Société du Mystère is een fictieve benaming voor de artistieke kring van surrealistische kunstenaars rond de kunstschilder René Magritte.
De benaming werd voor het eerst gebruikt in 1965 door Patrick Waldberg in zijn boek "René Magritte".[1]
Deze "Société du Mystère" was geen geheim genootschap, eerder een besloten vriendengroep op basis van gemeenschappelijke smaak, gezindheid, bezorgdheden en intelligentie, die open stond voor nieuwe leden.[2]
In werkelijkheid was Paul Nougé de spil en bezieler van de groep.[2]
De "Société du Mystère" hield in de jaren '20 en '30 wekelijkse bijeenkomsten op zondag, omdat alle leden nog in loondienst werkten. Dit gebeurde doorgaans bij René en Georgette Magritte thuis, althans in de periode dat ze in België verbleven.[3] Op deze bijeenkomsten werden onder andere de titels voor de werken van Magritte besproken en verzonnen.[4]
Ontstaan
Het ontstaan van de groep wordt gelinkt aan de uitgifte van het surrealistische tijdschrift "Correspondance" in november 1924, algemeen erkend als de start van het surrealisme in België.[5] Dit tijdschrift, in feite een opeenvolging van traktaten, was bij aanvang het initiatief van een beperkte geheime groep van Paul Nougé bestaande uit hem zelf, Marcel Lecomte en Camille Goemans, als reactie op het tijdschrift 7 Arts dat zicht laatdunkend opstelde tegenover het surrealisme. Het eerste nummer kan gezien worden als een parodie op 7 Arts.[6]
Het tijdschrift "Marie" van E.L.T. Mesens uit 1926, in feite opnieuw een reeks van dit keer 3 traktaten, was de officiële start van de Brusselse surrealistische groep.[8]
In 1930 werd Marc. Eemans wegens zijn afwijkende opvattingen rond het surrealisme definitief uit de groep gezet, gelijktijdig met Camille Goemans na zijn Parijs debacle.[11]
↑Henri-Floris Jespers, De Laatste Gids (1930). ZL. literair-historisch tijdschrift Jaargang 2. Stichting Zacht Lawijd (2002). Geraadpleegd op 14/9/2023.
↑(fr) Achille CHAVEE, Jean DIEU, Fernand DUMONT, Marcel HAVRENNE, André LORENT, Albert LUDE, René MAGRITTE, E.L.T. MESENS, Paul NOUGE, Pierre SANDERS, Max SERVAIS, Maurice SINGER [Laurent DERAIVE, Marcel LECOMTE, René LEFEBVRE, Claude SPAAK, André THIRIFAYS], Le domestique zélé [tract]. AML (1936). Geraadpleegd op 14 november 2023.