Împeratoriya Trebzonê

Împeratoriya Trebzonê
←Împeratoriya Bîzansê
 1204 — 1461
Împaratoriya Osmanî (Eyaletên Trebizond)→
Alâ
nexşeye împeratorî di sedsala 13
nexşeye împeratorî di sedsala 13
Agahiyên gelemperî
 Rêveberî
 Paytext Trebzon
 Ziman Yewnanî, Zimanê Lazî
 Dîn Dêra ortodoks
 TBH
 TBH/sal {{{tbh kes}}}
 Dirav {{{dirav}}}
 Dem {{{dem}}}
 Nîşana înternetê {{{nîşana înternetê}}}
 Kd. telefonê {{{koda telefonê}}}
 {{{agahîgelemp1 sernav}}} {{{agahîgelemp1}}}
 {{{agahîgelemp2 sernav}}} {{{agahîgelemp2}}}
 {{{agahîgelemp3 sernav}}} {{{agahîgelemp3}}}
 {{{agahîgelemp4 sernav}}} {{{agahîgelemp4}}}
 {{{agahîgelemp5 sernav}}} {{{agahîgelemp5}}}
Gelhe
{{{gelhe}}}
{{{gelhe2}}}
{{{gelhe3}}}
{{{gelhe4}}}
{{{gelhe5}}}
Rûerd
{{{rûerd}}}
{{{rûerd2}}}
{{{rûerd3}}}
{{{rûerd4}}}
{{{rûerd5}}}
Dîrok û bûyer
Serwerî
   Wekîl
 1204–1222 Aleksios I (yekem)
 1459–1461 David (dawî)
{{{serokA6}}}
   {{{sernav serokB}}}
{{{serokB1}}}
{{{serokB2}}}
{{{serokB3}}}
{{{serokB4}}}
{{{serokB5}}}
   {{{sernav serokC}}}
{{{serokC1}}}
{{{serokC2}}}
{{{serokC3}}}
{{{serokC4}}}
{{{serokC5}}}
   {{{sernav serokD}}}
{{{serokD1}}}
{{{serokD2}}}
{{{serokD3}}}
{{{serokD4}}}
{{{serokD5}}}
   
{{{serokE6}}}
{{{serokE7}}}
{{{serokE8}}}
{{{serokE9}}}
Karîna qanûndanînê
{{{perleman}}}
Ya berê Ya paşê
Împeratoriya BîzansêÎmperatoriya Bîzansê
Împeratoriya OsmanîÎmperatoriya Osmanî

Imperatoriya Trebzonê, padîşahî û yek ji sê dewletên paşverû yên Împeratoriya Bîzansê bû ku di navbera sedsalên 13an û 15an de geş bûn, ku ji quncikê bakur-rojhilatê Anatolya (Pontos) ji û başûrê Qirimê pêk tê.[1] Di Serdema Navîn de, Trebzon (bi yewnaniya kevn: Tραπεζοῦς, lat. Trapezoûs) paytexta yek ji împeratoriyên Romê bû ku piştî Sefera Xaçperestan a Çarem, dema ku paytexta Împeratoriya Bîzansê ji hêla Xaçperestan ve hate girtin. Împeratoriya Trebzonê ji sultanê osmanî Mehmed II hate fetihkirin. Wî di sala 1461 de Trebzon dagir kir. Împeratoriya Trebzonê dewleta Romê ya dawîn bû.

Împeratorî, di sala 1204an de bi arîkariya şahbanûya Gurcistanê Tamar piştî sefera Gurcîyan li Paphlagonia (en) hate damezrandin, çend hefte berî dagirkirina Konstantînopolîs, ji hêla Aleksios I Megas Komnênos (en) ve pêk hat, Aleksios paşê xwe wekî Qeyser îlan kir û li Trebzon bi cih bû. Aleksios û David, nevî û neviyên mîr ên paşîn ên împeratorê hilweşandî ya Andronikos I Komnênos (en) bûn. Qeyserên Bîzansê yên paşîn, û hem jî nivîskarên Bîzansî, wek Georgios Paxymeres (en) û Nikephoros Gregoras (en) ta radeyekê, împeratorên Trebzonê wekî "mîrên Lazan" dihesibandin, dema ku xwediyê wan ji "mîr" Zimanê lazî jî dihat gotin, bi gotinek din, dewleta wan wekî Mîrîtiya Laz dihat zanîn.[2][3]

Qeyserên Bîzansê yên paşîn, û hem jî nivîskarên Bîzansî, wek Georgios, Nikephoros ta radeyekê, împeratorên Trebzonê wekî "mîrên Lazan" dihesibandin, dema ku xwediyê wan ji "mîr" Zimanê lazî jî dihat gotin, bi gotinek din, dewleta wan wekî Mîrîtiya Laz dihat zanîn.[2][4]

Anatolya li waxte hatînê mongolan

Rêveber

qêrteya Anatolyayê û Dûgela Trebzonê li rojhilate-bakur

Mijarên têkildar

Çavkanî

  1. ^ A. A. Vasiliev, "The Foundation of the Empire of Trebizond (1204–1222)", Speculum, 11 (1936), pp. 18f
  2. ^ a b Finlay, George (1851). The History of Greece From Its Conquest by the Crusaders to Its Conquest by the Turks and of the Empire of Trebizond, 1204–1461. 1st ed. Edinburgh: W. Blackwood and Sons.
  3. ^ Karl von Hahn, Известия древних греческих и римских писателей о Кавказе, II, pp. 205–210
  4. ^ Close [8] Karl von Hahn, Известия древних греческих и римских писателей о Кавказе, II, pp. 205–210
  5. ^ Brand, Charles M.; Kazhdan, Alexander; Cutler, Anthony (2005) [1991]. "Grand Komnenos". Bi Kazhdan, Alexander (edîtor). Oxford Dictionary of Byzantium (bi îngilîzî). Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780195046526.001.0001/acref-9780195046526-e-2140. ISBN 978-0-19-504652-6.