Artyleria przeciwlotnicza WP przed wybuchem II wśŚwięto 5 daplot w Krakowie - korpus oficerski i zaproszeni goście podziwiają panoramę z kopca Kościuszki; lipiec 1936Święto 5 daplot w Krakowie - warta przy pamiątkowej rzeźbie, przedstawiającej trzy pociski artyleryjskieWręczenie sztandarów jednostkom artylerii przeciwlotniczej - biskup polowy Józef Gawlina święci sztandaryGen. Tadeusz Kasprzycki wręcza sztandary jednostkom artylerii przeciwlotniczej; listopad 1938
Na podstawie rozkazu L.dz. 470 Ministra Wojskowych z dnia 10 maja 1924 roku sformowana została samodzielna bateria artylerii przeciwlotniczej nr 5, uzbrojona w dwie rosyjskie 76,2 mm armaty przeciwlotnicze półstałe wzór 1902. Dwa lata później bateria przeformowana została w Samodzielny Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej Nr 5. Zarówno bateria, jak i dywizjon funkcjonowała w strukturze organizacyjnej5 pułku artylerii ciężkiej. Jednostka stacjonowała w garnizonie Kraków, na terenie Okręgu Korpusu Nr V.
Pod względem fachowego wyszkolenia i inspekcji pododdział podlegał dowódcy 11 Grupy Artylerii (1929-1938), a następnie dowódcy Grupy Artylerii Przeciwlotniczej (od 20 maja 1938 roku) i dowódcy 2 Grupy Artylerii Przeciwlotniczej (od 22 sierpnia 1939 roku).
5 daplot był jednostką mobilizującą. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” formował pododdziały artylerii przeciwlotniczej dla wielkich jednostekpiechoty i kawalerii przeznaczonych dla Armii „Kraków” i Grupy Odwodów „Kutno” oraz Obrony Przeciwlotniczej Kraju.
W dniach 24-25 sierpnia 1939 roku dyon wystawił, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem brązowym (podgrupa 2 - OPL), sześć pododdziałów:
Nadwyżki dywizjonu, pozostałe po zakończeniu mobilizacji, przekazane miały być do Ośrodka Zapasowego Artylerii Przeciwlotniczej Nr 2 w Brześciu. Po zakończeniu mobilizacji i przekazaniu nadwyżek dywizjon uległ rozformowaniu.
23 kwietnia 2002 roku, po rozformowaniu 5 pułku artylerii przeciwlotniczej, dziedzictwo tradycji 5 daplot przyjął 5 Kresowy dywizjon przeciwlotniczy 69 pułku przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Grota-Roweckiego z Leszna[2]. 31 grudnia 2011 roku 69 pułk przeciwlotniczy został rozformowany.
10 listopada 1938 roku na Polu Mokotowskim w Warszawie generał dywizji Tadeusz Kasprzycki wręczył dywizjonowi sztandar[b]. Wręczył go 10 listopada 1938 na Polu Mokotowskim w Warszawie gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki podczas uroczystości wręczenia sztandarów jednostkom artylerii przeciwlotniczej[8].
Na prawej stronie płatu sztandaru umieszczony w rogach numer dywizjonu według wzoru ustalonego w „Dzienniku Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych” nr 6 z 1937, poz. 77.
Na lewej stronie płatu sztandaru zaś znajdują się na tarczach w poszczególnych rogach:
w prawym górnym – wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej
w prawym dolnym – godło miasta Krakowa
w lewym górnym – wizerunek św. Barbary - patronki artylerzystów
w lewym dolnym – odznaka pamiątkowa 5 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej
Na dolnym ramieniu Krzyża Kawalerskiego wyhaftowany napis „Kraków 10 V 1924” upamiętniający datę i miejsce powstania 5 samodzielnej baterii artylerii przeciwlotniczej.
↑Major Kazimierz Mroziński wyznaczony został na stanowisko dowódcy dywizjonu lecz nie zdążył go objąć.
↑Nadanie sztandaru i zatwierdzenie jego wzoru ujęte zostało w Dodatku Tajnym Nr 6 do Dziennika Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych z 5 maja 1939 r. Nr 6, poz. 70
Przypisy
↑Decyzja Nr 57/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 sierpnia 1993 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania nazwy wyróżniającej oraz ustanowienia dorocznego Święta 5 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej w Gubinie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Rozkazów MON lecz rozesłana do zainteresowanych instytucji i jednostek wojskowych.
↑Decyzja Nr 80/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 marca 2002 r. w sprawie przejęcia sztandaru, dziedzictwa tradycji, nazwy wyróżniającej oraz odznaki pamiątkowej i oznaki rozpoznawczej 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwlotniczej w Gubinie przez Dywizjon Przeciwlotniczy 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Grota-Roweckiego w Lesznie (Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej z 8 kwietnia 2002 Nr 5 poz. 55).
↑Decyzja Nr 397/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 października 2014 roku w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji i nazwy wyróżniającej przez 3 Dywizjon Przeciwlotniczy 4 Zieleniogórskiego Pułku Przeciwlotniczego (Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej z 7 października 2014 roku, poz. 323).
Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928.
Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34.
Tadeusz Mirowski, Tradycje bojowe jednostek przeciwlotniczych, Przegląd Wojsk Lądowych Nr 8 z 2001.
Zbigniew Moszumański. Sztandary i odznaki jednostek przeciwlotniczych do roku 1939. „Przegląd Wojsk Lądowych”. 9 (447), 1996. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN0478-6688.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3.
Henryk Wielecki i Rudolf Sieradzki, Wojsko Polskie 1921-1939. Organizacja i odznaki artylerii, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1994, wyd. I, ISBN 83-85621-44-X.
