3 grosze polskie (1826–1827) – moneta trzygroszowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, bita na podstawie zgody cara Aleksandra I z 20 października 1818 r., wyrażonej między innymi na emisję monet miedzianych 1 i 3 grosze z dodatkowym napisem na rewersie „Z MIEDZI KRAIOWEY”. Monetę bito w latach 1826 i 1827, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[1], a wycofano z obiegu w lutym 1851 r[2].
Moneta została wybita z otokiem, podobnie jak niektóre inne nominały Królestwa Polskiego okresu autonomii emitowane po 1819–, albo po 1820 r[3].
Awers
Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[4]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika). Dookoła znajduje się wypukły otok[5].
Awers jest identyczny z awersem monety 3 grosze polskie (1819–1835)[5].
Rewers
Na tej stronie umieszczono nominał „3”, pod nim napis „GROSZE”, poniżej „POLSKIE”, a pod nim rok bicia: 1826 albo 1827, a poniżej otokowo, w półkolu napis:
Dookoła znajduje się wypukły otok[5].
Opis
Monetę bito w mennicy w Warszawie, w miedzi, na krążku o średnicy 25 mm, masie 8,57 grama, z otokiem, z rantem ząbkowanym[6][5]. Według sprawozdań mennicy w latach 1826 i 1827 w obieg wypuszczono ok. 1 065 030 sztuk[7]. Dokładniejsze podanie nakładu jest niemożliwe, ponieważ w roku 1827 monetę bito razem z 3 grosze polskie (1819–1835), a mennica w swoich sprawozdaniach raportowała jedynie liczbę wprowadzanych do obiegu monet konkretnego nominału, bez podawania typu[7].
Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli[8]:
| Rocznik
|
Stopień rzadkości
|
Szacowana liczba egzemplarzy
|
Uwagi
|
Zdjęcie
|
| 3 grosze polskie 1826 Z MIEDZI KRAIOWEY
|
|
ponad 400 000
|
|
![]()
|
| 3 grosze polskie 1827 Z MIEDZI KRAIOWEY
|
|
ponad 400 000
|
bito również monety 3 grosze polskie (1819–1835)
|
|
W roku 1827 powrócono do bicia trzygroszówki według rysunku monety wprowadzonego w roku 1819[5]. W roku 1835 monetę zastąpiono trzygroszówką polsko-rosyjską[5].
Moneta była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[9].
Nowe bicie
Istnieją monety nowego bicia z 1857 r. z mennicy w Warszawie dla obydwu roczników, przy czym dla 1827 istnieje również nowe bicie ze znakiem intendenta F.H. zamiast I.B[10].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ KarolK. Plage KarolK., Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5–8 .
- ↑ ElżbietaE. Korczyńska ElżbietaE., BorysB. Paszkiewicz BorysB., Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365 .
- ↑ JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 91–99, ISBN 83-87355-37-2 .
- ↑ KarolK. Plage KarolK., Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13 .
- ↑ a b c d e f JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88–99 .
- ↑ WładysławW. Terlecki WładysławW., Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272 .
- ↑ a b KarolK. Plage KarolK., Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43 .
- ↑ TadeuszT. Iger TadeuszT., Katalog trojaków polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Warszawskie Centrum Numizmatyczne, 2008, s. 279–286 .
- ↑ VladimirV. Bitkin VladimirV., Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 791,857 .
- ↑ CzesławC. Kamiński CzesławC., EdmundE. Kopicki EdmundE., Katalog monet polskich 1764-1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 144–184 .
