იუნის ნიუტონ ფუტი

იუნის ნიუტონ ფუტი

იუნის ნიუტონ ფუტის პასპორტის გვერდი
დაბადების თარიღი 17 ივლისი, 1819
გოშენი, კონექტიკუტი
გარდაცვალების თარიღი 30 სექტემბერი, 1888 (69 წლის)
ლენოქსი, მასაჩუსეტსი
მოქალაქეობა აშშ-ის დროშა აშშ
საქმიანობა მეცნიერი, ფიზიკოსი, კლიმატოლოგი, გამომგონებელი, ქალთა უფლებების დამცველი
მეუღლე(ები) ელიშა ფუტი
შვილ(ებ)ი ქალიშვილები: მერი და ავგუსტა

იუნის ნიუტონ ფუტი (ინგლ. Eunice Newton Foote (დაბ. იუნის ნიუტონი)) — ამერიკელი მეცნიერი, გამომგონებელი და ქალთა უფლებების დამცველი.[1]

იუნის ნიუტონი დაიბადა გოშენში, კონექტიკუტის შტატში, ფერმერისა და მეწარმის ცნობილი ინგლისელი მეცნიერის ისააკ ნიუტონის შორეული ნათესავის ისააკ ნიუტონ უმცროსის ოჯახში.

1836 წლიდან 1838 წლამდე სწავლობდა ამერიკის შეერთებული შტატების ერთ-ერთ პირველ ქალთა საგანმანათლებლო დაწესებულებაში — ტროის ქალთა სემინარიაში, რომელიც დააარსა ფემინისტმა ემა უილარდმა სემინარიის სტუდენტებს ასევე საშუალება ჰქონდათ დასწრებოდნენ სამეცნიერო კურსებს რენსელერის პოლიტექნიკური ინსტიტუტის სკოლაში, რომელსაც ხელმძღვანელობდა ქალთა განათლების ადვოკატი ამოს იტონი .[2]

1841 წელს იგი ცოლად გაჰყვა ადვოკატ ელიშ ფუტს (შემდგომში — მოსამართლე, პატენტის სამართლის სპეციალისტი, აშშ-ს საპატენტო ოფისის ხელმძღვანელი და გამომგონებელი). წყვილს შეეძინა ორი ქალიშვილი: მერი — შემდგომში ცნობილი ქალთა უფლებების დამცველი და ავგუსტა, მომავალი მწერალი.

იუნის ნიუტონ ფუტის მეზობელი იყო „ გრძნობათა დეკლარაციის“ (ინგლ.Declaration Sentiments — დოკუმენტი, რომელიც მიღებული იყო ქალთა უფლებების პირველი კონფერენციის მიერ და რომელიც აცხადებდა ქალთა მოძრაობას და ქალთა ფუნდამენტურ უფლებებს) მთავარი ავტორი ელისაბედ კედი სტენტონი, რომელთანაც მეგობრობდა.[3]

იუნის ფუტი იყო დეკლარაციის ერთ-ერთი რედაქტორი და ერთ-ერთი იმ 68 ქალიდან, ვინც ხელი მოაწერა „გრძნობათა დეკლარაციას.“

სამეცნიერო ექსპერიმენტების დროს, რომელიც იუნის ნიუტონ ფუტმა ჩაატარა სახლში, მან აღმოაჩინა კავშირი ჰაერში ნახშირორჟანგის პროპორციის ზომასა და ჰაერის ტემპერატურის ცვლილების სიჩქარეს შორის. ამ კავშირს მოგვიანებით სათბურის ეფექტი ეწოდა. კერძოდ, ერთ-ერთი ექსპერიმენტის დროს დადგინდა, რომ ჭურჭელი ნახშირორჟანგის შემცველობით მზის სხივების ქვეშ უფრო ძლიერად თბება და უფრო მეტხანს ინარჩუნებს სითბოს, ვიდრე ჭურჭელი ჩვეულებრივი ჰაერით. იუნის ნიუტონ ფუტის ნაშრომი 1856 წლის 23 აგვისტოს, მეცნიერების განვითარების ამერიკული ასოციაციის ყოველწლიურ შეხვედრაზე წაიკითხა სმიტსონის ინსტიტუტის პირველმა მდივანმა, ფიზიკოსმა ჯოზეფ ჰენრიმ . სტატია გამოქვეყნდა American Journal of Science and Art- ში და ნახსენები იყო რამდენიმე სამეცნიერო პუბლიკაციაში.[4]

1859 წელს ბრიტანელმა ფიზიკოსმა ჯონ ტინდალმა გამოაქვეყნა სტატია ლონდონის სამეფო საზოგადოების ჟურნალში ექსპერიმენტების შესახებ, რომლის შედეგადაც მივიდა მსგავს დასკვნამდე.

