Żółtnica pomarańczowa

Żółtnica pomarańczowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

morwowate

Rodzaj

żółtnica

Gatunek

żółtnica pomarańczowa

Nazwa systematyczna
Maclura pomifera Raf. Schneid.
Ill. Handb. Laubholzk. 1:806. 1906
Synonimy
  • Ioxylon pomiferum Raf.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Żółtnica pomarańczowa (Maclura pomifera) – gatunek małego drzewa lub krzewu naturalnie występującego w środkowych i południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych. Gatunek szeroko rozpowszechniony w południowej Europie oraz zachodniej i środkowej Azji[5].

Morfologia

Kwiatostan
Dojrzałe owocostany
Pokrój
Drzewo o sezonowym ulistnieniu, wysokości do 15 m i szerokości do 12 m, o ciemnobrązowej, spękanej korze[6]. Pędy z cierniami do 2 cm długości[5].
Liście
Skrętoległe, o blaszce o długości do 12 cm, jajowatej, ciemnozielonej, błyszczącej i całobrzegiej[5].
Kwiaty
Drobne i rozdzielnopłciowe, zebrane są w kuliste kwiatostany. Męski zwisają i osiągają do 3,5 cm średnicy, a żeńskie są wzniesione i mniejsze[5].
Owoce
Suche niełupki obrośnięte są zmięśniałą osią kwiatostanu tworząc kulisty owocostan o średnicy do 15 cm i barwie jasnopomarańczowej[5].

Biologia

Wszystkie części rośliny zawierają biały sok mleczny. Liście rozwijają się późno. Kwitnienie następuje w końcu maja i w czerwcu. Owocostany wiszą długo, nawet po opadnięciu liści[5].

Zastosowanie

  • Uprawiana jest jako roślina ozdobna. Nadaje się do stref 7-10, stąd też w naszym klimacie młode rośliny mogą przemarzać[6]. Sadzona jest w Europie (w tym w Polsce). W Europie Środkowej owocostany nie dojrzewają w pełni[5].
  • Roślina żywopłotowa, z powodu ciernistych pędów sadzona wzdłuż ogrodzeń[5].
  • Drewno ciężkie, twarde, trwałe i sprężyste, idealne do łuków (zastosowanie historyczne)[6]. Zabarwione na kolor żółty. Dobrze przyjmuje politurę[5].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  4. ↑ Maclura pomifera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ a b c d e f g h i Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 1054. ISBN 83-214-1305-6.
  6. ↑ a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Bibliografia