Het II SS Pantserkorps (Duits: Generalkommando II. SS Panzerkorps) was een Duitslegerkorps van de Waffen-SS tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het korps kwam afwisselend in actie zowel aan het Westfront als aan het Oostfront in vrijwel elke belangrijke slag tijdens de laatste drie oorlogsjaren.
Krijgsgeschiedenis
Oprichting
Het korps werd oorspronkelijk opgericht als SS-Pantserkorps (SS-Panzer-Generalkommando) in juli 1942 op het Nederlandse Oefenterrein Bergen, bestemd als leiding over de SS-divisies in Frankrijk.
1942/43
In november 1942 nam het korps deel aan de bezetting van Vichy-Frankrijk (Operatie Anton). Na de Duitse nederlaag bij Stalingrad en het ineenstorten van het zuidelijk Oostfront, werd het korps naar Rusland overgebracht en kwam in actie in de Derde Slag om Charkov. In februari moest de stad Charkov nog ontruimd worden, maar medio maart kon het korps de stad opnieuw innemen.
In juni 1943 werd het korps ten slotte omgedoopt naar II SS Pantserkorps. Dit aangezien er intussen ook een I SS Pantserkorps in oprichting was.
Wilhelm Bittrich bespreekt de gang van zaken tijdens de Slag om Arnhem met Walter Model en Kurt Student, Heinz Harmel, Hans-Peter Knaust, september 1944
In januari 1944 werd het korps verplaatst naar Frankrijk, naar het gebied rond Alençon, om voorbereid te worden op weer een inzet aan het Oostfront. Nadat het 1e Pantserleger bij Kamenez-Podolski omsingeld geraakt was, werd het korps naar Galicië gestuurd voor een ontzettingsoperatie. Deze was begin april 1944 succesvol, waarom het 1e Pantserleger uit de pocket kon ontsnappen (alhoewel met zware verliezen en vrijwel zonder zwaar materieel). Na de geallieerde landingen in Normandië werd het korps versneld naar Frankrijk verplaatst. Het korps nam deel aan de gevechten rond Caen en voerde hier stevige gevechten met Britse en Canadese troepen. In augustus raakte het korps in de Zak van Falaise omsingeld en kon alleen met zware verliezen ontsnappen. Het korps trok daarom terug naar het noorden, tot het gebied rond Arnhem. Daar lag het korps in een uitstekende positie op 17 september 1944 om Operatie Market Garden de voet dwars te zetten, door zowel de Britse luchtlandingstroepen bij Arnhem als de Amerikaanse bij Nijmegen aan te pakken. Het korps beschikte hier over de 9. SS-Panzer-Division Hohenstaufen en de 10. SS-Panzer-Division Frundsberg. Begin december werd het korps naar de Eifel verplaatst, als voorbereiding op het Ardennen-offensief. Hier was het korps in eerste instantie reserve van het 6e Pantserleger en kwam met zijn 2. SS-Panzer-Division Das Reich en 9. SS-Panzer-Division Hohenstaufen pas vanaf 21 december in actie bij Sankt Vith. Nadat het offensief gestokt was, ging het korps over tot het defensief en moest uiteindelijk in januari 1945 terug de Eifel in.
1945
In de Eifel werd het uit het front genomen, kort opgefrist en naar Hongarije verplaatst. Van 6 tot 16 maart 1945 nam het korps deel aan het laatste grote Duitse offensief, Operatie Frühlingserwachen. In dit offensief beschikte het korps over de 2. SS-Panzer-Division Das Reich, de 9. SS-Panzer-Division Hohenstaufen, de 23e Pantserdivisie en de 44e Hoch- und Deutschmeister Infanteriedivisie. In eerste instantie maakte het korps goede voortgang, maar door de toenemende Sovjet-weerstand en de modder, namen de verliezen toe en de opmarssnelheid af. Het offensief verzandde. Op 16 maart lanceerden de Sovjets hun tegenoffensief, het Weens Offensief. Het korps moest zich onder zware Sovjetdruk terugtrekken naar Neder-Oostenrijk. In de eerste helft van april 1945 nam het korps actief deel aan de verdediging van Wenen. Na een korte pauze in de gevechten volgde begin mei 1945 een terugtrekking naar de Donau bij Linz.
Het II SS Pantserkorps capituleerde op 8 mei 1945 noordoostelijk van Linz aan Amerikaanse troepen.
Opmerking: SS-Obergruppenführer Hausser werd op 28 mei 1942 benoemd tot "(Aufstellungs)Kommandeur" van het korps en officieel pas op 14 september 1942 tot "Kommandierender General". Aangezien het korps als oprichtingsmaand juli meekreeg, is hier juli 1942 als start genoemd.
(fr) Tixier, Thierry (2019). Allgemeine SS - Polizei - Waffen-SS Volume 2, SS BRIG FHR (Geen paginavermelding). ISBN 978-1326548674. Geraadpleegd op 5 januari 2022.
(fr) Tixier, Thierry (2019). Allgemeine SS - Polizei - Waffen-SS Volume 3, SS OSTGRUF (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-84038-9. Geraadpleegd op 7 januari 2022.
(en) Kursietis, Andris J. (1999). The Wehrmacht at War 1939-1945; The Units and Commanders of the Ground Forces during World War II. Aspekt. ISBN 90-75323-38-7. Geraadpleegd op 7 januari 2022.
(en) Yerger, Mark C. (1999). Waffen-SS Commanders; The Army, Corps and Divisional Leaders of a Legend Augsberger to Kreutz. Schiffer Military History, Atglen, PA, pp. 138. ISBN 0-7643-0356-2. Geraadpleegd op 7 januari 2022.
(fr) Tixier, Thierry (2019). Allgemeine SS - Polizei - Waffen-SS Volume 2, SS STAF (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-41182-4. Geraadpleegd op 24 februari 2022.
.svg){kind=small}
