Anatolij Sołowjow

Anatolij Sołowjow
Анатолий Яковлевич Соловьёв
Ilustracja
Anatolij Sołowjow w trakcie przygotowań do lotu STS-71 (27 czerwca 1995)
Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1948
Ryga

Narodowość

rosyjska

Funkcja

dowódca, specjalista misji

Łączny czas misji kosmicznych

651 dni i 44 sekundy

Misje

Sojuz TM-5/Sojuz TM-4, Sojuz TM-9 (Mir-6),
Sojuz TM-15 (Mir-12),
STS-71/Mir-19/Sojuz TM-21,
Sojuz TM-26 (Mir-24)

Stopień wojskowy

pułkownik

Wyuczony zawód

pilot wojskowy

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego Bohater Ludowej Republiki Bułgarii
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Anatolij Sołowiow (z prawej) i Pawieł Winogradow i świętują Boże Narodzenie na stacji Mir (1997)

Anatolij Jakowlewicz Sołowjow, ros. Анатолий Яковлевич Соловьёв (ur. 16 stycznia 1948 w Rydze) – radziecki i rosyjski pilot, kosmonauta, pułkownik, Bohater Związku Radzieckiego, Lotnik Kosmonauta ZSRR. 205 kosmonauta w historii, a 65 radziecki (rosyjski), który odbył lot orbitalny.

Życiorys

10-letnią szkołę średnią ukończył w Rydze w 1964. Przez kolejne dwa lata uczył się w uzupełniającej wieczorowej szkole średniej, pracując jednocześnie jako ślusarz. W 1967 rozpoczął studia na wydziale fizyczno-matematycznym Uniwersytetu Ryskiego, jednak już na pierwszym roku porzucił naukę, gdyż postanowił zostać lotnikiem. W marcu 1968 podjął pracę w zakładach przemysłu lotniczego jako ślusarz. W sierpniu tego samego roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojsk Lotniczych w Czernihowie (ВВАУЛ), które ukończył w 1972. Służył jako starszy lotnik, a następnie dowódca eskadry w pułku lotniczym na Dalekim Wschodzie.

23 sierpnia 1976 został przyjęty do oddziału kosmonautów. Od września 1976 do lipca 1977 studiował w szkole pilotów doświadczalnych w Achtubinsku, został bowiem wyznaczony do pilotowania w przyszłości wahadłowców programu Buran. Następnie przeszedł szkolenie spadochronowe i nurkowe. Od października 1977 do września 1978 przechodził cykl ogólnych przygotowań do lotu w kosmos. Po jego ukończeniu uzyskał tytuł kosmonauty-badacza. Od lutego 1979 do czerwca 1981 przechodził szkolenie uzupełniające w wojskowej szkole lotniczo-badawczej w Achtubinsku (ГКНИИ ВВС).

W swój pierwszy lot w kosmos wystartował 7 czerwca 1988 statkiem Sojuz TM-5. Była to radziecko-bułgarska misja wizytująca na stacji kosmicznej Mir, zorganizowana w ramach programu Interkosmos. Kosmonauci wrócili na Ziemię w kapsule lądującej Sojuza TM-4 po niespełna 10 dniach lotu.

Swój drugi lot odbył w dniach 11 lutego – 9 sierpnia 1990. Wszedł w skład 6. stałej ekspedycji na stację kosmiczną Mir jako jej dowódca. Na stację poleciał statkiem Sojuz TM-9, zaś wrócił w jego kapsule lądującej.

W kolejną misję wyruszył statkiem Sojuz TM-15 27 lipca 1992. Został dowódcą 12. stałej ekspedycji na stację kosmiczną Mir. Na Ziemię wrócił 1 lutego 1993 w kapsule lądującej Sojuza TM-15.

