Jan de Simpele (1946-1953) Paul Ausloos (1953) Karel Verschuere (1953-1977) Chris Fonteyn (1978-1979) Step Van Stiphout (1979) Karel Biddeloo (1980-1981, 1987-1988, 1995-2000) Robert Wuyts (1982-1984) Ronald Van Riet (1985-1986) Marvano (1992)
De Rode Ridder is een jeugdboekenreeks van de Belgische schrijver Leopold Vermeiren. Het eerste korte verhaal verscheen in 1946 in het tijdschrift De Kleine Zondagsvriend. Het eerste boek verscheen in 1953. Vermeiren schreef 64 boeken waarvan de laatste in 2000 verscheen. In 2013 schreef Marc Legendre 2 nieuwe boeken.
Oorspronkelijk was Johan een lijfeigene op de akkers van een zekere heer Oerold. Johan ontsnapte echter naar het woud om het heer Oerold moeilijk te maken. Johan werd dan ridder en sloot vrede met heer Oerold waarna de reeks De Rode Ridder als naam krijgt.[1] De verhalen rond de geïdealiseerde held Johan zijn aaneenschakelingen van losse avonturen met veel actie.[2]
Deze reeks rond ridderfiguur Johan speelt zich af in het middeleeuwse Vlaanderen, maar vanaf het vierde boek spelen alle verhalen zich af in het Midden-Oosten waar Johan door zijn deelname aan de Eerste Kruistocht terechtkomt. Vervolgens lijdt Johan schipbreuk, maar Jeruzalem bereikt hij nooit. Antiochië was het verste dat hij geraakte.[3] De schrijver vreesde dat er niets meer te vertellen zou zijn wanneer Johan Jeruzalem bereikt.
Personages
Johan (Jo), het hoofdpersonage[3], evolueert van laat naar ridder. Hij begint zijn riddercarrière als een soort Robin Hood, en probeert steeds de armen en de verdrukten te helpen.
Koenraad (Koen), de schildknaap van Johan[3], wordt gered uit een moeras en is sindsdien Johans trouwste vriend en schildknaap.
Schoolinspecteur Leopold Vermeiren schreef in zijn vrije tijd romans voor volwassenen, maar na de Tweede Wereldoorlog begint hij kinderboeken te schrijven. Zo debuteert De Rode Ridder in 1946 met enkele korte verhalen in een bijlage van de krant Gazet van Antwerpen, De kleine zondagsvriend. Oorspronkelijk illustreerde Jan de Simpele de verhalen waarbij Johan nog zwart haar had.[1] Zo schreef hij uiteindelijk enkele honderden korte verhalen.[4] In Vermeirens vroege periode liet hij zich inspireren door Jan zonder Vrees van Constant de Kinder.
Vermeiren: Vlaamse ridderreeks en ontstaan stripreeks
Vervolgens verschenen de verhalen in boekvorm bij de uitgeverij Sheed & Ward. De boekjes werden vervolgens in 1953 gebundeld in de eerste 2 boeken van deze reeks.[1] Na een paar jaar kreeg de uitgeverij echter problemen waarna een medewerker van de uitgeverij, Joris Schaltien, de aandelen kocht en de naam veranderde in de Zuidnederlandse Uitgeverij.[1][5] Geleidelijk aan nam Karel Verschuere het tekenwerk over.[1]
Schaltien had echter al eerder gewerkt bij Standaard Uitgeverij waar Suske en Wiske wordt uitgegeven en kon Vermeiren overtuigen om zijn boekenreeks te bewerken in een stripreeks. De illustrator Verschuere zou dan de strips tekenen. Verschuere werkte echter ook bij striptekenaar Willy Vandersteen en indien hij strips zou tekenen bij de Zuidnederlandse Uitgeverij, dan zou hij niet meer bij Vandersteen kunnen tekenen. Verschuere besprak dit dan met Vandersteen en hij besprak het dan met Antoon Sap. Sap zorgde er vervolgens voor dat zowel de boekenreeks als de nieuwe stripreeks voortaan bij Standaard Uitgeverij zou uitgegeven worden.[1]
Vermeiren was schoolinspecteur, maar de opvoedkundigen in die tijd vonden dat strips leesluiheid bevordert. Hierop werd er besloten dat Vermeirens naam niet op de albums van de stripreeks verscheen.[3] Dat was ook de reden dat Vermeiren geen scenario's voor de strips schreef.[6] Ook werd het hoofdpersonage Koenraad niet overgenomen naar de stripreeks.
Vermeiren: Kruisridder
Vanaf het vierde boek werd er besloten om de locaties van de stripreeks en de boekenreeks op te splitsen. Ridder Johan uit de boekenreeks ging op kruistocht en de stripreeks speelde zich vooral in onze streken af. Geleidelijk aan kreeg Johan ook blond haar. Vermeiren heeft echter nooit het Heilige Land bezocht.[3] Vermeiren liet zich hiervoor vooral inspireren op de boeken Histoire des croisades van de Franse schrijver Joseph-François Michaud. Ook werd de nummering van de oudere boeken intussen aangepast.
