Hendrik Antoon Lorentz
Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) foguèt un fisician e matematician neerlandés premiat amb lo Prèmi Nobel de Fisica l'an 1902, amb Pieter Zeeman.
Biografia
Hendrik Lorentz naissèt a Arnhem, Guèldres, filh de Gerrit Frederik Lorentz (1822-1893), un botiguièr, e Geertruida van Ginkel (1826 - 1861). En 1862, après la mòrt de la siá maire, lo sieu paire se maridèt amb Luberta Hupkes. De 1866 a 1869, assistiguèt a l'escòla segondària de Arnhem e en 1870, capitèt los examens de lengas classicas qu'èran çò requisit fondamental per èsser admés a l'universitat.
Lorentz estudièt la fisica e las matematicas a l'universitat de Lèida. La prigonda influéncia qu'exerciguèt lo sieu professor d'astronomia Frederik Kaises lo portèt a venir fisician. Quand se licencièt, trabalhèt en donant de classas de matematicas a l'escòla segondària de Arnhem, en tot conciliar lo trabalh amb los sieus estudis a Lèida.
En 1875, Lorentz recebèt lo doctorat jos la direccion de Pieter Rijke amb la tèsi: "Sus la teoria de la reflexion e la refraccion de la lutz", que, rafinava la teoria electromagnetica de James Clerk Maxwell.
En 1881, Hendrik se maridèt amb Aletta Catharina Kaiser, neboda de Frederik Kaiser. Ela èra la filha de Johann Wilhelm Kaiser, director de l'escòla de gravadura d'Amsterdam, professor de l'escòla de bèlas arts e dessenhaire del primièr sagèl olandés (1852). Posteriorament Kaiser foguèt lo director de la Galariá Nacionala d'Amsterdam. La filha ainada del matrimòni entre Hendrik Lorentz e Aletta Kaiser, Geerturida Luberta Lorentz, venguèt tanben fisiciana.
Mercés a son pòst a l'universitat, en 1890 se nomenèt Pieter Zeeman coma assitent personal, e estudièron l'efièch dels camps magnetics sus las fonts de lutz, en descobrint çò que se coneis uèi jol nom d'efièch Zeeman.
En 1902 li foguèt concedit lo Prèmi Nobel de Fisica, amassa amb lo sieu discipol Pieter Zeeman, per la siá investigacion conjoncha sus l' influéncia del magnetisme dins la radiacion, a l'origina de la radiacion electromagnetica.
Lorentz venguèt director d'investigacion a l'Institut Teyler, de Haarlem, entre los ans 1923 e 1928, an de sa mòrt.
Laureats del Prèmi Nobel de Fisica |
-
1901: Röntgen
02: Lorentz, Zeeman
03: Becquerel, P.Curie, M.Curie
04: Rayleigh
05: P. Lenard
06: Thomson
07: Michelson
08: Lippmann
09: Marconi, Braun
10: van der Waals
11: Wien
12: Dalén
13: Kamerlingh Onnes
14: von Laue
15: W.L.Bragg, W.H.Bragg
17: Barkla
18: Planck
19: Stark
20: Guillaume
21: Einstein
22: N.Bohr
23: Millikan
24: Siegbahn
25: Franck, Hertz
26: Perrin
27: Compton, Wilson
28: Richardson
29: de Broglie
30: Raman
32: Heisenberg
33: Schrödinger, Dirac
35: Chadwick
36: Hess, Anderson
37: Davisson, Thomson
38: Fermi
39: Lawrence
43: Stern
44: Rabi
45: Pauli
46: Bridgman
47: Appleton
48: Blackett
49: Yukawa
50: Powell
51: Cockcroft, Walton
52: Bloch, Purcell
53: Zernike
54: Born, Bothe
55: Lamb, Kusch
56: Shockley, Bardeen, Brattain
57: Yang, T.D.Lee
58: Cherenkov, Frank, Tamm
59: Segrè, Chamberlain
60: Glaser
61: Hofstadter, Mössbauer
62: Landau
63: Wigner, Goeppert‑Mayer, Jensen
64: Townes, Basov, Prokhorov
65: Tomonaga, Schwinger, Feynman
66: Kastler
67: Bethe
68: Álvarez
69: Gell-Mann
70: Alfvén, Néel
71: Gabor
72: Bardeen, Cooper, Schrieffer
73: Esaki, Giaever, Josephson
74: Ryle, Hewish
75: A.Bohr, Mottelson, Rainwater
76: Richter, Ting
77: Anderson, N. Mott, van Vleck
78: Kapitsa, Penzias, Wilson
79: Glashow, Salam, Weinberg
80: Cronin, Fitch
81: Bloembergen, Schawlow, Siegbahn
82: Wilson
83: Chandrasekhar, Fowler
84: Carlo Rubbia, van der Meer
85: von Klitzing
86: Ruska, Binnig, Rohrer
87: Bednorz, Müller
88: Lederman, Schwartz, Steinberger
89: Ramsey, Dehmelt, Paul
90: J.Friedman, Kendall, Taylor
91: de Gennes
92: Charpak
93: Hulse, Taylor
94: Brockhouse, Shull
95: Perl, Reines
96: D.Lee, Osheroff, Richardson
97: Chu, Cohen‑Tannoudji, Phillips
98: Laughlin, Störmer, Tsui
99: 't Hooft, Veltman
2000: Alferov, Kroemer, Kilby
2001: Cornell, Ketterle, Wieman
2002: Davis, Koshiba, Giacconi
2003: Abrikosov, Ginzburg, Leggett
2004: Gross, Politzer, Wilczek
2005: Glauber, Hall, Hänsch
2006: Mather, Smoot
2007: Grünberg, Fert
2008: Nambu, Kobayashi, Maskawa
2009: Kao, Boyle, Smith
2010: Geim, Novoselov
2011: Perlmutter, Schmidt Riess
2012: Haroche, Wineland
2013: Englert, Higgs
2014: Akasaki, Amano, Nakamura
2015: Kajita, McDonald
2016: Thouless, Haldane, Kosterlitz
2017: Weiss, Barish, Thorne
2018: Ashkin, Mourou, Strickland
2019: Peebles, Mayor, Queloz
2020: Penrose, Genzel, Ghez |
|
|