Di dalam namaorang Melayu, tiada nama keluarga. Nama Ahmad merupakan nama bapa, dan orang berkenaan harus dirujuk oleh nama yang diberikan, Zainal Rashid.
HajiZainal Rashid bin Ahmad (Jawi: زين الرشيد بن أحمدcode: ms is deprecated ; lahir 30 Jun 1967), atau dikenali sebagai ZRA, ialah wartawan dan penulis sastera Malaysia. ZRA menerima 7 Hadiah Kewartawanan dan 42 anugerah sastera[1] dan terkenal sebagai wartawan Malaysia yang pertama berjaya menyelinap masuk dan merakamkan keadaan umat Islam di negara Israel dan Palestin melalui sebuah dokumentari pada tahun 2005.[2] Beliau merupakan pengasas Garasi TV, dan pernah menjawat jawatan Naib Presiden Kanan Jualan Media di TV AlHijrah dari tahun 2014 hingga ke 2019.[3][4]
Kehidupan awal dan pendidikan
Zainal Rashid bin Ahmad dilahirkan pada 30 Jun 1967 di Alor Setar, Kedah. ZRA mempunyai ibu yang bernama Yom binti Che Din (1942–2022), dan bapa, Ahmad bin Saman (?–2004/2005)[5] Pada usia 17 tahun, beliau berpindah ke Kuala Lumpur dan kemudian melanjutkan pelajarannya di Universiti Sains Malaysia, Pulau Pinang pada tahun 1991 di dalam bidang Penulisan Kreatif.[6]
Kerjaya kewartawanan dan penulisan
Pada tahun 1990, ZRA mula terserlah di dalam bidang penulisan apabila puisinya yang bertajuk "Genderang Perang" disiarkan di majalah Dewan Sastera. Walau bagaimanapun, minat beliau adalah lebih kepada penulisan cerpen dan telah menghasilkan lebih 150 cerpen setakat tahun 2015.[5] Beliau terkenal mengarang cerpen-cerpen yang menggabungkan sastera Melayu moden dan sastera Melayu lama.[7] Antara buku-buku beliau yang terkenal adalah Al-Kisah (2012), Yang Tercinta (2012), Empunya Hikayat (2014), Hikayat Tanah Jauh (2015), dan Sekuntum Bunga Neraka (2019), kesemuanya merupakan kumpulan cerpen.[8] Cerpennya yang berjudul Cinta Ahmad Mutawakkil digunakan di dalam antologi teks komponen sastera (Komsas) dalam mata pelajaran Bahasa Melayu bagi Sijil Pelajaran Malaysia (SPM).[5] Tulisannya banyak diterbit oleh Institut Terjemahan & Buku Malaysia (ITBM).[5] ZRA telah memenangi lebih 40 anugerah sastera terutamanya Hadiah Sastera Utusan, Hadiah Sastera Perdana, Hadiah Sastera Islam dan pelbagai anugerah peringkat kebangsaan.[7][1]
Beliau juga telah menjadi wartawan dan pernah bertugas di beberapa agensi media berbeza termasuk Utusan Melayu, Astro, NTV7 dan TV3, dan telah menerima anugerah-anugerah seperti Anugerah Dokumentari Terbaik (2004 & 2010) dan Anugerah Media Pertahanan 2009, dan pelbagai anugerah sebagai pengarah dan penulis skrip terbaik.[7]
Dokumentari di bumi Palestin dan Israel
Pada tahun 2005 dan 2008, ZRA bersama 5 orang wartawan dan jurugambar berjaya menyelinap masuk ke negara Israel dan Palestin dengan menyamar sebagai pelancong, lalu merakam satu dokumentari mengenai nasib rakyat Palestin di Tebing Barat selepas 40 tahun dijajah Israel. Dokumentari tersebut disiar di saluran TV3 di dalam program Majalah Tiga, dan kemudiannya juga di Astro Oasis di bawah tajuk Kembara Palestin. Beliau menjadi wartawan negara pertama yang berjaya merakam keadaan umat Islam di bumi Palestin dan di Israel.[2] Dokumentari ini telah memenangi Anugerah Dokumentari Terbaik 2010.[7]
Garasi TV
ZRA telah mengasas Garasi TV pada 3 Julai 2020,[9] di mana beliau akan mengupas isu-isu semasa serta menceritakan kisah-kisah sebenar di sebalik topik-topik popular berdasarkan pengalaman beliau sebagai seorang wartawan. Beliau turut menjemput individu-individu ternama termasuk bekas Perdana Menteri Malaysia, Muhyiddin Yassin, bekas Ketua Polis Negara, Tan Sri Musa Hassan dan Menteri Wilayah Persekutuan, Tan Sri Annuar Musa bagi mewawancara mereka tentang perkara-perkara yang berbangkit.[10][11] Selain itu, Garasi TV turut menjalankan jualan dan lelongan berbagai-bagai barang termasuk barangan vintaj serta pakaian.
Anugerah dan hadiah
Sepanjang 30 tahun menulis, ZRA menerima 46 hadiah sastera peringkat nasional. Antaranya Hadiah Sastera Malaysia & Hadiah Sastera Kumpulan Utusan, Hadiah Sastera Esso Gapena dan Hadiah Sastera Islam JPM-DBP.
