In de 9e eeuw werd de plaats vermeld als Fatruwerde en als Feterwrde. In 1289 werd het dorp vermeld als Federwerth, in 1399 als Ferwart en in 1418 als to ferwerth. Het tweede element (werth) duidt op een terp, van het eerste element is niet bekend wat het precies betekent. Mogelijk is het een verwijzing naar de stichtende persoon of de eerste persoon/familie die er woonachtig op was.
Sinds 1999 is de officiële naam van het dorp het Friestalige Ferwert. Ferwerd was de hoofdplaats van de gemeente Ferwerderadeel, totdat deze per 2019 opging in de gemeente Noardeast-Fryslân.
Kerk
Ferwerd wordt gekenmerkt door de kerktoren van de Sint Martinuskerk. Bij een restauratie in de jaren dertig van de 20e eeuw zijn veranderingen aangebracht, die echter weer ongedaan zijn gemaakt bij herstelwerkzaamheden in 2006. De klokken zijn daarbij gelast en aan andere luidassen opgehangen.
Het dorp heeft verschillende sportverenigingen, zoals de Kaatsvereniging Foswert, de voetbalvereniging VV Wardy, de tennisclub Ferwerderadiel, de gymnastiekvereniging SVKV Ferwert,de dartclub De Heechfinne, de badmintonclub Ferwert en samen met het dorp Hogebeintum een ijsclub.
Cultuur
Het dorp heeft een brassband, Excelsior Ferwert en zanggroep Old Pipers.
Onderwijs
In het dorp zijn twee basisscholen: Op 'e Trije en Opstreek. Fusie tussen de twee scholen ketste in 2018 (voorlopig) af.
