Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Gorinchem (1848-1859)

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Gorinchem (1848-1859) geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Gorinchem in de periode 1848-1859.

Het kiesdistrict Gorinchem werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1848. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Ameide, Ammerstol, Arkel, Asperen, Bergambacht, Bleskensgraaf, Brandwijk, Everdingen, Giessen-Nieuwkerk, Gorinchem, Goudriaan, Groot-Ammers, Hagestein, Hardinxveld, Hei- en Boeicop, Heukelum, Hoogblokland, Hoornaar, Kedichem, Laagblokland[1], Langerak, Leerbroek, Leerdam, Lexmond, Meerkerk, Molenaarsgraaf, Nederslingeland[1], Nieuwland, Nieuwpoort, Noordeloos, Ottoland, Peursum, Schelluinen, Schoonhoven, Schoonrewoerd, Spijk[2], Streefkerk, Tienhoven, Vianen, Vlist en Zuidbroek.

In 1850 werd de indeling van het kiesdistrict gewijzigd. De gemeenten Bleskensgraaf, Brandwijk, Hardinxveld, Molenaarsgraaf en Streefkerk werden toegevoegd aan het kiesdistrict Dordrecht, en de gemeenten Ammerstol, Bergambacht, Groot-Ammers, Langerak , Nieuwpoort, Schoonhoven, Vlist en Zuidbroek aan het kiesdistrict Gouda. Tevens werd een gedeelte van het opgeheven kiesdistrict Heusden (de gemeenten Almkerk, Andel, De Werken en Sleeuwijk, Drongelen, Haagoort, Gansoijen en Doeveren, Dussen, Emmikhoven en Waardhuizen, Giessen, Heesbeen, Eethen en Genderen, Meeuwen, Rijswijk, Veen, Werkendam, Wijk en Aalburg en Woudrichem) toegevoegd aan het kiesdistrict Gorinchem.

Het kiesdistrict Gorinchem vaardigde in dit tijdvak per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

  • cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
  • vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

30 november 1848

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer, na inwerkingtreding van de herziene grondwet.

30 november
Kiesgerechtigden 1.083
Opkomst 885
Geldige stemmen 879
Blanco stemmen 4
Kandidaten
A. Boxman 690
P.L. Begram van Jaarsveld 116
J.S. Lotsy 19
G.M. van der Linden 14
Æ. Mackay 12

27 augustus 1850

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer, na inwerkingtreding van de Kieswet.

27 augustus 11 september[3]
Kiesgerechtigden 1.490 1.490
Opkomst 992 1.054
Geldige stemmen 978 1.042
Blanco stemmen 1 7
Kandidaten
C. Schiffer 256 539
G. Groen van Prinsterer 239 503
S.H. Anemaet 163
J.D. van der Poel 135
L. Metman 74
P.L. Begram van Jaarsveld 70

17 mei 1853

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[4]

17 mei 31 mei[3]
Kiesgerechtigden 1.543 1.543
Opkomst 1.165 1.175
Geldige stemmen 1.154 1.163
Blanco stemmen 5 9
Kandidaten
P.J. Elout van Soeterwoude 549 636
C. Schiffer[5] 392 527
C.W. Pape 86
J.D. van der Poel 64
J.R. Thorbecke 19

10 juni 1856

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.

10 juni
Kiesgerechtigden 1.510
Opkomst 960
Geldige stemmen 952
Blanco stemmen 6
Kandidaten
P.J. Elout van Soeterwoude[5] 558
C. Schiffer 179
E.C. van Baerle 120
W.C.M. Begram 57

Voortzetting

In 1859 werd het kiesdistrict Gorinchem omgezet in een meervoudig kiesdistrict, waaraan gedeelten van de kiesdistricten Dordrecht (de gemeenten Giessendam, Hardinxveld en Sliedrecht), 's-Hertogenbosch (de gemeenten Hedikhuizen, Herpt, Heusden en Oudheusden), Tiel (de gemeenten Ammerzoden, Beesd, Brakel, Driel, Gameren, Hedel, Heerewaarden, Herwijnen, Hurwenen, Kerkwijk, Nederhemert, Poederoijen, Rossum, Vuren, Zaltbommel en Zuilichem) en Tilburg (de gemeenten Besoijen en Capelle) toegevoegd werden.

Zie ook