Kasteel Montfoort werd vermoedelijk gebouwd tussen 1156 en 1178 als sterkte of burcht om de expansiedrift van het graafschap Holland tegen te gaan. De bisschop van Utrecht, Godfried van Rhenen, benoemde toen een persoon uit zijn ministerialiteit of een leenman om kastelein te worden van de sterkte om er op toe te zien dat de veiligheid in het zuiden van het Sticht Utrecht gewaarborgd bleef. In een eeuw tijd waren er vier generaties kasteleinen. De laatste was Willem die een dochter genaamd Odila had. Zij huwde met Hendrik de Rover (van Rode), afkomstig uit het adellijke geslacht Van Rode. Het geslacht bracht uiteindelijk tien burggraven voort, tot het geslacht De Merode het overnam in 1545.
Beknopte geschiedenis
Vanaf 1260 was het duidelijk dat het geslacht De Rover (van Rode) zijn intrede had gedaan; het volgde een politiek die alle kanten op kon en zelfs familieruzies niet uit de weg ging. Zo was Zweder I een trouwe bondgenoot aan de bisschop van Utrecht, terwijl zijn broer Roeland bij de graaf van Holland in de gunst was gevallen en elkaar betwistten om het landgoed van Linschoten (1320). Zweders opvolger Hendrik II hing juist weer de politiek van Holland aan, wat de vrede met het naburige Linschoten weer beklonk, alleen werd de verhouding met het aartsbisdom Utrecht minder. De familie onderscheidde zich onvergetelijk bij de Slag bij Warns in 1345, waarbij driekwart van de aanwezige Van Montfoorts sneuvelde met aan het hoofd Jan I van Montfoort. Zij werden vereeuwigd op een schilderij dat nu als oudste overgebleven schilderij in Nederland bekendstaat.
Philippa de Rover burggravin van Montfoort (1535-1592) was de dochter van Joost / Josse de Rover burggraaf van Montfoort (1510-1535) (zoon van Jan III van Montfoort) en Anna van Lalaing (1509-1602)
Johan Briffeul van Merode heer van Morialmé, Ham-Sur-Heure, Rocquignies, Sauthour, Mergame en Nalinnes en heer van Houffalize (1530-1592) trouwde Philippa de Rover burggravin van Montfoort
Anna de Merode-Montfoort (1570-1625) vrouwe van Houffalize en Montfoort was de dochter van Johan Briffeul van Merode heer van Morialmé, Ham-Sur-Heure, Rocquignies, Sauthour, Mergame en Nalinnes en heer van Houffalize (overleden in 1590) en Philippa de Rover burggravin van Montfoort.
Filips I van Merode-Pietersheim heer van Pietersheim en Westerlo (1568-1627) echtgenoot van Anna de Merode-Montfoort
Montfoort bij de Heraldry of the World, wapen en oorsprong van Montfoort.
P. H. A. M. Abels, Oudheidkundige Kring, Duizend jaar Gouda: een stadsgeschiedenis.
Buiskool, Koen, 'De heren van Linschoten. Hun bezittingen en hun rechten' in: Landgoed Linschoten. Een geschiedboek, Reinink, Wessel (red.) (1994 Bussum; Uitgeverij Thoth) blz. 86-131, aldaar lijst burggraven van Montfoort.
De burggraven van Montfoort in de geschiedenis van het Sticht Utrecht en het graafschap Holland, ± 1260-1490 (Assen, 1957) 57-64); vgl. Cont. V Joannis de Beka, Chronographia, 346-348; Vermeerderde Beka, 282-285;
Joannes à Leydis, Chronicon XXXI. 38, f. 305; Divisiekroniek XXV. 33, f. 260, 261.