Adelajda Heska

Adelajda Heska
Portret Adelajdy Heskiej autorstwa Jana Matejki (1865)

Królowa Polski
Okres	od 29 września 1341 do de facto 25 lutego 1365 / de iure 5 listopada 1370
Jako żona	Kazimierza Wielkiego
Koronacja	29 września 1341
Poprzedniczka	Aldona Anna Giedyminówna
Następczyni	Jadwiga żagańska
Dane biograficzne
Dynastia	Heska
Data urodzenia	ok. 1324
Data śmierci	po 25 maja 1371

Ojciec	Henryk II Żelazny
Matka	Elżbieta

Mąż	Kazimierz III Wielki

Adelajda Heska (ur. ok. 1324, zm. po 25 maja 1371) – żona Kazimierza III Wielkiego, królowa Polski. Córka landgrafa Hesji – Henryka II Żelaznego i Elżbiety z dynastii Wettynów.

Życiorys

29 września 1341 w Poznaniu miał miejsce ślub siedemnastoletniej Adelajdy z królem Polski, Kazimierzem III Wielkim (starszym od niej o 14 lat). Koronacja nowej monarchini odbyła się tego samego dnia. Posag księżniczki heskiej nie był duży (2 tysiące kóp groszy praskich, których król Kazimierz nigdy nie otrzymał), natomiast Adelajda otrzymała znaczne wiano: ziemię sandomierską z zamkiem, a po pokładzinach klejnoty i inne kosztowności z wielką oprawą. Niedługo po ślubie małżeństwo zaczęło się rozpadać z powodu zdrad Kazimierza i braku potomstwa (separacja od 1356). Królową osadzono na zamku w Żarnowcu nad Pilicą. Nieszczęśliwa Adelajda okazała się być bardzo cierpliwa: I chociaż zaopatrywano ją należycie i hojnie we wszystko, czego potrzebowała, zbrzydziwszy sobie jednak swoje bolesne poniżenie, które znosiła prawie piętnaście lat, nie mogąc ścierpieć tego, że ona jest w pogardzie, a ladacznice są zdecydowanie przekładane nad jej czyste, uczciwe łoże, listownie i przez posłów usilnie prosiła swego ojca, landgrafa heskiego Henryka – żył bowiem dotąd – żeby ją wyrwał z hańby i poniżenia i zabrał do domu ojcowskiego, by ku swemu ciężkiemu poniżeniu nie musiała oglądać wystawnej elegancji nierządnic. Było bowiem rzeczą wiadomą, że jej mąż, król polski Kazimierz, mimo napomnień i rad biskupów i doradców, nie wyrzekł się rozpusty, ale jeszcze bardziej w niej brnął – jak pisał Jan Długosz. Przypisuje się jej fundację kościoła parafialnego w Żarnowcu. Do pogodzenia się pary królewskiej nawoływał bezskutecznie papież Innocenty VI. W obronie królowej stawał również skłócony z Kazimierzem biskup krakowski Jan Bodzanta. We wrześniu 1356 Kazimierz wziął bigamiczny ślub z Krystyną Rokiczaną. Adelajda wróciła do Hesji. Mimo dużej odległości śledziła wydarzenia mające miejsce na dworze w Krakowie. W 1365 Kazimierz poślubił Jadwigę żagańską. W świetle prawa kanonicznego Adelajda do śmierci była jednak prawowitą żoną króla^[1]. Zmarła po 25 maja 1371 w Hesji.

Przodkowie

Adelajda Brunszwicka

Adelajda z Ravensbergu

Jadwiga z Lippe

Adelajda Heska

Albrecht II Wyrodny

Fryderyk I Dzielny

Małgorzata Hohenstauf

Elżbieta

Hartmann XI

Elżbieta z Lodbeburg-Arnshaugk

Elżbieta

W kulturze

Królowa Adelajda Heska jest jedną z głównych postaci drugiego sezonu serialu Korona królów. Odtwórczynią roli władczyni jest Aleksandra Przesław.

