Mariakyrkja på Gran

Mariakyrkja
kyrkje
Land  Noreg
Fylke Innlandet
Kommune Gran
Kyrkjesamfunn Den norske kyrkja
Bispedøme Hamar
Prosti Hadeland og Land
Sokn Gran/Tingelstad
Fellesråd Gran
Type Langkyrkje
Teknikk Mur
Material Stein
Innvigd Ca. 1100–1150
 •  Vigd til Jomfru Maria
 •  Endringar Restaurert 1863-64 etter lynnedslag, 1912-15 og 1990-92
Takryttar På skipet
Kyrkjegard Gravmonument over Aasmund Olavson Vinje
Orgel Jürgen Ahrend, 1970 (omb. 2003)
Sitjeplassar 150
Diverse Glasmåleri i korveggen av Veslemøy Nystedt Stoltenberg, 1990–92
Kart
Mariakyrkja på Gran
60°21′59″N 10°31′46″E / 60.36646652°N 10.52948093°E / 60.36646652; 10.52948093
Wikimedia Commons: Mariakirken, Gran

Mariakyrkja er den miste av dei to systerkyrkjene på Granavollen i Gran kommune i Innlandet fylke. Det er ei langkyrkje av stein. Alderen er ikkje fastslått sikkert, men ein reknar vanlegvis med at ho vart oppført på fyrste halvdel av 1100-talet. Mariakyrkja har truleg vore klosterkyrkje eller soknekyrkje. Etter reformasjonen vart ho truleg relativt lite brukt.

Kyrkja brann etter eit lynnedslag i 1813 og stod som ruin til 1860-talet, då ho vart sett i stand for å vere interimskyrkje medan Nikolaikyrkja vart restaurert. Sidan vart Mariakyrkja restaurert i 1912–13 og igjen i 1990–92.

Diktaren Aasmund Olavson Vinje er gravlagd like vest for kyrkja.

Litteratur

  • Ekroll, Øystein, Stige, Morten og Havran, Jiri (2000). Kirkene i Norge, bind 1: Middelalder i stein. Oslo: ARFO. s. 66-71. ISBN 82-91399-09-3. 
  • Bugge, Anders (1932). «Søsterkirkene på Gran». Hadeland: Bygdenes historie I. Oslo: Nationaltrykkeriet. s. 181-206. 
  • Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. s. 581. ISBN 82-7527-022-7. 
  • Sven Rosborn, 2014, Søsterkirkene og Steinhuset på Granavollen : Studier i eldre norsk steinbyggerkunst. [Gran 2014]: Stiftelsen Steinhuset på Gran. ISBN 978-82-999607-0-0

Bakgrunnsstoff