Śnieguliczka biała

Śnieguliczka biała
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

szczeciowce

Rodzina

przewiertniowate

Rodzaj

śnieguliczka

Gatunek

śnieguliczka biała

Nazwa systematyczna
Symphoricarpos albus (L.) S. F. Blake
Rhodora 16:118. 1914
Synonimy
  • Symphoricarpos racemosus Michx.
  • Symphoricarpos rivularis Suksd[3].
Multimedia w Wikimedia Commons
Owoce

Śnieguliczka biała, ś. białojagodowa (Symphoricarpos albus Duhamel) – gatunek krzewu z rodziny przewiertniowatych. Pochodzi z zachodniej części Ameryki Północnej[4], gdzie występuje od Kalifornii po Alaskę[3]. W Europie notowana od 1789. Spotyka się ją jako roślinę uprawną lub zdziczałą. W Polsce notowana od 1824; jest powszechnie uprawiana, łatwo dziczeje i jest inwazyjna[5]. Ma niewielkie wymagania siedliskowe, jest odporna na mróz, zacienienie, suszę i zanieczyszczenie powietrza, stąd lokalnie dziczeje, utrzymując się dłużej[4]. Roślina trująca. Cenny krzew miododajny[4]. Ergazjofigofit, lokalnie epekofit[4].

Morfologia

Pokrój
Krzew o wysokości 1–3 m. Gałęzie prosto wzniesione, cienkie, czworokanciaste, szarawe, puste w środku[4].
Liście
Naprzeciwległe, krótkoogonkowe, jajowate, dwubarwne (spód blaszki liściowej jaśniejszy), niebieskawozielone, ok. 4 cm długości, całobrzegie[4].
Kwiaty
Kwiaty 4–5 krotne, różowo-białe, siedzące lub krótkoszypułkowe[4], zebrane po kilka do kilkunastu[4] w szczytowe nibykłosy. Kielich drobny, 5-ząbkowy, 5-łatkowa, beczułkowata i owłosiona wewnątrz korona, 1 słupek i 5 pręcików. Kwiaty rozwijają się przez całe lato, dzięki czemu pszczoły mogą zbierać nektar przez długi czas.
Owoce
Jagodokształtny biały, gąbczasty pestkowiec, średnicy 10–15 mm, z nielicznymi nasionami (pestkami) wewnątrz[4]. Odmiana 'White Hedge' charakteryzuje się dużymi, białymi owocami.
Pęd
Młode pędy są owłosione.

Roślina trująca

Owoce zawierają saponiny i alkaloidy powodujące zatrucia po spożyciu ich w dużej ilości. Objawami są początkowo wymioty, przeczyszczenie, podrażnienie przewodu pokarmowego, a po wchłonięciu – porażenie ośrodkowego układu nerwowego (majaczenia i śpiączka). Zatrucia leczy się płukaniem żołądka i objawowo[6].

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna. Często sadzona w parkach, na skwerach i w ogródkach przydomowych. Szczególnie polecana jest na żywopłoty, bowiem dość dobrze znosi cięcie i po przycięciu się zagęszcza. Jest wytrzymała na mróz oraz suszę i mało wymagająca w stosunku do gleby – rośnie dobrze nawet na glebach bardzo jałowych, suchych i kamienistych. Jest odporna na zanieczyszczenia powietrza. Łatwo rozmnaża się z odrostów korzeniowych. Jej ozdobą są białe, średniej wielkości owoce, które bardzo długo utrzymują się na roślinie i zdobią krzew jesienią i zimą. Ponieważ dosyć dobrze znosi zacienienie, może być sadzona pod drzewami.
  • Roślina miododajna.

Siedlisko i występowanie w Polsce

Rośnie w pobliżu miejsc uprawy i tam, gdzie uprawę dawno zarzucono[4]. Rośnie na nieużytkach, w opuszczonych parkach i ogrodach, zaroślach przydrożnych i na skrajach lasu[4].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-27] (ang.).
  3. ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  4. ↑ a b c d e f g h i j k Barbara Sudnik-Wójcikowska: Rośliny synantropijne. Warszawa: Multico, 2011. ISBN 83-7073-514-2.
  5. ↑ Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.
  6. ↑ Maria Henneberg, Elżbieta Skrzydlewska (red.): Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984, s. 195-196. ISBN 83-200-0419-5.

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  • Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.