ოორტის ღრუბელი

მხატვრის წარმოსახვა, რომელიც ასახავს ოორტის ღრუბელსა და კოიპერის სარტყელს

ოორტის ღრუბელი (ან ურტის ღრუბელი, ან ოპიკ-ორტის ღრუბელი[1]) — პლანეტოშენადედებით დასახლებული სფერული ღრუბელი, რომელსაც ჰოლანდიელი ასტრონომის ჯან ორტისა და ესტონელი ასტრონომის ერნესტ ოპიკის სახელი ჰქვია, მიჩნეულია, რომ მზეს გარს აკრავს დაახლოებით 50 000 ასტრონომიული ერთეულის (0,8 სინათლის წელიწადი) მანძილზე.[2] ღრუბელი პროქსიმა კენტავრის მანძილის მეოთხედითაა დაშორებული, ეს უკანასკნელი კი მზესთან მდებარე უახლოესი ვარსკვლავია. კოიპერის სარტყელი და მიმოფანტული დისკო, ტრანს-ნეპტუნისეული ობიექტების სხვა ორი რეზერვუარი, ორტის ღრუბლის მანძილის მეათასედითაა დაშორებული მზეს. ორტის ღრუბლის გარე ლიმიტი განსაზღვრავს მზის სისტემისა და მზის გრავიტაციული დომინირების რეგიონის კოსმოგრაფიულ საზღვარს.[3]

მიჩნეულია, რომ ორტის ღრუბელი ორ რეგიონს წარმოქმნის: სფერულ გარე ორტის ღრუბელს და დისკოს ფორმის შიდა ორტის ღრუბელი, ან ბორცვის ღრუბელი. ორტის ღრუბელში არსებული ობიექტები შედგება ყინულებისაგან, როგორებიცაა წყალი, ამიაკი და მეთანი.

ასტრონომები ვარაუდობენ, რომ ორტის შემადგენელი მატერია წარმოიქმნა მზესთან შედარებით ახლოს და შემდეგ შორეულ კოსმოსში გაიფანტა გიგანტური პლანეტების გრავიტაციული ეფექტების გამო მზის სისტემის ადრეულ ევოლუციაში.[2] მიუხედევად იმისა, რომ ორტის ღრუბლლის არსებობის არც ერთი დადასტურებული პირდაპირი მტკიცებულება არ არსებობს, მეცნიერთა ვარაუდით, ის არის ყველა გრძელ პერიოდიანი, ჰალეის ტიპის და იუპიტერის ოჯახის კომეტებისა და კენტავრების წყარო,[4] რომლებიც შიდა მზის სისტემაში შემოიჭრება. გარე ორტის ღრუბელი სუსტად არის დაკავშირებული მზის სისტემასთან და, აქედან გამომდინარე, ადვილად ზემოქმედებს მასზე სხვა ვარსკვლავებისა და თვითონ „ირმის ნახტომის“ გალაქტიკის გრავიტაციული ეფექტები. ეს ძალები შემთხვევით მოაცილებს ხოლმე კომეტებს თავიანთი ორბიტებიდან და შიდა მზის სისტემის მიმართულებით გზავნის.[2] მოკლე პერიოდიანი კომეტების უმეტესობა შესაძლოა მიმოფანტული დისკოდან მოდიოდეს, თუმცა, ზოგიერთი შესაძლოა მაინც ორტის ღრუბლიდან წამოვიდეს.[2][4]

სქოლიო

  1. ↑ Whipple, F. L.; Turner, G.; McDonnell, J. A. M.; Wallis, M. K. (1987-09-30). „A Review of Cometary Sciences“. Philosophical Transactions of the Royal Society A. Royal Society Publishing. 323 (1572): 339–347 [341]. Bibcode:1987RSPTA.323..339W. doi:10.1098/rsta.1987.0090.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Alessandro Morbidelli (2006). "Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs of water ammonia and methane.". arXiv:astro-ph/0512256 [astro-ph].
  3. ↑ Kuiper Belt & Oort Cloud. NASA Solar System Exploration web site. NASA. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-06-05. ციტირების თარიღი: 2011-08-08.
  4. ↑ 4.0 4.1 V. V. Emelyanenko, D. J. Asher, M. E. Bailey (2007). „The fundamental role of the Oort Cloud in determining the flux of comets through the planetary system“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 381 (2): 779–789. Bibcode:2007MNRAS.381..779E. doi:10.1111/j.1365-2966.2007.12269.x.CS1-ის მხარდაჭერა: მრავალი სახელი: ავტორების სია (link)

Read other articles:

Großenaspe

Großenaspe Lambang kebesaranLetak Großenaspe di Segeberg NegaraJermanNegara bagianSchleswig-HolsteinKreisSegeberg Municipal assoc.Bad Bramstedt-LandPemerintahan • MayorWilli WisserLuas • Total45,62 km2 (1,761 sq mi)Ketinggian33 m (108 ft)Populasi (2013-12-31)[1] • Total2.820 • Kepadatan0,62/km2 (1,6/sq mi)Zona waktuWET/WMPET (UTC+1/+2)Kode pos24623Kode area telepon04320, 04327Pelat kendaraanSESitus we...

