Sida

For den svenske bistandsorganisasjonen, sjå Sida i Sverige.
Samisk familie, fotografert rundt 1900

Sida (nordsamisk siida, lule- og pitesamisk sijdda, sørsamisk sijte) er i tradisjonell samisk kultur ei gruppe av to eller fleire familiar, ofte er i slekt med kvarandre, som har reinen sin samla i ein reinflokk. I sidaen vert reinflokken gjeta kollektivt, og sidaen flyttar med folk og rein mellom ulike årstidsbeite etter eit fast mønster.

På norsk vart omgrepet tidlegare omsett med ordet reinby.

Ordhistorie

Det nordsamiske ordet siida finst i alle samiske språk, og går attende til ursamisk *sijte̮. Det tilsvarande ordet i finsk er hiisi, begge orda går attende til ur-finsk-samisk *šijti. Tydinga til hiisi er belagt i tidlege kjelder som "førkristen heilag stad" tilsvarande norsk ve.

Sidaen i norsk reindriftsforvalting

Etter reindriftssamisk forståing inneber det å kalle noko for ein sida følgjande:

1. at det eksisterer ein reinflokk,
2. at nokon held reinflokken samla og at dei gjeter og vaktar reinen,
3. at ein eller fleire reindriftsfamiliar deltek med sine rein i fellesskapet.

Sidaen er ikkje berre eit arbeidsfellesskap, men òg det sentrale grunnlaget for tradisjonell bruk av reinbeiteområda.

I moderne norsk reindriftsforvalting har siidaen vorte avløyst av reinbeitedistrikt og driftseiningar. Eit offentleg utval har foreslått å gje sidaen ein sentral plass i den nye reindriftslova, slik at forvaltinga samsvarer betre med det som har vore tradisjonell samisk kultur. Landbruksdepartementet har vurdert å gjere siidaen til det operative og juridiske styringsnivået i reindriftslova.

I framlegget til ei ny norsk reindriftslov er ein sida definert som ein geografisk og sosial gruppe av reineigarar som utøver reindrift i fellesskap på eit bestemt areal. Ein sommarsida utøver reindrift i fellesskap hovudsakleg på sommar- og haustbeiteområda. Ein vintersida utøver reindrift i fellesskap hovudsakleg på vinter- og vårbeiteområda.

Sidan medlemmene av sidaen kan veksle, spesielt på vinterstid, har departementet gjort framlegg om ei tilpassing slik at ordninga med driftseiningar vert avløyst med sidaandelar. Ein sidaandel skal vere ei familiegruppe eller ein einskildperson som er del av ein sida, og som driv reindrift under leiing av ein person (eller av ektefellar eller sambuarar i fellesskap). Leiaren av siidaandelen skal bestemme kven som får eie rein i andelen og kor mange rein kvar får eige. Ein reineigar skal normalt berre kunne eige rein i ein sidaandel.

Kjelder

  • Koponen, Eino 2014: Siida. Encyclopedia of Saami culture.
  • Ot.prp. nr. 25 (2006-2007) Om lov om reindrift, bl.a. kapittel 7.2 og 8.7.

Read other articles:

Josh Hartnett

Josh HartnettLahirJoshua Daniel HartnettPekerjaanAktorProduser filmTahun aktif1997–sekarang Joshua Daniel Hartnett (lahir 21 Juli 1978) adalah seorang aktor film Hollywood. Ia menjadi terkenal setelah peran pertamanya dalan Halloween H20: 20 Years Later dan sejak menjadi aktor Hollywood, ia telah membintangi film-film seperti Black Hawk Down, Here on Earth, Pearl Harbor, Wicker Park, Lucky Number Slevin, dan The Black Dahlia. Filmografi Cracker (1997) Halloween H20: 20 Years Later (19...

 

Холокост на Украине

Часть серии статей о Холокосте Идеология и политика Расовая гигиена · Расовый антисемитизм · Нацистская расовая политика · Нюрнбергские расовые законы Шоа Лагеря смерти Белжец · Дахау · Майданек · Малый Тростенец · Маутхаузен ·&...