Przypisy

↑ Jasiński 2001 ↓, s. 168–172

Bibliografia

Kazimierz Jasiński: Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich. Poznań Wrocław: Wydawnictwo Historyczne, 2001, s. 168–172. ISBN 83-913563-5-3. (pol.).
J. Śliwiński, Kazimierz Wielki. Kobiety a polityka, Olsztyn 1994, s. 46-61.
Jerzy Besala, w: Małżeństwa Królewskie. Piastowie. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i MUZA SA, 2006, s. 293- 303.

Zobacz też

Literatura uzupełniająca

Henryk Paszkiewicz, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 28. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0

Linki zewnętrzne

Adelajda Heska. Druga żona Kazimierza Wielkiego

Polskie królowe

Dynastia piastowska	Oda Miśnieńska 1025 Rycheza Lotaryńska 1025–1034 Wyszesława 1076–1079 Małgorzata Brandenburska 1295–1296 Ryksa Elżbieta 1303–1305 i tytularna królowa: 1306–1307 Wiola Elżbieta Cieszyńska 1305–1306 Anna Przemyślidka 1306 i 1307–1310 Elżbieta Przemyślidka 1310–1330 Beatrice de Bourbon 1334–1335 Jadwiga Kaliska 1320–1333 Aldona Anna Giedyminówna 1333–1339 Adelajda Heska 1341–1368 Jadwiga Żagańska 1363–1370
Dynastia andegaweńska	Elżbieta Bośniaczka 1370–1384 Jadwiga Andegaweńska 1384–1399
Dynastia jagiellońska	Anna Cylejska 1403–1416 Elżbieta Granowska 1417–1420 Zofia Holszańska 1424–1434 Elżbieta Rakuszanka 1454–1492 Helena Rurykowiczówna 1501–1506 Barbara Zápolya 1512–1515 Bona Sforza 1518–1557 Elżbieta Habsburżanka 1543–1545 Barbara Radziwiłłówna 1550–1551 Katarzyna Habsburżanka 1553–1572
Królowie elekcyjni	Anna Jagiellonka 1575–1586 (1596) Anna Habsburżanka 1592–1598 Konstancja Habsburżanka 1605–1631 Cecylia Renata Habsburżanka 1637–1644 Ludwika Maria Gonzaga 1646–1648 i 1649–1667 Eleonora Habsburżanka 1670–1673 Maria Kazimiera d’Arquien 1676–1696 Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna 1697–1727 Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich 1705–1708 Maria Józefa Habsburżanka 1734–1757
Królestwo kongresowe Dynastia Romanowów	Elżbieta Aleksiejewna 1815–1825 Aleksandra Fiodorowna 1825–1831/1855 Maria Aleksandrowna 1841–1880 Maria Fiodorowna 1866–1928 Aleksandra Fiodorowna 1894–1917

Kontrola autorytatywna (osoba):

Encyklopedie internetowe:

PWN: 3865771

Read other articles:

Hartmann Schedel

Pembukaan dari Kronik Nuremberg, yang menampilkan Erfurt Potongan Kayu 1493 dari Kota Rhodes, karya Hartmann Schedel Hartmann Schedel (13 Februari 1440 – 28 November 1514) adalah seorang dokter, humanis, sejarawan, dan salah satu kartografer pertama yang menggunakan pers cetak. Ia lahir dan meninggal di Nuremberg. Matheolus Perusinus bertindak sebagai tutornya. Schedel paling dikenal karena menulis teks Kronik Nuremberg, yang dikenal sebagai Schedelsche Weltchronik (Indonesia:...

Ondine, ou La naïade

This article is about the ballet by Jules Perrot and Cesare Pugni. For the ballet by Hans Werner Henze and Frederick Ashton, see Ondine (ballet). For other uses, see Ondine (disambiguation). A performance of Perrot's La naïade et le pêcheur at Peterhof Palace. July, 1851 Ondine, ou La naïade is a ballet in three acts and six scenes with choreography by Jules Perrot, music by Cesare Pugni, and a libretto inspired by the novel Undine by Friedrich de la Motte Fouqué. Pugni dedicated his scor...