Later deed Karel Biddeloo ook wat illustratiewerk.[6][7] Ook Marvano was later illustrator. Begin de jaren 80 waren er 1 miljoen boeken van deze reeks verkocht.[6] In 1990 werd de fanclub De Orde van de Rode Ridder opgericht die 8 keer een clubblad uitgaf. Hierin verschenen de korte verhalen Huiver over Horst en De zesde tempelier, maar deze korte verhalen werden geschreven door Marck Meul die bij Studio Vandersteen werkte.[8] Er verschenen uiteindelijk 64 boeken waarvan de laatste in 2000.[6] Deze zijn niet meer in de handel verkrijgbaar.
Legendre
Midden 2013 kreeg De Rode Ridder een tweede leven als romanfiguur in De Vloek van Malfrat (geschreven door Marc Legendre, naast Martin Lodewijk een van de huidige scenaristen van de stripreeks). Dit boek verscheen 13 jaar na het laatste jeugdboek van Leopold Vermeiren, dat dateert van 2000. Ditmaal spelen zijn avonturen zich niet af ten tijde van de kruistochten maar bij Koning Arthur en Merlijn. Legendre legt hierdoor een link naar zijn scenario's voor de stripreeks. Eind 2013 werd een tweede roman uitgebracht, getiteld De Gevangene van de Sultan.
Boeken
1953 De Rode Ridder nr. 1
Er verschenen 64 boeken geschreven door Leopold Vermeiren en 2 werden geschreven door Marc Legendre.
Beginperiode
Onderstaande boeken werden geschreven door Leopold Vermeiren en geïllustreerd door verscheidene tekenaars. Onderstaande verhalen verschenen oorspronkelijk bij Uitgeverij Sheed & Ward.
Onderstaande boeken werden geschreven door Leopold Vermeiren met illustraties van Karel Verschuere. Tot 1957 verschenen de eerste boeken oorspronkelijk bij Uitgeverij Sheed & Ward. Vervolgens verschenen de boeken van 1957 tot 1959 bij Zuidnederlandse Uitgeverij. Vanaf 1960 verschenen de boeken bij Standaard Uitgeverij. Ondertussen veranderde ook de nummering van de oudere boeken.
Nr.
Titel
Uitgavejaar
5
In de leeuwenkuil
1953
6
De Rode Ridder valt aan
1957
7
Op de ijzeren brug
1956
8
In de brandende toren
1957
9
In het berenhol
1957
10
De blauwe diamant
1959
11
Het gouden beeld
1960
12
In de storm
1960
13
Zilveren bliksem
1960
14
Dalas, de reus
1961
15
Op de brandstapel
1962
16
Het blauwe vuur
1962
17
Prinses Saïda
1963
18
De edelmoedige
1963
19
De witte tijger
1964
20
De holle pijl
1964
21
In de vuurgloed
1964
22
De rode robijnen
1965
23
De zilveren sleutel
1966
24
De dappere knaap
1966
25
In de slangenkuil
1967
26
De gouden kroon
1967
27
De zwarte kameel
1968
28
De rode magiër
1968
29
De heilige lans
1969
30
De zwarte draak
1969
31
Het gouden schrijn
1970
32
De zwarte spin
1970
33
De groene smaragd
1971
34
De vuurtempel
1972
35
De diamanten dolk
1972
36
De verdwenen prins
1973
37
Ter dood veroordeeld
1974
38
De rode vulkaan
1975
39
De dodensprong
1976
40
Het spookschip
1976
41
De giftbeker
1977
42
Prinses Korini
1977
Vermeiren-Fonteyn-Van Stiphout
Onderstaande boeken werden geschreven door Leopold Vermeiren. De eerste 3 werden geïllustreerd door Chris Fonteyn en Stef van Stiphout was de illustrator van het vierde boek. De boeken verschenen bij Standaard Uitgeverij.
Nr.
Titel
Uitgavejaar
43
De verdwenen schat
1978
44
Het vuurmonster
1978
45
De verdoemde stad
1979
46
De slavenjacht
1979
Vermeiren-Biddeloo-Wuyts-Van Riet
Onderstaande boeken werden geschreven door Leopold Vermeiren. De eerste 3 werden geïllustreerd door Karel Biddeloo en vervolgens vijf door Robert Wuyts. Hierna was Ronald Van Riet illustrator van 2 boeken en daarna Biddeloo opnieuw voor vier boeken. Vervolgens illustreerde Marvano er 2 en de laatste 2 werden opnieuw geïllustreerd door Biddeloo. Tot 1988 verschenen de boeken bij Standaard Uitgeverij, maar de boeken uit 1992 verschenen bij uitgeverij Facet. De laatste 2 boeken verschenen bij Berghmans Uitgevers.
Onderstaande boeken werden geschreven door Marc Legendre. Beide boeken werden uitgegeven bij Uitgeverij Manteau. Marc Legendre werd in datzelfde jaar ook een scenarist van de stripreeks.
Nr.
Titel
Uitgavedatum
1
De Vloek van Malfrat
juni 2013
2
De Gevangene van de Sultan
oktober 2013
Vertalingen
Acht boeken zijn vertaald in de reeks Die Rooi Ridder in het Afrikaans.[6][9] Ook verscheen er een eenmalige vertaling in het Hongaars en Esperanto.[6]
Andere heruitgaven
Het gebroken zwaard verscheen als nummer 1150 in de jeugdboekenreeks Vlaamse Filmpjes (1975). Het speelt zich, net als vele van de andere verhalen, af rond Antiochië. De illustraties zijn van Jeff Broeckx. Ook werden enkele verhalen heruitgegeven bij Uitgeverij Averbode eveneens geïllustreerd door Broeckx.
.svg){kind=small}
