Op deze lijst van Nederlandse grachten staat een overzicht van grachten in Nederland, gerangschikt per stad. Voor zover bekend wordt de bouwperiode aangegeven, evenals eventuele bijzonderheden.
Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.
Drie noord-zuidgrachten vormen de oudste grachten in Delft, aan de meest westelijke hiervan is de stad ontstaan. Bij stadsuitbreidingen in de 17e eeuw werden verschillende oude ontginningssloten uit het veengebied, verbreed tot de huidige oost-westgrachten.
In Dordrecht lopen de grachten in drie halvemaanvormige radialen vanaf de rivier de Merwede om de binnenstad heen. Aan de middelste van deze grachten is de stad ontstaan en verder uitgebreid.
Aardappelgat. Dit was een klein haventje op de plek van de huidige Groenmarkt. Gedempt in 1877.
Bleekerseiland. Het Bleekerseiland is gelegen op de plek waar de Sluisgracht en de Oevergracht samenkomen. Een stuk verderop lag tot 1880 een verbinding tussen deze grachten, genaamd het Bleekerseiland.
Galmanspad. Het Galmanspad is de zuidwestelijke kade van de enige nog volledig bestaande gracht in Meppel. Genoemd naar de landschapsarchitect Galman.
Gasgracht. Deze gracht is genoemd naar de gasfabriek die hier nog altijd staat. In 1967 is het een deel van de gracht gedempt, maar dat is in 2008 weer opengegraven.
Grote Oevergracht of Hoofdgracht Dit is de oude loop van de Wold Aa en de Beilerstroom. Slechts een klein deel van deze gracht (tegenwoordig Stoombootkade geheten) bestaat nog. Het water is in twee fasen gedempt, één in begin jaren'30, de rest in 1952/1953.
Heerengracht. Dit is de zuidoostelijke kade van de enige nog volledig bestaande gracht in Meppel.
Keizersgracht. Dit is de noordoostelijke kade van de enige volledig bestaande gracht in Meppel.
Kerkhofsdiep (gedempt). Het Kerkhofsdiep of Kerkgracht is in 1918 en 1919 gedempt tussen het Kerkplein en de Prinsengracht. In 1948 werd het laatste resterende deel (tussen Oevergracht en Kerkplein) alsnog gedempt. Er zijn stemmen om deze gracht weer gedeeltelijk open te graven.
Kleine Oever. Het zuidelijk deel van de Oevergracht, tussen Bleekerseiland en Katholieke kerk. Dit water is in 1952 gedempt, al zijn er weer stemmen deze gracht weer open te graven. De stadsoever van deze gracht heet de Maatkade.
Mallegatsgracht. Verbinding tussen de Wold Aa en de Meppelerdiep, om het stadscentrum heen. Deze gracht bestaat nog, maar is wel versmald.
Prinsengracht. De Prinsengracht lag tussen het Kerkplein en de Gasgracht / Keizersgracht. In 1967 is deze gracht gedempt, maar in 2008 is een stuk van ongeveer 100 meter weer opengegraven.
Sluisgracht. De plaats waar alle stadsgrachten samenkomen en als één stroom het centrum verlaten. Deze gracht is nog intact. De andere kant van deze gracht heet Mr. Harm Smeengekade.
Stoombootkade. Het enige nog resterende deel van de Oevergracht, dat dus een andere naam heeft gekregen na de demping in 1953.
Zuideindigerpad. Dit is de noordwestelijke kade van de enige nog volledig bestaande gracht in Meppel. Genoemd naar de straat waar hij overgaat in de Keizersgracht (het Zuideinde).