 

Concha Velasco

A questa voce o sezione va aggiunto il template sinottico {{Artista musicale}} Puoi aggiungere e riempire il template secondo le istruzioni e poi rimuovere questo avviso. Se non sei in grado di riempirlo in buona parte, non fare nulla; non inserire template vuoti. Concha Velasco ai Premi Goya 2018 Concepción Velasco Varona, conosciuta come Concha Velasco o Conchita Velasco (Valladolid, 29 novembre 1939 – Majadahonda, 2 dicembre 2023), è stata un'attrice, cantante, bal...

 

Trigonarthris proxima

Trigonarthris proxima Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Coleoptera Famili: Cerambycidae Subfamili: Lepturinae Tribus: Lepturini Genus: Trigonarthris Spesies: Trigonarthris proxima Trigonarthris proxima adalah spesies kumbang tanduk panjang yang tergolong famili Cerambycidae. Spesies ini juga merupakan bagian dari genus Trigonarthris, ordo Coleoptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia. Larva kumbang ini biasanya mengebor ke dalam ...

Oxapium iodide

Oxapium iodide Names IUPAC name 1-[(2-cyclohexyl-2-phenyl-1,3-dioxolan-4-yl)methyl]-1-methylpiperidin-1-ium iodide Other names Cyclonium, ciclonium Identifiers CAS Number 6577-41-9 Y 3D model (JSmol) Interactive image ChEMBL ChEMBL2110800 N ChemSpider 147726 N KEGG D01815 Y PubChem CID 168884 UNII 682380CG4N N CompTox Dashboard (EPA) DTXSID6046925 InChI InChI=1S/C22H34NO2.HI/c1-23(15-9-4-10-16-23)17-21-18-24-22(25-21,19-11-5-2-6-12-19)20-13-7-3-8-14-20;/h2,5-6,11-12,...

 

Tupolev Tu-8

Tupolev Tu-8 adalah varian jangkauan panjang dari bomber Soviet Tupolev Tu-2 yang pertama terbang setelah berakhirnya Perang Dunia II. Pesawat itu dibatalkan ketika terbukti tidak stabil secara struktural. Dengan munculnya pesawat pengebom bertenaga jet, perencana militer Soviet memutuskan bahwa pesawat ini tidak layak. Spesifikasi Tupolev Tu-8 Karakteristik umum Kru: 5 Panjang: 14.61 m (47 ft 11 ⅛ in) Lebar sayap: 22.06 m (72 ft 4 ½ in) Tinggi: 5,15 m (16 ft 10 ¾ in) Area sayap: 61.26 m ...

 

Northern Scotland

Northern part of Scotland For other uses, see Highlands and Islands. Not to be confused with The Northern Scot. Northern Scotland shown within Scotland This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Northern Scotland – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2023) (Learn how and when to remove this message) The t...

Giuseppe De Notaris

Italian botanist De Notaris Giuseppe De Notaris (18 April 1805, Milan – 22 January 1877) was an Italian botanist generally known for his work with cryptogams native to Italy. He studied medicine at the University of Pavia, obtaining his medical degree in 1830. Having developed an interest in botany, by 1832 he had abandoned the field of medicine. In 1836 he accepted an assignment at the botanical garden in Turin, and a few years later, was named professor of botany and director of the botan...

 

Военно-морские силы Литвы

Военно-морские силы Литвылит. Lietuvós karínės jū́rų pájėgos Эмблема военно-морских сил Флаг ВМС Литвы Годы существования 1935—1940 с 4 июля 1992 года[1] Страна  Литва Подчинение Министерство охраны края Литвы[2] Входит в Войско Литовское Тип Военно-морские силы Функция охрана...

 

Intervensi militer Rusia dalam perang saudara Suriah

Intervensi militer Rusia dalam perang saudara SuriahBagian dari Intervensi militer melawan ISIS dan Perang Saudara SuriahSukhoi Su-24 terlibat dalam intervensi militer kali iniTanggal30 September 2015 – Sekarang(8 tahun, 8 bulan, 1 minggu dan 5 hari)LokasiSuriah Kegubernuran Ar-Raqqah Kegubernuran Hama Kegubernuran Dayr az-Zawr[1] Kegubernuran Homs Kegubernuran Idlib[5] Kegubernuran Latakia[3] Kegubernuran QuneitraStatus Masih berlangsungPihak ter...

Equatorial Guinea at the 2023 World Athletics Championships

This article relies largely or entirely on a single source. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Equatorial Guinea at the 2023 World Athletics Championships – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2023) Sporting event delegationEquatorial Guinea at the2023 World Athletics ChampionshipsFlag of Equatorial GuineaWA codeGEQin Budapest, Hungary19 August 2023 (2023-08-19)&#...

 

Alan Parsons

Alan ParsonsInformasi latar belakangLahir20 Desember 1948 (umur 75)London, EnglandGenreRockPekerjaanAudio engineer, komposer, musisi, produser rekaman, sutradaraTahun aktif1967–sekarangLabelLegacy, Arista, Fox, MercuryArtis terkaitThe Alan Parsons ProjectSitus webAlan Parsons Music Alan Parsons (2017) Alan Parsons (lahir 20 Desember 1948 di London) adalah audio engineer, pemusik, dan produser rekaman. Ia adalah audio engineer untuk album-album Abbey Road dan The Dark Side of the Moon. ...