 

1982 en France

Chronologies Le parvis du Centre Georges Pompidou le 1er avril 1982Données clés 1979 1980 1981  1982  1983 1984 1985Décennies :1950 1960 1970  1980  1990 2000 2010Siècles :XVIIIe XIXe  XXe  XXIe XXIIeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies géographiques Afrique Afrique du Sud, Algérie, Angola, Bénin, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Cameroun, Cap-Vert, République centrafricaine, Comores, République du Congo, République d...

Xavier Henry

American basketball player (born 1991) Xavier HenryHenry with the Kansas Jayhawks in December 2009Personal informationBorn (1991-03-15) March 15, 1991 (age 33)Ghent, BelgiumNationalityAmericanListed height6 ft 6 in (1.98 m)Listed weight220 lb (100 kg)Career informationHigh schoolPutnam City(Oklahoma City, Oklahoma)CollegeKansas (2009–2010)NBA draft2010: 1st round, 12th overall pickSelected by the Memphis GrizzliesPlaying career2010–2017PositionShooting guard ...

 

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

Hengersberg

Hengersberg Lambang kebesaranLetak Hengersberg di Deggendorf NegaraJermanNegara bagianBayernWilayahLower BavariaKreisDeggendorf Pemerintahan • MayorChristian Mayer (Pemilih Bebas)Luas • Total45,80 km2 (1,770 sq mi)Ketinggian311 m (1,020 ft)Populasi (2013-12-31)[1] • Total7.171 • Kepadatan1,6/km2 (4,1/sq mi)Zona waktuWET/WMPET (UTC+1/+2)Kode pos94469Kode area telepon0991Pelat kendaraanDEGSitus webwww.hen...

Bourrée

French dance and music This article is about the dance and its music. For the commune in Ardèche, France, see Borée. For the card game, see Bourré. For the Bach piece, see Bourrée in E minor. Borrèia in Auvergne, early 20th century Lute Suite No. 1 – BWV 996, E Minor – V Bourrée Performed on a lautenwerck by Martha Goldstein Problems playing this file? See media help. People dancing bourrée in a folk ball The bourrée (Occitan: borrèia;[1] also in England, borry or bore) i...

 

History of the telescope

Early depiction of a Dutch telescope from 1624. The history of the telescope can be traced to before the invention of the earliest known telescope, which appeared in 1608 in the Netherlands, when a patent was submitted by Hans Lippershey, an eyeglass maker. Although Lippershey did not receive his patent, news of the invention soon spread across Europe. The design of these early refracting telescopes consisted of a convex objective lens and a concave eyepiece. Galileo improved on this design ...

 

Notre planète (chanson)

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne s'appuie pas, ou pas assez, sur des sources secondaires ou tertiaires (février 2022). Pour améliorer la vérifiabilité de l'article ainsi que son intérêt encyclopédique, il est nécessaire, quand des sources primaires sont citées, de les associer à des analyses faites par des sources secondaires. Cet article est une ébauche concernant une chanson en langue française, le Concours Eurovisio...

Third Intermediate Period of Egypt

Period of Ancient Egypt (1077-664 BCE) Third Intermediate Period of Egyptc. 1077 BC – c. 664 BCPolitical factions fractured ancient Egypt during the Third Intermediate Period. The boundaries above show the political situation during the mid-8th century BC.Capital Tanis(c. 1077–943 BC, Twenty-first Dynasty of Egypt) Bubastis(c. 943–716 BC, Twenty-second Dynasty of Egypt) Heracleopolis Magna(c. 837–728 BC, Twenty-third Dynasty of Egypt) Sais(c....

 

2022年肯塔基州聯邦參議員選舉

2022年肯塔基州聯邦參議員選舉 ← 2016年 2022年11月8日 (2022-11-08) 2028年 →   获提名人 蘭德·保羅 查爾斯·布克 政党 共和黨 民主党 民選得票 913,326 564,311 得票率 61.8% 38.2% 各縣結果保羅：     50–60%     60–70%     70–80%     80–90%布克：     50–60%     60–70% 选前聯邦參議...

 

Embraer

Empresa Brasileira de Aeronáutica, S.A.JenisTerbuka (BM&F Bovespa: EMBR3 NYSE: ERJ)IndustriDirgantara / PertahananDidirikan(1969)KantorpusatSão José dos Campos, BrasilTokohkunciMaurício Novis Botelho, (Chairman) Frederico Fleury Curado, (CEO)ProdukPesawat terbang, komponen pesawat, sistem misi untuk operasi darat dan udaraPendapatan US$ 5.9 Milyar (2010) [1]Laba bersih US$ 363.4 Juta (2010) [1]Karyawan17.009[2]Situs webembraer.com Embraer (BM&F Bovespa: EMB...

