isk
Dulcimer (eller hammardulcimer) er eit perkusjonsinstrument med strenger som typisk er trekte over eit trapesforma resonant lydbord. Dulcimeren blir stilt framfor musikaren, som i nokre tradisjonelle former kan sitja med beina i kross på bakken eller i meir moderne stilar kan stå eller sitja på eit møbel. Spelaren nyttar ein lita skeiforma hammar i kvar hand til å slå på strengene. Det gresk-romerske ordet dulcimer ('søt song') er avleidd frå latindulcis ('søt') og gresk melos ('song'). Dulcimer, der ein slår strengene med små hamrar, stammar frå psalter, der ein plukkar strengene.[1]
Dulcimer og liknande instrument er utbreidde i tradisjonell musikk frå Irak, India, Iran, Sørvest-Asia, Kina, Korea og delar av Søraust-Asia, Sentral-Europa (Ungarn, Slovenia, Romania, Slovakia, Polen, Tsjekkia, Sveits (særleg Appenzell), Austerrike og Bayern), Balkan, Aust-Europa (Ukraina og Belarus) og Skandinavia. Det blir også spelt i Storbritannia (Wales, East Anglia, Northumberland) og USA, der bruken i folkemusikk tok seg opp på slutten av 1900-talet.[2]
Durskalamønster på ein diatonisk dulcimer stemt i kvintar.
Dulcimer blei mykje brukt gjennom mellomalderen i England, Frankrike, Italia, Tyskland, Nederlands og Spania. Instrumentet hadde ulike namn i kvart land, men blei overalt rekna som ein type psalterium. Ein såg med tida ein skilnad i måten å laga lyd på med dulcimer, der ein sette strengene i vibrasjon med hammarar, og psalterium, der ein plukka dei. Dulcimer gav opphav til piano, medan psalterium blei vidareutvikla til cembalo.[3]
Stemming av dulcimer i Søraust-Slovenia.
Det finst versjonar av hammerdulcimer frå heile verda, som kvar har sin eigen distinkte konstruksjons- og spelestil:
