie i zafascynowali się duchowością dominikańską. Rezultatem tego była konwersja na grekokatolicyzm – w 1908 w Paryżu uczyniła to Anna, rok później – Włodzimierz. Obydwoje uznali jednak za swoje główne powołanie szerzenie religii katolickiej (w obrządku bizantyjskim) na terenie Rosji, gdzie założyli jedną z pierwszych placówek duszpasterskich Rosyjskiego Kościoła katolickiego w Moskwie.
Życie zakonne
Wobec rosnącej liczby wiernych, małżonkowie zdecydowali się w 1913 za zgodą Stolicy Apostolskiej na złożenie ślubów czystości, które miały przygotować ich do przejścia do stanu duchownego. Latem, w czasie pobytu w Rzymie, Abrikosowowie wstąpili do III Zakonu Dominikańskiego. Po prywatnej audiencji u Piusa X, który pobłogosławił prowadzoną przez nich działalność i polecił pozostać w obrządku wschodnim, Władimir Abrikosow został w 1917 wyświęcony na kapłana, zaś Anna założyła żeńską wspólnotę zakonną opartą na regule Trzeciego Zakonu św. Dominika. Przyjęła wówczas imię zakonne Matki Katarzyny[1]. Do 1923 zgromadziła wokół siebie ok. 25 kobiet, które zajmowały się edukacją dzieci, tłumaczeniem na język rosyjski katolickich dzieł teologicznych oraz prowadziły wieczną adorację Najświętszego Sakramentu.
W listopadzie 1923 niemal wszystkie siostry ze wspólnoty matki Katarzyny zostały aresztowane, przedstawiono im zarzuty szpiegostwa i prowadzenia działalności kontrrewolucyjnej. Dowodem w sprawie miały być listy, jakie Abrikosowa wysyłała do swojego dawnego męża przebywającego w Rzymie, dotyczące sytuacji katolików w Rosji porewolucyjnej. Matka Katarzyna po pobycie w przejściowym więzieniu na Butyrkach została skazana na 10 lat więzienia. Przebywając w obozie, Abrikosowa nie traciła wiary, konsekwentnie podkreślała gotowość do wszelkich wyrzeczeń, a nawet męczeństwa "za kapłanów i Rosję". W miarę możliwości podtrzymywała duchowo innych więźniów.
W 1932 zdiagnozowano u niej raka piersi i pozwolono na operację oraz wyjście na wolność ze względu na stan zdrowia. Nie mogąc legalnie zamieszkać w Moskwie, osiadła w Kostromie i tylko okazjonalnie odwiedzała żyjących w podziemiu katolików ze stolicy. Jednak już w 1933 została aresztowana ponownie i skazana na kolejne osiem lat pozbawienia wolności. Zmarła w szpitalu więzienia na Butyrkach w 1936.
W 2005 reżyser Joao Cristo nakręcił film biograficzny Anna Iwanowna Abrikosowa (ros. Судьба Анны Ивановны Абрикосовой), który otrzymał III nagrodę na XX Międzynarodowym Festiwalu Katolickich Filmów i Multimediów w Niepokalanowie w 2005[2].