იუნის ნიუტონ ფუტი ფართო საზოგადოებისთვის 2011 წელს გახდა ცნობილი ჟურნალისტ რაიმონდ სორენსონის მიერ ჩატარებული სამუშაოს წყალობით, რომელმაც მის შესახებ მასალა გამოაქვეყნა ჟურნალში Oil-Industry History. მოგვიანებით მან გამოაქვეყნა ბიოგრაფიული წიგნი იუნის ნიუტონ ფუტის შესახებ. წიგნი დაფუძნებულია სხვადასხვა წყაროების მონაცემებსა და პირად მიმოწერაზე.

სქოლიო

  1. ↑ Darby, Megan (September 2, 2016). "Meet the Woman Who First Identified the Greenhouse Effect". Climate Home News. Broadstairs, Kent: Climate Change News Ltd. Archived from the original on April 24, 2022. Retrieved July 13, 2022
  2. ↑ Leonard, Ermina Newton (1915). Newton Genealogy, Genealogical, Biographical, Historical, Being a Record of the Descendants of Richard Newton of Sudbury and Marlborough, Massachusetts 1638, with Genealogies of Families Descended from the Immigrants, Rev. Roger Newton of Milford, Connecticut, Thomas Newton of Fairfield, Connecticut, Matthew Newton of Stonington, Connecticut, Newtons of Virginia, Newtons Near Boston. De Pere, Wisconsin: Bernard Ammidown Leonard. OCLC 1723979.
  3. ↑ Brockell, Gillian (November 17, 2021). "Did the 'Father of Climate Science' Steal His Discovery From Eunice Newton Foote?". The Washington Post. Washington, D.C. Archived from the original on November 17, 2021. Retrieved July 7, 2022.
  4. ↑ Arnold, Lois Barber (1984). "6. Eunice Foot and Others". Four Lives in Science: Women's Education in the Nineteenth Century. New York, New York: Schocken Books. pp. 125–137. ISBN 978-0-8052-3865-5.

Read other articles:

Gereja Katolik Bunda dari Jam, Mosul

Gereja Katolik Bunda dari JamGereja Katolik Bunda dari JamLokasiMosulNegaraIrakDenominasiGereja Katolik RomaArsitekturDiruntuhkanApril 2016AdministrasiKeuskupan AgungKeuskupan Agung Baghdad Gereja Katolik Bunda dari Jam (Église Notre-Dame de l'Heure)[1] juga dikenal sebagai nama Gereja Latin,[2] adalah sebuah gereja Katolik yang terletak di pusat Mosul, di utara Irak. Dibangun pada tahun 1870-an oleh Para Pastor Dominikan, tempat ini sangat terkenal karena loncengnya yang dis...

 

Jesse Carver

Jesse Carver 1950–51 Juventus Football Club - Jesse CarverInformasi pribadiNama lengkap Jesse CarverTanggal lahir 7 Juli 1911Tempat lahir Liverpool, InggrisTanggal meninggal 29 November 2003Tempat meninggal Bournemouth, InggrisPosisi bermain Bek tengahKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol) 1934–19351936–1939 Blackburn RoversNewcastle United 01 (0)70 (0) Kepelatihan194619461947–1948 1948–1949 1949–1951 1952–19531953 1953–19541954–19551955–19561957–19581959–196019611962�...

 

2014 United States House of Representatives elections in Texas

2014 House elections in Texas See also: 2014 Texas elections 2014 United States House of Representatives elections in Texas ← 2012 November 4, 2014 2016 → All 36 Texas seats to the United States House of RepresentativesTurnout25%   Majority party Minority party Third party   Party Republican Democratic Libertarian Seats before 24 12 0 Seats won 25 11 0 Seat change 1 1 Popular vote 2,684,592 1,474,016 225,178 Percentage 60.28% 33.10% 5.06% Sw...

Sistem pertahanan udara portabel

SA-7 Soviet sedang digunakan. Sistem pertahanan udara portabel (MANPADS atau MPADS) adalah rudal darat-ke-udara portabel. MANPADS adalah senjata dipandu dan merupakan ancaman bagi pesawat terbang rendah, terutama helikopter. Ikhtisar MANPADS dikembangkan pada 1950-an untuk memberikan pasukan darat militer perlindungan dari pesawat jet. Mereka telah menerima banyak perhatian, sebagian karena kelompok-kelompok bersenjata telah menggunakannya melawan pesawat komersial. Rudal-rudal ini, yang terj...