Energy Technology Engineering Center

Aerial view of ETEC in 1988. The Energy Technology Engineering Center (ETEC), was a government-owned, contractor-operated complex of industrial facilities located within the 2,850-acre (11.5 km2) Santa Susana Field Laboratory (SSFL), Ventura County, California. The ETEC specialized in non-nuclear testing of components which were designed to transfer heat from a nuclear reactor using liquid metals instead of water or gas. The center operated from 1966 to 1998. The ETEC site has been close...

 

Новотитаровское сельское поселение

Сельское поселение России (МО 2-го уровня)Новотитаровское сельское поселение Флаг[d] Герб 45°14′09″ с. ш. 38°58′16″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект РФ Краснодарский край Район Динской Включает 4 населённых пункта Адм. центр Новотитаровская Глава сельского пос�...

 

Kota Metro

Untuk kegunaan lain, lihat Metro. Kota MetroKotaTranskripsi bahasa daerah • LampungSearah jarum jam; Panorama malam Alun-alun Kota, Monumen Menara Meterm Taman Merdeka, Masjid Agung Taqwa Metro, Tugu Pena Bundaran Metro, dan Bendungan Dam Raman LambangJulukan: Kuto Sai WawaiKota PendidikanCentrum van OosthavenMotto: Bumi sai wawai(Lampung Pepadun) Tanah yang indahKota MetroPetaTampilkan peta LampungKota MetroKota Metro (Sumatra)Tampilkan peta SumatraKota MetroKota M...

Nébuleuse de vent de pulsar

Plérion La nébuleuse du Crabe, vue ici par le télescope Hubble, est un exemple de plérion. En astronomie, une nébuleuse de vent de pulsar, en abrégé PWN (de l'anglais pulsar wind nebula), ou un plérion, est un rémanent de supernova dont l'intensité décroît du centre au bord. On parle également de rémanent « plein »[1]. Étymologie Sur les autres projets Wikimedia : plérion, sur le Wiktionnaire « Nébuleuse de vent de pulsar » ou « nébuleuse �...

 

El Jebel, Colorado

Census Designated Place in Colorado, United StatesEl Jebel, ColoradoCensus Designated PlaceEl Jebel sign.Location of the El Jebel CDP in Eagle County, Colorado.El JebelLocation of the El Jebel CDP in the United States.Coordinates: 39°24′18″N 106°05′31″W / 39.40500°N 106.09194°W / 39.40500; -106.09194 (El Jebel CDP, Colorado)[1]Country United StatesState ColoradoCountyEagle CountyGovernment[1] • Typeunincorporat...

 

マイケル・ポランニー

この項目では、インド・ヨーロッパ語族風に、名前を名姓順で表記していますが、ハンガリー語圏の慣習に従いポラーニ・ミハーイと表記することもあります。（Template:ハンガリー人の姓名） マイケル・ポランニー マイケル・ポランニー（英: Michael Polanyi ハンガリー語: Polányi,Mihály（ポラーニ・ミハーイ）, 1891年3月11日 - 1976年2月22日）は、ハンガリー出身のユ�...

Big West Conference

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Big West Conference (disambigua). Big West ConferenceSport Pallacanestro Football americano Pallavolo Paese Stati Uniti OrganizzatoreNCAA Cadenzaannuale Partecipanti11 squadre Sito Internet[1] StoriaFondazione1969 Ultima edizioneBig West Conference 2019-2020 Prossima edizioneBig West Conference 2020-2021 Modifica dati su Wikidata · Manuale La Big West Conference è una delle conference dello sport NCAA. È stata fondata ...

 

Signalisation routière d’information, d’installation ou de service

La Convention de Vienne sur la signalisation routière, adoptée le 8 novembre 1968, définit huit catégories de signaux : les signaux d'avertissement de danger, les signaux de priorité, les signaux d'interdiction ou de restriction, les signaux d'obligation, les signaux de prescriptions particulières, les signaux d'information, d'installation ou de service, les signaux de direction, de jalonnement ou d'indication, les panneaux additionnels. Le présent article est consacré aux signau...