 

Flashback arrestor

Welding equipment This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Flashback arrestor – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2009) (Learn how and when to remove this message) Nineteenth century examples of dry and wet types of flashback arrestors, for use with oxy-hydrogen. Flashback arrestors with different size a...

Boulevard Anspach

Thoroughfare in Brussels, Belgium Boulevard Anspach (French)Anspachlaan (Dutch)View on the Boulevard Anspach/Anspachlaan from the former Actiris buildingLocation within BrusselsShow map of BrusselsBoulevard Anspach (Belgium)Show map of BelgiumLocationCity of Brussels, Brussels-Capital Region, BelgiumQuarterCentral QuarterCoordinates50°50′52″N 04°20′57″E / 50.84778°N 4.34917°E / 50.84778; 4.34917ConstructionCompletion1868–1871OtherDesignerLéon S...

 

Executive Order 13772

Executive Order 13772Core Principles for Regulating the United States Financial SystemThe Financial Stability Oversight Council, the subject of review by the Department of the Treasury under this executive order.Executive Order 13772 in the Federal RegisterTypeExecutive orderExecutive Order number13772Signed byDonald Trump on February 3, 2017 (2017-02-03)Federal Register detailsFederal Register document number2017-02762Publication dateFebruary 8,&...

 

0432

Distretto telefonico di Udine 0432 è il prefisso telefonico del distretto di Udine[1], appartenente al compartimento di Venezia. Il distretto comprende la parte centrale della provincia di Udine ed il comune di Pinzano al Tagliamento (PN). Confina con la Slovenia a est e con i distretti di Gorizia (0481) a sud-est, di Cervignano del Friuli (0431) a sud, di Pordenone (0434) e di Spilimbergo (0427) a ovest e di Tolmezzo (0433) a nord. Aree locali e comuni Il distretto di Udine comprend...

Yakutsk

For other uses, see Yakutsk (disambiguation). City under republican jurisdiction in Sakha Republic, RussiaYakutsk ЯкутскCity under republican jurisdiction[1]Other transcription(s) • YakutДьокуускай FlagCoat of armsLocation of Yakutsk YakutskLocation of YakutskShow map of RussiaYakutskYakutsk (Sakha Republic)Show map of Sakha RepublicCoordinates: 62°01′48″N 129°43′48″E / 62.03000°N 129.73000°E / 62.03000; 129.73000Cou...

 

Very Large Telescope

Este artículo o sección tiene referencias, pero necesita más para complementar su verificabilidad. Busca fuentes: «Very Large Telescope» – noticias · libros · académico · imágenesEste aviso fue puesto el 23 de octubre de 2018. Very Large Telescope ProjectVLT Organización Observatorio Europeo del Sur Unión EuropeaUbicación Observatorio Paranal, Cerro Paranal, Desierto de AtacamaCoordenadas 24°37′38″S 70°24′15″O / -24.627333, -70...

 

Battle of Utsunomiya Castle

1868 battle in Japan Battle of Utsunomiya CastlePart of Boshin WarUtsunomiya castle during the Edo periodDate10–14 May 1868LocationUtsunomiya, TochigiResult Imperial victoryBelligerents Imperial Army Tokugawa shogunateCommanders and leaders Ruler: Meiji EmperorArmy: Kagawa Keizo, Ijichi Masaharu, Toda Tadayuki, Arima Tōta, Ōyama Iwao, Nozu Michitsura, Kagetomo Kawata Shogun: Tokugawa Yoshinobu Army: Takenaka Shigekata, Ōtori Keisuke, Hijikata Toshizō, Taro Egami, Tatsumi NaofumiStrength...

Battle of Mombasa (1505)

Battle of Mombasa 1505Part of Portuguese Battles in the EastMombaza, in Civitates Orbis Terrarum by Georg Braun and Frans Hogenberg, 1572.Date15 August 1505[1]LocationMombasa, east AfricaResult Portuguese victoryBelligerents Portuguese Empire MombasaCommanders and leaders Dom Francisco de Almeida Sultan of MombasaStrength 13 ships.[2] UnknownCasualties and losses 2 dead.[1] Heavy vtePortuguese colonial campaigns 15th century Morocco (1415) Morocco (1419) Morocco (1437)...

 

Battle of Cortenuova

Battle in 1237 in Italy Battle of CortenuovaPart of the Wars of Guelphs and GhibellinesMiniature depicting the capture of the CarroccioNuova Cronica Vatican Library Chig.L.VIII.296Date27 November 1237LocationCortenuova, Lombardy, Italy45°32′N 9°47′E / 45.533°N 9.783°E / 45.533; 9.783Result Imperial victoryBelligerents Holy Roman EmpireKingdom of Sicily Lombard LeagueMilan, Lodi, Crema, Bergamo, Brescia, Verona, Vicenza, Padova, Treviso, Mantua, Alessandria and ...