Jawatankuasa Paralimpik Antarabangsa (IPC; Jawi: جاوتنکواس ڤاراليمڤيک انتارابڠساcode: ms is deprecated ; bahasa Inggeris: International Paralympic Committeecode: en is deprecated ; Jerman: Internationales Paralympisches Komiteecode: de is deprecated ) ialah organisasi bukan keuntungan antarabangsa dan badan pentadbiran global bagi Pergerakan Paralimpik. IPC menganjurkan Sukan Paralimpik dan berfungsi sebagai persekutuan antarabangsa untuk sembilan sukan. Ditubuhkan pada 22 September 1989 di Düsseldorf, Jerman, misinya adalah "Untuk membolehkan atlet Paralimpik untuk mencapai kecemerlangan sukan dan menginspirasi dan mengujakan dunia". Tambahan pula, IPC ingin mempromosikan nilai-nilai Paralimpik dan mewujudkan peluang sukan untuk semua orang yang mempunyai kecacatan, dari peringkat pemain baru hingga peringkat elit.[1][2]
IPC mempunyai perlembagaan dan struktur yang demokratik dan terdiri daripada wakil-wakil dari 176 Jawatankuasa Paralimpik Kebangsaan (NPC), empat pertubuhan sukan antarabangsa untuk orang kurang upaya (IOSD) dan lima organisasi serantau. Ibu pejabat IPC terletak di Bonn, Jerman.[3]
Atas asasnya untuk menganjurkan Sukan Paralimpik dengan lebih cekap dan menyatukan pergerakan Paralimpik, empat pertubuhan antarabangsa yang digabungkan di bawah IOSD telah menubuhkan Jawatankuasa Penyelarasan Antarabangsa bagi Organisasi Sukan Dunia untuk Orang Kurang Upaya (ICC) pada tahun 1982. Pada tahun-tahun yang akan datang, ICC disertai oleh pertubuhan-pertubuhan yang lain dan wujudnya keperluan untuk menubuhkan sebuah organisasi yang dipandu secara demokratik. Negara-negara yang mengambil bahagian dalam Pergerakan Paralimpik mengingini sebuah struktur yang demokratik dan menuntuk agar ICC meningkatkan perwakilan nasional dan serantau. Hal ini telah membawa kepada penubuhan IPC seperti yang diketahui pada hari ini. Sukan Paralimpik Musim Sejuk 1994 yang dianjurkan di Norway merupakan temasya pertama yang dianjurkan oleh IPC.[4][5]
IPC berfungsi sebagai sebuah organisasi payung yang mewakili beberapa sukan dan kecacatan. Hal ini berbeza dengan pertubuhan sukan untuk orang kurang upaya antarabangsa lain yang biasanya terhad kepada satu sukan atau satu jenis kecacatan sahaja.
Perkataan "Paralimpik" berasal dari bahasa Yunani "para" ("di sebelah" atau "bersebelahan"). dan "Olimpik". Konotasi asal bagi suku kata "para" ialah kelumpuhan atau paraplegia. Tetapi oleh sebab Sukan Paralimpik mempunyai kumpulan kecacatan yang lain dan hubungan pertubuhan tersebut dengan Pergerakan Olimpik yang kian rapat, "para" lebih menekankan kewujudan kedua-dua pergerakan tersebut secara bersebelahan.
Lembaga Pengelola IPC yang terdiri daripada lima belas ahli bertanggungjawab untuk mengawasi IPC di antara mesyuarat-mesyuarat Perhimpunan Agung. Dr. Robert D. Steadward menjadi Presiden IPC yang pertama pada tahun 1989.[6] Pada tahun 2017, Andrew Parsons dilantik sebagai Presiden IPC dan beliau memegang jawatan tersebut hingga kini.
Bilangan atlet dan NPC yang mengambil bahagian dalam Sukan Paralimpik sentiasa meningkat, bersama dengan bilangan penonton. Sukan untuk orang kurang upaya kini berkembang pesat pada tahap kebangsaan dan antarabangsa.[7]
Senarai presiden
Setakat ini, terdapat tiga individu yang memegang jawatan Presiden IPC. Presiden pertama IPC merupakan Robert Steadward dari Kanada yang memegang jawatan tersebut dari 1989 hingga 2001. Beliau turut merupakan pengasas Dana Sukan untuk Orang Kurang Upaya Kanada.[8] Beliau digantikan oleh Sir Philip Craven, seorang atlet Paralimpik British dan bekas presiden Persekutuan Bola Keranjang Kerusi Roda Antarabangsa. Pada tahun 2017, beliau menyerahkan jawatannya kepada Andrew Parsons, naib presiden IPC dari 2013 hingga 2017 serta bekas presiden Jawatankuasa Paralimpik Brazil.[9]
Pengerusi Majlis Atlet Paralimpik ialah Chelsey Gotell, seorang atlet renang Paralimpik. Beliau turut mempunyai hak undi dalam lembaga ini.[10]
Lembaga Kehormat IPC
IPC mempunyai sebuah lembaga kehormat yang terdiri daripada individu terkenal yang menyokong objektif IPC dan IPC akan menggunakan kepopularan mereka untuk menigkatkan kesedaran dan mengumpulkan dana.[11]