MA Negeri 3 Bantul

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: MA Negeri 3 Bantul – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR MA Negeri 3 BantulMAN Wonokromo BantulInformasiDidirikan1962AkreditasiA (96)Nomor Pokok Sekolah Nasional20363270MaskotMANTABA Madras...

إندونيسيا

جمهورية إندونيسيا Republik Indonesia (إندونيسية) إندونيسياعلم إندونيسيا إندونيسياشعار إندونيسيا الشعار الوطنيالوحدة، التنوع النشيد: نشيد إندونيسيا الوطني الأرض والسكان إحداثيات 2°S 118°E / 2°S 118°E / -2; 118 [1] أعلى قمة بونتشاك جايا أخفض نقطة المحيط �...

Yevgeni Knyazhev

Russian footballer and coach Yevgeni Knyazhev Knyazhev with Torpedo Moscow in 2023Personal informationFull name Yevgeni Vladimirovich KnyazhevDate of birth (1968-01-21) 21 January 1968 (age 56)Place of birth Novorossiysk, Russian SFSRHeight 1.72 m (5 ft 7+1⁄2 in)Position(s) MidfielderYouth career FC Tsement NovorossiyskSenior career*Years Team Apps (Gls)1984–1985 FC Tsement Novorossiysk 13 (1)1986 FC Kuban Krasnodar 30 (1)1987–1988 FC SKA Rostov-on-Don 50 (4)1989...

النيشان الوطني للاستحقاق العلمي

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (سبتمبر 2023) يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقال�...

1990 Australian federal election

Election 1990 Australian federal election ← 1987 24 March 1990 (1990-03-24) 1993 → ← outgoing memberselected members →All 148 seats in the House of Representatives 75 seats were needed for a majority in the House 40 (of the 76) seats in the SenateRegistered10,728,435 3.62%Turnout10,225,800 (95.31%)(1.47 pp) First party Second party Leader Bob Hawke Andrew Peacock Party Labor Liberal/National coalition Leader since 8...

Haarlemmermeer

Haarlemmermeer adalah sebuah gemeente dan polder di Belanda yang terletak di provinsi Holland Utara. Pada tahun 2019 daerah ini memiliki penduduk sebesar 154.235 jiwa. Di gemeente ini terletak Bandara Internasional Schiphol yang adalah salah satu terbesar di dunia. Lihat pula Daftar munisipalitas Belanda lbsMunisipalitas di provinsi Holland Utara Aalsmeer Alkmaar Amstelveen Amsterdam Bergen Beverwijk Blaricum Bloemendaal Castricum Den Helder Diemen Dijk en Waard Drechterland Edam-Volendam En...

Narsingdi District

District of Bangladesh in DhakaNarsingdi নরসিংদীDistrict of BangladeshClockwise from top-left: Skyline of Narsingdi, Parulia Shahi Mosque, Bridge at Narsingdi, Wari-Bateshwar ruins, Swamp in Raipura Upazila, Lakkan Sahar Zamindar bariLocation of Narsingdi District in BangladeshExpandable map of Narsingdi DistrictCoordinates: 23°55′N 90°44′E / 23.92°N 90.73°E / 23.92; 90.73Country BangladeshDivisionDhakaHeadquartersNarsingdiGovernment •...

John Morton (cardinal)

15th-century Archbishop of Canterbury, Chancellor of England, and cardinal John MortonJ.C.D., D.C.L.Cardinal, Archbishop of CanterburyPrimate of All EnglandChurchCatholic ChurchAppointed6 October 1486Term ended15 September 1500PredecessorThomas BourchierSuccessorThomas Langton (as bishop-elect), Henry Deane as true ArchbishopOrdersConsecration31 January 1479by Thomas BourchierCreated cardinal20 September 1493by Alexander VIRankCardinal priest of Santa AnastasiaPersonal detailsBornc.̴...

List of Ancestral Puebloan dwellings in Utah

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: List of Ancestral Puebloan dwellings in Utah – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2011) (Learn how and when to remove this message) Part of a series onAncestral Puebloan dwellings Arizona Chihuahua Colorado Nevada New Mexico Sonora Texas Utah vt...