W swój czwarty lot wystartował 27 czerwca 1995 na pokładzie amerykańskiego wahadłowca Atlantis realizującego misję STS-71. Po dotarciu na stację Mir (było to pierwsze cumowanie wahadłowca do stacji Mir) Sołowjow objął funkcję dowódcy 19. ekspedycji na tę stację. Na Ziemię powrócił w kapsule lądującej Sojuza TM-21 po 75 dniach lotu.

W ostatnią misję kosmiczną Sołowiow wyruszył statkiem Sojuz TM-26 5 sierpnia 1997. Po raz kolejny objął dowództwo nad stacją Mir, tym razem była to 24. stała załoga stacji. Na Ziemię wrócił 19 lutego 1998 w kapsule lądującej Sojuza TM-26. Ta przeszło 197-dniowa misja była najdłuższą w jego karierze kosmonauty.

Łącznie spędził w kosmosie 651 dni, co w 2017 roku daje mu 7. miejsce na liście rekordzistów[1].

W trakcie swoich pięciu lotów w kosmos Sołowjow odbył aż 16 spacerów kosmicznych (EVA) i jest pod tym względem rekordzistą[2].

25 stycznia 1999 ze względu na osiągnięty wiek opuścił armię i przeszedł do rezerwy, zaś 2 lutego opuścił korpus kosmonautów.

Odznaczenia i nagrody

Został odznaczony m.in. Medalem „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego i Orderem Lenina (1988), Orderem „Za zasług dla Ojczyzny” II i III klasy (1998 i 1995), Orderem Rewolucji Październikowej (1990) oraz francuską Legią Honorową IV klasy (1999).

Dekretem Prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa, № 436 z 12 kwietnia 2011, został odznaczony Medalem „Za zasługi w podboju kosmosu”[3].

Wykaz lotów

Loty kosmiczne, w których uczestniczył Anatolij Sołowjow
L.p. Data startu Statek kosmiczny Data lądowania Statek kosmiczny Funkcja Czas trwania
1 7 czerwca 1988 Sojuz TM-5 17 czerwca 1988 Sojuz TM-4 dowódca (ekspedycja wizytująca stację Mir) 9 dni 20 godzin 9 minut i 19 sekund[4]
2 11 lutego 1990 Sojuz TM-9 9 sierpnia 1990 Sojuz TM-9 dowódca Sojuza i 6. stałej ekspedycji na Mira 179 dni 1 godzina 17 minut i 57 sekund[4]
3 27 lipca 1992 Sojuz TM-15 1 lutego 1993 Sojuz TM-15 dowódca Sojuza i 12. stałej ekspedycji na Mira 188 dni 21 godzin 39 minut i 31 sekund[4]
4 27 czerwca 1995 STS-71
Atlantis F-14
11 września 1995 Sojuz TM-21 specjalista misji, dowódca 19. stałej ekspedycji na Mira 75 dni 11 godzin 20 minut i 21 sekund[4]
5 5 sierpnia 1997 Sojuz TM-26 19 lutego 1998 Sojuz TM-26 dowódca Sojuza i 24. stałej ekspedycji na Mira 197 dni 17 godzin 33 minuty i 36 sekund[4]
Łączny czas spędzony w kosmosie – 651 dni 0 godzin 0 minut i 44 sekundy[4]

Zobacz też

Przypisy

  1. Astronauts and Cosmonauts (sorted by „Time in Space”). [w:] Spacefacts [on-line]. 2017-04-20. [dostęp 2017-04-24]. (ang.).
  2. ISS EVA Statistics. [w:] CBS News [on-line]. 2010-05-22. [dostęp 2017-04-25]. (ang.).
  3. Указ Президента Российской Федерации № 436 «О награждении медалью „За заслуги в освоении космоса“ иностранных граждан». kremlin.ru, 12 kwietnia 2011. [dostęp 2011-07-09]. (ros.).
  4. a b c d e f Anatolij Jakowlewicz Sołowjow. [w:] Loty Kosmiczne [on-line]. [dostęp 2017-04-24].

Bibliografia