Dit is een lijst van straten in Baarn en hun oorsprong/betekenis.
De aanleg van de Oosterspoorlijn zorgde voor een sterke groei van Baarn. De gemeenteraad besloot daarom in 1874 tot de invoering van straatnamen in de bebouwde kom. De straten in de richting van andere plaatsen hadden toen reeds namen als Amsterdamsestraatweg, Eemnesserstraatweg en Utrechtseweg. Tot 1874 werden wijken aangeduid met een letter, en huizen met een nummer. Zo werd een adres bijvoorbeeld aangeduid met C129.
De eerste vastgestelde straatnamen waren: Javalaan, Oosterstraat, Noorderstraat, Noorderlaan, Kerkstraat, Dalweg, Nieuwstraat, Spoorstraat, Laanstraat, Oranjestraat, Leestraat, Stationweg (zonder tussen-s), Boschstraat, Nijverheidsstraat, Amalialaan, Brinkstraat, Schoolstraat, Achterstraat, Veldstraat en Eemstraat. [1]
Baarn telt 366 straten, iets hoger dan het landelijke gemiddelde van woonplaatsen in Nederland.[2]
Ferdinand Huycklaan - In 1888 genoemd naar de Nederlandse schrijver Ferdinand Huyck. De laan slingert van hoog naar laag in de wijk Wilhelminapark en loopt vanaf landgoed Rusthoek tot aan landgoed Groeneveld. De straat kreeg haar naam in 1888. Woningbouwvereniging De Zonnebloem gaf de Baarnse architect L.H. Bours de opdracht om in 1920 zeventien dubbelwoningen te ontwerpen voor Baarnse middenstanders. De woningen kregen het aanzien van Engelse cottages werden later bepleisterd toen er vocht door de rode bakstenen kwam. De huizen aan de ene zijde van de weg grensden aan de Voor-Eng, het latere Benthuijs, de huizen aan de overzijde van de laan grensden aan villa Intimis van bankier Allard Pierson.[3][4]
Burgemeester Penstraat - vader en zoon burgemeester van Baarn (1811-1841-1858) (raadsbesluit 1905). De straat heette achtereenvolgens Achtersteeg, Achterstraat en Penstraat.
Plantage - hier stond de stal van Villa Peking, op een plantage werden bijvoorbeeld bomen gekweekt. De straat ligt ingesloten door Torenlaan, Javalaan, Oosterstraat, Balistraat en Sumatrastraat. In dit gebied stond tot de tachtiger jaren van de 20e eeuw Philips Phonografische Industrie (PPI) waar tientallen jaren lp's, ep's, singles en musicassettes werden gemaakt.[7]
Pompstraat - waterpomp voor bewoners, er waren drie in Baarn
Populierenlaan - boomsoort populier; Tot 1920 werd dit de Hanensteeg genoemd. Deze steeg lag in de oude arme buurt Santvoort. Doordat de naam negatief werd geassocieerd met kemphanen werd door de bewoners een verzoek tot naamswijziging ingediend. Door de gemeente werd besloten om de straat te vernoemen naar het eerstgeboren kind in de straat. In 1921 zorgde de geboorte van Elizabeth Overeem ervoor dat de steeg voortaan "Elisabethstraat" werd genoemd. Na een sanering van de wijk Santvoort rond 1970 kregen de omliggende straten de namen van bomen. Het deel van de Elisabethstraat dat bleef bestaan werd omgedoopt tot Populierenlaan.[8]
Praamgracht - vaarweg Praamgracht voor afvoer van turf per praam
Schoolstraat - Bij raadsbesluit in 1876 genoemd naar de Amalia kleuterschool. De bouw van de Amalia Bewaarschool werd in 1866 gefinancierd door prinses Amalia van Saksen-Weimar, de bewoonster van paleis Soestdijk. In 1957 werd de school vervangen door een nieuw gebouw door de Vereeniging tot instandhouding ener Christelijke bewaarschool. De kleuterschool is na de invoering van de wet op het Basisonderwijs eind tachtiger jaren opgegaan in de Amalia-Astroschool.[10]. Rond 1989 werd het schoolgebouw afgebroken en vervangen door een appartementengebouw met zorgwoningen van Schoonoord.[11]
Smutslaan - De vrijstaande en dubbele landhuizen met bescheiden tuinen in de Smutslaan stammen uit de periode 1905-1920. De vroegere Nieuwe Baarnsche School op Smutslaan no.8 dateert uit 1911. De laan is later, op 29 november 1912, genoemd naar generaal Jan Christian Smuts (1870-1950), een van de leidende ‘Boeren’ en later vooraanstaand Zuid-Afrikaans politicus. Aangezien hij tot de geallieerden behoorde heette de naam tussen 1942-1945 Pretoriuslaan.
Ypendael - genoemd naar jonkheer Eduard van Ypendael, een romanpersonage uit de historische avonturenroman 'De lotgevallen van Ferdinand Huyck' (1840) door mr. Jacob van Lennep
Z
Zandheuvelweg - richting boerderij De Zandheuvel, naast de zorglocatie Eemeroord