John Scott Haldane (3. mai 1860–15. mars 1936) var ein skotsk lækjar og vitskapsmann som var ein autoritet på lungesjukdomar hjå industriarbeidarar.
Mykje av det vitskapen i dag veit om kor mykje menneskekroppen toler av ekstreme påkjenningar, kan vi takka den ekstremt eksentriske John Scott Haldane og sonen hans, biologen J. B. S. Haldane, for.
John Scott Haldane var førelesar ved universitetet i Oxford, der han forska på effekten av trykkendringar på det respiratoriske systemet hjå mennesket. Han var den første til å rekna ut reglane for trygg oppstiging for dykkarar. Han studerte òg høgdesjuke hjå fjellklatrarar og heteslag i ørkenstrok.
Haldane hadde ei spesiell interesse for effekten giftige gassar kan ha på menneske. For å finna ut nøyaktig korleis karbonmonoksid kunne ta livet av gruvearbeidarar, forgifta han seg sjølv systematisk, tok jamlege blodprøver, og noterte nøye korleis han opplevde det. Først då han nesten ikkje hadde nokon muskelkontroll att og hadde eit nær dødeleg blodmetningsnivå, avbraut han eksperimentet.
Sonen hadde dei same interessene, og dei eksperimenterte ofte på kvarandre og målte kor lang tid det tok før dei svima av av ulike gassar.
Kjelder
| Denne artikkelen treng referansar for verifikasjon. Du kan forbetra artikkelen ved å leggja inn referansar til pålitelege kjelder. Kven som helst kan fjerna kjeldelaust materiale utan forvarsel, men den føretrekte tilnærminga er i første omgang å markera dei setningane/påstandane som treng kjeldebelegg ved å tilføya {{tr}} etter påstanden. |
Bakgrunnsstoff
