Mende, også kalla boumpe, hulo, kossa og kosso, er eit nigerkongospråk i mandespråkgruppa^[2] som blir snakka av mendefolk i Sierra Leone og Liberia og elles blir brukt som handelsspråk (lingua franca) i regionen. Det har rundt 1,5 millionar talarar i Sierra Leone og oppimot 20 000 talarar heilt vest i nabolandet Liberia. Dei viktigaste dialektane i språket er kpa, ko, waanjama og sewawa.^[1]

Mende er eit SOV-språk og eit tonespråk med fire tonar.^[2]

Språket kan skrivast med latinske bokstavar eller mendeskrift. Sistnemnde blei utvikla av skreddaren Kisimi Kamara i 1921 som ei stavingsskrift han kalla kikakui. Skrifta blei vidspreidd ei stund, men gjekk så tilbake for latinske bokstavar, som erstatta henne.^[3] Bibelen blei omsett til mende og gjeven ut i 1959 med latinske bokstavar.

Mendealfabetet med latinsk-baserte bokstavar er: a, b, d, e, ɛ, f, g, gb, h, i, j, k, kp, l, m, n, ny, o, ɔ, p, s, t, u, v, w, y.^[4][5]

Mende har sju vokalar: a, e, ɛ, i, o, ɔ og u.^[6][7]

^[8]

Mende blei mykje brukt i filmane Amistad og Blood Diamond. Det var emne for dokumentarfilmen The Language You Cry In.

Talord^[2]

• itá - 1
• feleé - 2
• sawaá - 3
• náâni - 4
• lɔɔlu - 5
• wɛita - 6
• wɔfeela - 7
• wáyâkpa - 8
• táluu - 9
• puú - 10

Artikkel 1 frå Menneskerettsfråsegna

1. Ngayilii ye ngilei

Numuvuisia kpɛlɛɛ ta ti le tɛ yɛ nduwɔ ya hu, tao ti nuvuu yei kɛɛ ti lɔnyi maa hɛwungɔ. Kiiya kɛɛ hindaluahu gɔɔla a yɛlɔ ti hun. Fale mahoungɔ ti ti nyɔnyɔhu hoi kia ndeegaa^[2]

Artikkel 1

Alle menneske er fødde til fridom og med same menneskeverd og menneskerettar. Dei har fått fornuft og samvit og skal leve med kvarandre som brør.

• Mende Arkivert 2010-12-30 ved Wayback Machine. - UCLA Language Materials Project, University of California Los Angeles (UCLA).
• Mendeskrift ved omniglot.com