羅德島州

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。此條目需要擴充。 (2013年1月1日)请協助改善这篇條目，更進一步的信息可能會在討論頁或扩充请求中找到。请在擴充條目後將此模板移除。此條目需要补充更多来源。 (2013年1月1日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的...

Soltaniyeh Castle

Castle in Zanjan Province, Iran Soltaniyeh castleقلعه سلطانیهGeneral informationTypeCastleTown or citySoltaniyehCountry IranSoltaniyeh castle (Persian: قلعه سلطانیه) is a historical castle located in Soltaniyeh County in Zanjan Province, The longevity of this fortress dates back to the 1st millennium BC.[1][2] References ^ Encyclopaedia of the Iranian Architectural History. Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of Iran. 15 February 2021....

Cecilia Östlund

Swedish curler Cecilia ÖstlundCurlerBorn10 January 1988 (1988-01-10) (age 36)TeamCurling clubKarlstads CK, KarlstadFourthCecilia ÖstlundCurling career World Championshipappearances2 (2010, 2011)European Championshipappearances1 (2015) Medal record Women's curling Representing Sweden World Championships 2011 Esbjerg World Junior Curling Championships 2008 Östersund Team Cecilia Cissi Östlund (born 10 January 1988) is a Swedish curler. She was skip for the Swedish team at th...

Isolant

Complexe tuyau + isolant Un isolant est un matériau solide ou un fluide qui limite les échanges d'énergie entre deux systèmes. On distingue : les isolants électriques ; les isolants thermiques ; les isolants phoniques ; les isolants mécaniques. Le contraire d'un isolant est un conducteur (électricité et chaleur), ou transmetteur (mécanique et son). Isolant électrique Animation sur le point de vue quantique sur ce qui différencie les métaux et isolants liée à ...

مسلسل تلفازي

مسلسل تلفزيونيمعلومات عامةصنف فرعي من برنامج تلفزيونسلسلة من الأعمال الإبداعية تصنيف للتصنيفات التي تحمل هذا الاسم تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات المسلسل التلفازي هو سلسلة حلقات درامية متتابعة تذاع على التلفاز وفي معظم الأحيان مقسمة لحلقات وكل حلقة هي جزء من الم�...

Heptagonal number

A heptagonal number is a figurate number that is constructed by combining heptagons with ascending size. The n-th heptagonal number is given by the formula H n = 5 n 2 − 3 n 2 {\displaystyle H_{n}={\frac {5n^{2}-3n}{2}}} . The first five heptagonal numbers. The first few heptagonal numbers are: 0, 1, 7, 18, 34, 55, 81, 112, 148, 189, 235, 286, 342, 403, 469, 540, 616, 697, 783, 874, 970, 1071, 1177, 1288, 1404, 1525, 1651, 1782, … (sequence A000566 in the OEIS) Parity The parity of h...

Супонев, Авдий Николаевич

В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Супонев. Авдий Николаевич Супонев Владимирский губернатор 23.03.1812 — 1817 Предшественник Долгоруков, Иван Михайлович Преемник Юрлов, Иван Иванович Рождение 1770(1770) Смерть 1821(1821) Род Супоневы Супруга Мария Петровна...

Hongshaba railway station

Railway station in China This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Hongshaba railway station – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2010) (Learn how and when to remove this message) Hongshaba railway station is a station of Jingbao Railway in Inner Mongolia. See also List of stations on Jingbao railway vte...

Xenacoelomorpha

Xenacoelomorpha Proporus sp., seekor xenacoelomorph Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Xenacoelomorpha Subphyla Xenoturbellida Acoelomorpha Xenacoelomorpha adalah sebuah filum hewan yang kecil dan sederhana yang terdiri dari xenoturbellida dan acoelomorpha. Pengelompokan ini didukung oleh data molekuler.[1] Filogeni Klad Xenacoelomorpha terdiri dari Acoelomorpha dan genus Xenoturbella dan diungkapkan oleh studi molekuler. Awalnya klad ini dianggap sebagai anggota deuterosto...