Tolhuis (Gouda)

Tolhuis en sluiswachterswoning te Gouda
Gevelsteen met leeuw aan de gevel van het Tolhuis

Het Tolhuis te Gouda is gelegen op een strategische plek waar Hollandse IJssel en Gouwe samenvloeien.

Al in 1389 was er sprake van een 'Tollenhuuse' gelegen aan de westzijde van de Haven te Gouda. Omdat de scheepvaartverbinding tussen de zuidelijke en de noordelijke steden in Holland via Gouda plaatsvond was de tolheffing een lucratieve aangelegenheid. De stad Gouda heeft zich dan ook lang verzet tegen andere en snellere verbindingen, zoals via de Hildam, omdat daarmee een belangrijke bron van inkomsten zou komen te vervallen. Niet alleen de tolgelden waren hierbij van belang, maar ook de bestedingen van de schippers tijdens de lange wachttijden in de stad. Het kasteel van Gouda (afgebroken in 1577) gelegen aan de oostzijde van de Haven zorgde voor de noodzakelijke bescherming van het tolhuis. In 1550 werd het Tolhuis aanzienlijk uitgebreid. Op aandringen van Willem van Oranje werd in 1577 de Mallegatsluis gebouwd, waardoor de oorlogsschepen sneller in staat waren Gouda te passeren. Gouda wist ook nu weer te bedingen, dat de koopvaarders wel verplicht bleven om via de Goudse binnenstad te varen. In 1598 verviel deze verplichting, maar voorwaarde was ook toen nog, dat schepen 36 uur voor de stad moesten liggen en er 'armengeld' moest worden betaald.

In 1615 werden ter hoogte van het Tolhuis sluisdeuren aangebracht om het dichtslibben van de Haven tegen te gaan. Uit die tijd stamt ook de - tegen de zuidkant van het Tolhuis gebouwde sluiswachterswoning. Het Tolhuis zelf werd in deze periode aanzienlijk gemoderniseerd, waardoor het ook voor representatieve doeleinden kon worden gebruikt. De bekende rechtsgeleerde Hugo de Groot heeft er in die tijd meerdere malen de maaltijd gebruikt. Leden van bekende Goudse regentenfamilies (onder andere van der Dussen, Slicher, de Moor van Immerzeel) hebben er de lucratieve functie van tollenaar uitgeoefend en zijn bewoner geweest van het Tolhuis. De bekende schrijfster Betje Wolff was een regelmatige gast van Bartolomeus de Moor van Immerzeel in het Tolhuis.

Na de komst van de Fransen in 1795 werden de tollen afgeschaft. Het Tolhuis werd eigendom van het rijk en verhuurd aan particulieren. De sluiswachterswoning is sedert 1832 eigendom van de stad Gouda en bleef ook bestemd voor dit doel. In 1837 verkocht het rijk de woning aan een particulier. Het Tolhuis is na die tijd door tal van bekende en minder bekende Gouwenaren bewoond geweest. In 1938 dreigde de afbraak van het Tolhuis. Acties door de bevolking van Gouda hebben die afbraak weten te voorkomen. Bij de watersnood in 1953 dreigde het hoge water juist op de plek van het Tolhuis Gouda binnen te stromen. Gouda ontkwam op het nippertje aan een grote ramp. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een omvangrijke reconstructie van de Veerstal, waarbij de Haven werd afgesloten en alleen nog maar via een duiker in verbinding staat met de IJssel.

In 1989 en 1990 is het gehele complex (tolhuis en sluiswachterswoning) ingrijpend gerestaureerd, waardoor het pand zijn monumentale karakter heeft weten te behouden. De restauratie werd bekroond met de Restauratieprijs 1994 van het Nederlands Architectuurinstituut te Rotterdam.

Galerij, 1937

Zie de categorie Het Tolhuis, Gouda van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Read other articles:

Dua Belas Lagu Islami Terbaik Vol. 2

Dua Belas Lagu Islami Terbaik Vol. 2Album kompilasi karya beragam artisDirilis20 oktober 2005GenrePop Religi, Dangdut ReligiLabelSony BMG IndonesiaKronologi Dua Belas Lagu Islami Terbaik Dua Belas Lagu Islami Terbaik (2004)Dua Belas Lagu Islami Terbaik2004 Dua Belas Lagu Islami Terbaik Vol. 2 (2005) Dua Belas Lagu Islami Terbaik Vol. 3 (2007)Dua Belas Lagu Islami Terbaik Vol. 32007 Dua Belas Lagu Islami Terbaik Vol. 2 adalah album kompilasi rohani Islam kedua yang dirilis pada tahun 2005....

 

Betta enisae

Betta enisae Status konservasiKekurangan dataIUCN91309778 TaksonomiKerajaanAnimaliaFilumChordataKelasActinopteriOrdoAnabantiformesFamiliOsphronemidaeGenusBettaSpesiesBetta enisae Kottelat, 1995 lbs Betta enisae adalah salah satu jenis ikan cupang. Ikan ini adalah endemik Indonesia. Betta enisae pertama kali diperkenalkan pada tahun 1995 di mana habitat alami ikan ini di Kalimantan. Habitat Betta enisae ditemukan di perairan air tawar dengan pH yang berkisar antara 5,0 dan 6,8 dengan suhu air ...

