Upstream en downstream zijn termen in de moleculaire biologie en genetica die gebruikt worden om relatieve posities aan te duiden in DNA. Upstream is richting het 5'-uiteinde (van de coderende streng), en downstream is richting het 3'-uiteinde.[1] Een promotor ligt bijvoorbeeld altijd upstream van de coderende sequentie in een gen. De richting van transcriptie is altijd van upstream naar downstream; het RNA-molecuul wordt dus van 5'- naar 3-'eind gesynthetiseerd. De termen worden ook wel gebruikt voor RNA-moleculen en zelfs voor polypeptiden.