 

Gunung Telomoyo

Gunung TelomoyoJalan Bypass Ambarawa dari Eling Bening, 2017. Di latar belakang adalah Danau Rawa Pening dan Gunung Merbabu (kiri) dan Gunung Telomoyo,Titik tertinggiKetinggian1.996 m (6.213 kaki)GeografiLetakJawa Tengah, Indonesia Jalan menuju puncak Gunung Telomoyo Gunung Telomoyo (bahasa Jawa: Télåmåyå, Han.: ꦒꦸꦤꦸꦁꦠꦺꦭꦩꦪ) adalah gunung yang terletak di wilayah Kabupaten Semarang dan Kabupaten Magelang, Jawa Tengah. Gunung ini memiliki ketinggian 1.996 mdpl dan merupa...

 

Ron Stallworth

Untuk the football player, lihat Ron Stallworth (American football). Ron StallworthFoto buku tahunan perguruan tinggi Stallworth, 1970Lahir18 Juni 1953 (umur 70)Chicago, Illinois, ASKarier polisiDepartemenColorado Springs PoliceLama dinas1972–1980PangkatDetektif Ron StallworthKarier polisiDepartemenUtah Public SafetyLama dinas1986–2005PangkatSersan Ron Stallworth (lahir 18 Juni 1953) adalah seorang purnawirawan polisi Amerika Serikat yang memata-matai Ku Klux Klan di Colorado Springs...

Paul J. Weitz

American astronaut (1932–2017) Paul WeitzBornPaul Joseph Weitz(1932-07-25)July 25, 1932Erie, Pennsylvania, U.S.DiedOctober 22, 2017(2017-10-22) (aged 85)Flagstaff, Arizona, U.S.EducationPennsylvania State University (BS)Naval Postgraduate School (MS)AwardsNASA Distinguished Service MedalAir MedalSpace careerNASA astronautRankCaptain, USNTime in space33d 1h 13mSelectionNASA Group 5 (1966)Total EVAs1Total EVA time1h 36mMissionsSkylab 2STS-6Mission insignia RetirementMay 1994 Paul Joseph...

 

José Martí International Airport

Cuban airport serving Havana located in Boyeros José Martí International AirportRancho Boyeros AirportIATA: HAVICAO: MUHASummaryAirport typePublicOperatorECASAServesHavanaLocationBoyerosHub for Cubana de Aviación Aerogaviota BuiltFebruary 24, 1930[1]Elevation AMSL64 m / 210 ftCoordinates22°59′21″N 082°24′33″W / 22.98917°N 82.40917°W / 22.98917; -82.40917MapMUHALocation in CubaRunways Direction Length Surface m ft 06/24 4,000 13,123...

 

Kembalinya Raden Kian Santang Season 3

Kembalinya Raden Kian Santang Season 3Genre Drama Laga Fantasi Religi Skenario Sakti Wibowo[a] Apud Saepudin[b] Sutradara Jose Poernomo Iyon Priyoko Sutradara lagaCep Hendra SuprawijayaPemeran Alwi Assegaf Ananda George Arnold Leonard Rientammy Ridho Degantara Penggubah lagu temaSubiyantoLagu pembukaTitisan Sang Prabu oleh Zian ft. Nida BandLagu penutupTitisan Sang Prabu oleh Zian ft. Nida BandPenata musikNikanor R.S HariprawiroNegara asalIndonesiaBahasa asliBahasa Indo...

Scientific romance

Old Literary Genre Main article: History of science fiction Maison tournante aérienne (aerial rotating house). This drawing, by French science fiction writer Albert Robida for his book Le Vingtième Siècle, a nineteenth-century conception of life in the twentieth century, depicts a dwelling that can rotate on a post, with an airship in the distance. Ink over graphite underdrawing, c. 1883, digitally restored. Scientific romance is an archaic, mainly British term for the genre of fiction now...

 

约翰斯顿环礁

此條目可参照英語維基百科相應條目来扩充。 (2021年5月6日)若您熟悉来源语言和主题，请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译，也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议，译文需在编辑摘要注明来源，或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 约翰斯顿环礁Kalama Atoll 美國本土外小島嶼 Johnston Atoll 旗幟颂歌：《星條旗》The Star-Spangled Banner約翰斯頓環礁�...