 

Regal Academy

Regal AcademyBerkas:Regal Academy.jpegGenrePetualanganKomediFantasiMusicalPembuatIginio StraffiJoanne LeeDitulis olehSean MolyneauxMichaek MaurerBenjamin Lazar PlattJoe DeasyMerrill HaganOmeed DarianiSutradaraIginio StraffiPengarah kreatifSimone BorselliPenata musikMichele BettaliStefano CarraraFabrizio CastanìaNegara asalItaliaBahasa asliBahasa ItaliaBahasa InggrisJmlh. musim2Jmlh. episode29 (daftar episode)ProduksiProduser eksekutifJoanne Lee (Rainbow S.r.l.)Annita Romanelli (Rai)Pr...

Gon (manga)

GonCover of early English translation, featuring Gonゴン MangaPengarangMasashi TanakaPenerbitKodanshaPenerbit bahasa Inggris Kodansha Comics USAMajalahWeekly MorningDemografiSeinenTerbit1992 – 2002Volume7 PermainanGonPengembangTosePenerbitBandaiGenrePlatformerPlatformSuper FamiconRilis Seri animeSutradaraKim Gil-TaeSkenarioIsao MurayamaStudioFrame Ritz ProductionPelisensiKodanshaDaewon MediaSaluranasliANTVTV TokyoSpacetoonSCTVNusantara TVTayang April 2, 2012 – March 25, 2013Episode50 Pe...

 

Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics

Artikel ini perlu diwikifikasi agar memenuhi standar kualitas Wikipedia. Anda dapat memberikan bantuan berupa penambahan pranala dalam, atau dengan merapikan tata letak dari artikel ini. Untuk keterangan lebih lanjut, klik [tampil] di bagian kanan. Mengganti markah HTML dengan markah wiki bila dimungkinkan. Tambahkan pranala wiki. Bila dirasa perlu, buatlah pautan ke artikel wiki lainnya dengan cara menambahkan [[ dan ]] pada kata yang bersangkutan (lihat WP:LINK untuk keterangan lebih lanjut...

 

Neonatal jaundice

Medical conditionNeonatal jaundiceOther namesNeonatal hyperbilirubinemia, neonatal icterus, jaundice in newbornsJaundice in a newbornSpecialtyPediatricsSymptomsYellowish discoloration of the skin and white part of the eyes[1]ComplicationsSeizures, cerebral palsy, kernicterus[1]Usual onsetNewborns[1]TypesPhysiologic, pathologic[1]CausesRed blood cell breakdown, liver disease, infection, hypothyroidism, metabolic disorders[2][1]Diagnostic methodB...

Antony Beevor

English military historian (born 1946) This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an accessible overview of all important aspects of the article. (January 2023) SirAntony BeevorFRSLAntony Beevor in Gothenburg in 2015BornAntony James Beevor (1946-12-14) 14 December 1946 (age 77)Kensington, London, EnglandOccupationAuthor, historianLanguageEnglishNationalityBritishEducationAbberley Hall SchoolWinchester...

 

Jung Woong-in

Jung Woong-in정웅인Nama asal정웅인Lahir20 Januari 1971 (umur 53)Jecheon, Korea SelatanKebangsaanKorea SelatanPendidikanInstitut Seni SeoulPekerjaanAktor Jung Woong-inHangul정웅인 Hanja鄭雄仁 Alih AksaraJeong Ung-inMcCune–ReischauerChŏng Ung-in Jung Woong-in (lahir 10 Juni 1971) adalah aktor asal Korea Selatan.[1] Filmografi Seri televisi The Mansion (TVING, 2022) [2] Idol: The Coup (JTBC, 2021) [3] Delayed Justice (SBS, 2020) Woman of 9.9 Bill...

 

Hipperholme

Village in West Yorkshire, England This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Hipperholme – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2014) (Learn how and when to remove this message) Human settlement in EnglandHipperholmeHipperholme Grammar SchoolHipperholmeShow map of CalderdaleHipperholmeL...

Ong Seong-wu

Ini adalah nama Korea; marganya adalah Ong. Ong Seong-wuNama asal옹성우Lahir25 Agustus 1995 (umur 28)Namdong, Incheon, Korea SelatanKebangsaanKorea SelatanPekerjaanPenyanyi, AktorTahun aktif2017 (2017)–sekarangAgenFantagioKarier musikGenreK-popInstrumenVokal, DrumLabelYMC Entertainment (2017–2018) Swing Entertainment (2018) Fantagio (2019–Sekarang)Artis terkaitWanna One Nama KoreaHangul옹성우 Hanja邕聖祐[1] Alih AksaraOng Seong-wuMcCune–ReischauerO...

 

قالب:الفائزون بجائزة نوبل سنة 2014

عنتالفائزون بجائزة نوبل سنة 2014الكيمياء إيريك بيتزيغ (الولايات المتحدة) ستيفان هيل (ألمانيا) وليام مورنر (الولايات المتحدة) الأدب باتريك موديانو (فرنسا) السلام كايلاش ساتيارثي (الهند)  ملالا يوسفزي (باكستان) الفيزياء إيسامو أكاساكي (اليابان) هيروشي أمانو (اليابان) شوجي ناك...

 

Come ti spaccio la famiglia

Come ti spaccio la famigliaUna scena del filmTitolo originaleWe're the Millers Lingua originaleinglese Paese di produzioneStati Uniti d'America Anno2013 Durata110 min Generecommedia RegiaRawson Marshall Thurber SceneggiaturaBob Fisher, Steve Faber, Sean Anders, John Morris Casa di produzioneWarner Bros. Pictures MusicheLudwig Göransson, Theodore Shapiro Interpreti e personaggi Jason Sudeikis: David Clark Jennifer Aniston: Rose/Sarah O'Reilly Emma Roberts: Casey Mathis Will Poulter: Kenny Ros...

末沙布

尊敬的拿督斯里莫哈末·沙布Mohamad bin Sabu国会议员2018年9月24日末沙布在五角大楼与美国国防部长詹姆斯·马蒂斯会面农业及食品工业部部长现任就任日期2022年12月3日君主最高元首苏丹阿都拉最高元首苏丹依布拉欣·依斯迈首相安华·依布拉欣副职陈泓缣（2022年至2023年）亚瑟古律（2023年至今）前任羅納建迪国防部长任期2018年5月21日—2020年2月24日君主最高元首端姑莫哈末五世...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

العلاقات الهندية اليابانية

العلاقات الهندية اليابانية الهند اليابان   الهند   اليابان تعديل مصدري - تعديل   تُعدّ العلاقات الهندية اليابانية (بالإنجليزية: India–Japan relations) قوية إلى حدّ ما. انخرط شعبا الهند واليابان في عمليات تبادل ثقافي، في المقام الأول نتيجة لاعتناق البوذية، التي انتشرت ب...

El extranjero

El extranjero de Albert Camus Género Novela filosóficaTema(s) Filosofía del absurdoAmbientada en Argelia Edición original en francésTítulo original L'ÉtrangerPaís Francia Fecha de publicación 1942 Premios Los 100 libros del siglo según Le Monde Edición traducida al españolTítulo El extranjeroEditorial Éditions GallimardPaís FranciaFecha de publicación 1942Páginas 184Ciclo del absurdoEl extranjeroEl mito de Sísifo[editar datos en Wikidata] El extranjero (en fra...

 

拉罗谢尔海战

拉罗谢尔海戰英法百年戰爭的一部分拉罗谢尔海戰，收錄於15世紀让·弗鲁瓦萨尔著《大事記》。日期1372年6月22—23日地点拉罗谢尔外海结果 卡斯蒂利亚艦隊決定性勝利[1]参战方 英格蘭王國 卡斯蒂利亚王国指挥官与领导者 約翰·哈斯廷斯（英语：John Hastings, 2nd Earl of Pembroke） 安布罗西奥·博卡内格拉（英语：Ambrosio Boccanegra）兵力 14—57艘船[1][2][3] 22�...

 

Eryonidae

Family of crustaceans EryonidaeTemporal range: Upper Triassic–Lower Cretaceous PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Eryon acrtiformis Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Arthropoda Class: Malacostraca Order: Decapoda Suborder: Pleocyemata Superfamily: Eryonoidea Family: †EryonidaeDe Haan, 1841 Genera Cycleryon Eryon Knebelia Rosenfeldia Eryonidae is a family of fossil decapod crustaceans which lived from the Upper Triassic to the Lower Cretaceous.[1] I...

Joaquina Kalukango

American actor and singer Joaquina KalukangoBornAtlanta, Georgia, U.S.EducationJuilliard School (BFA)Occupation(s)Actor, singerYears active2011–present Joaquina Kalukango is an American actor and singer best known for playing Nelly O'Brien in the Broadway musical Paradise Square, for which she won the 2022 Tony Award for Best Actress in a Musical. She was nominated for Best Actress in a Play in 2020 for portraying Kaneisha in Slave Play.[1][2] In addition to her theatre...

 

Ivar Aasen

Pour les articles homonymes, voir Aasen. Ivar AasenBiographieNaissance 5 août 1813ØrstaDécès 23 septembre 1896 (à 83 ans)Christiania (d)Sépulture Cimetière de Notre-Sauveur (depuis le 29 septembre 1896)Nationalité norvégienneDomicile Møre og RomsdalActivités Philologue, botaniste, poète, traducteur de la Bible, chercheur boursier, écrivain, linguiste, traducteur, lexicographe, diaristeAutres informationsMembre de Société royale des lettres et des sciences de NorvègeSigna...