 

俄亥俄州

  「俄亥俄」重定向至此。关于其他用法，请见「俄亥俄 (消歧义)」。 俄亥俄州 美國联邦州State of Ohio 州旗州徽綽號：七葉果之州地图中高亮部分为俄亥俄州坐标：38°27'N－41°58'N, 80°32'W－84°49'W国家 美國加入聯邦1803年3月1日，在1953年8月7日追溯頒定（第17个加入联邦）首府哥倫布（及最大城市）政府 • 州长（英语：List of Governors of {{{Name}}}]]） •&...

Marco Mengoni

Marco Mengoni Marco Mengoni en 2023Informations générales Naissance 25 décembre 1988 (35 ans)Ronciglione ( Italie) Activité principale Chanteur Genre musical Pop Années actives Depuis 2009 Labels Sony Music Site officiel www.marcomengoni.it modifier Marco Mengoni, né le 25 décembre 1988[1] à Ronciglione dans le Latium, est un chanteur italien. Il est le premier artiste italien à remporter un prix international aux MTV Europe Music Awards, d'abord en 2010 puis en 2015. Il est é...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

Mahdiyeh Metro Station

Station of the Tehran Metro Mahdiyeh Metro Stationایستگاه مترو مهدیهTehran Metro StationGeneral informationLocation Valiasr Street- Molavi Street, District 11, Tehran, Tehran CountyTehran Province, IranOperated byTehran Urban and Suburban Railways Organization (Metro)HistoryOpened23 Tir 1397 H-Sh (14 July 2018)Services Preceding station Tehran Metro Following station Moniriyehtowards Ghaem Rahahantowards Azadegan Meydan-e Mohammadiyehtowards Basij Helal-e Ahmartowards Meydan-e...

Jurnal Indonesia Sosial dan Teknologi

Jurnal Indonesia Sosial dan Teknologi (JIST) adalah publikasi ilmiah yang menerbitkan artikel-artikel penelitian asli serta tinjauan yang berkaitan dengan berbagai aspek sosial dan teknologi. Diterbitkan oleh CV. Publikasi Indonesia, JIST bertujuan untuk menyebarkan hasil penelitian dan pemikiran inovatif yang dapat berkontribusi pada perkembangan ilmu pengetahuan dan teknologi di Indonesia.Jurnal Indonesia Sosial dan Teknologi  Singkatan (ISO)JISTBahasaInggrisDisunting olehAbdurokhimDetail...

 

Tooth eruption

Process in tooth development Tooth eruptionThe removed bone reveals permanent teeth below the roots of primary teeth.Biological systemSystemActionInvoluntaryStimuliBiological development / ageingOutcomeTo enable use of teeth (primary)To replace damaged and missing teeth (mixed and permanent)Frequency3 stages per lifetime Tooth eruption is a process in tooth development in which the teeth enter the mouth and become visible. It is currently believed that the periodontal ligament plays an import...

 

Tentara Hijau

Tentara Hijau biasanya menggunakan warna hijau dan hitam serta kombinasi keduanya. Tentara Hijau (Rusia: Зелёная Армия), atau Hijau (Rusia: Зелёные) adalah kelompok petani bersenjata yang bertarung melawan seluruh pemerintahan dalam Perang Saudara Rusia 1917–22. Mereka berjuang untuk melindungi komunitas mereka dari rekuisisi atau reprisal yang dilakukan oleh pihak-pihak ketiga. Pada masa-masa yang berkaitan dengan Partai Sosialis-Revolusioner (yang pada masa itu merupaka...

دورة فرنسا المفتوحة 1971 - زوجي السيدات

دورة فرنسا المفتوحة 1971 - زوجي السيدات جزء من دورة فرنسا المفتوحة 1971  البلد فرنسا  التاريخ 1971  الرياضة كرة المضرب  البطل(ة) غيل شانفرو فرانسواز دور الوصيف(ة) هيلين غورلاي كيري هاريس النتيجة 6–4، 6–1 دورة فرنسا المفتوحة 1970 - زوجي السيدات  دورة فرنسا المفتوحة 1972 - زوج...

 

最後一次 (泰勒絲歌曲)

The Last Time最後一次泰勒絲（雪警成员加里·萊特波迪（英语：Gary Lightbody）客串）的单曲收录于专辑《红》发行日期2013年11月4日 (2013-11-04)类型另类摇滚民谣摇滚时长4:59唱片公司大機器词曲泰勒絲加里·萊特波迪傑克耐夫·李（英语：Jacknife Lee）制作人傑克耐夫·李泰勒絲（雪警成员加里·萊特波迪（英语：Gary Lightbody）客串）单曲年表 《比小說更甜蜜》（2013年） 《最后�...