ტენერიფე

კუნძული
ტენერიფე
ესპ. Tenerife

ტენერიფე
დროშა გერბი

ქვეყანა ესპანეთის დროშა ესპანეთი
ავტონომიური რეგიონი კანარის კუნძულები
შიდა დაყოფა 3 ზონა, 31 მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები 28°16′07″ ჩ. გ. 16°36′20″ დ. გ. / 28.26861° ჩ. გ. 16.60556° დ. გ. / 28.26861; -16.60556
ფართობი 2034,38 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 10 მეტრი
ოფიციალური ენა ესპანური
მოსახლეობა 891 111 კაცი (2016)
სიმჭიდროვე 442 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი UTC+0
სატელეფონო კოდი (34)822 922
ოფიციალური საიტი tenerife.es
Tenerife in the Canarian Islands‎
Tenerife in the Canarian Islands‎

ტენერიფე (ესპ. Tenerife) — ატლანტის ოკეანეში მდებარე კანარის არქიპელაგის შვიდი დიდი კუნძულიდან უდიდესი. მისი ფართობი 2 034 კმ²-ს შეადგენს, მოსახლეობის რაოდენობა 2016 წლის მონაცემებით — 891 111 ადამიანს[1]. ეს კი, მთლიანი არქიპელაგის მოსახლეობის 43 %-ია. ტენერიფე ყველაზე მეტად დასახლებული კუნძულია კანარის არქიპელაგზე. ამასთან ერთად, ტენერიფეს უმაღლესი მწვერვალი — ტეიდე, ესპანეთის უმაღლესი მწვერვალიცაა და მისი სიმაღლე ზღვის დონიდან 3718 მეტრს აღწევს.

ტოპონიმიკა

გუანშები (კანარის კუნძულების პირველი მოსახლეები) "Achinet"-ს ან "Chenet"-ს (აჩინეტ-ს, ჩინეტ-ს) უწოდებდნენ. სხვადასხვა წყაროებში ორივე სახელწოდება გვხვდება. რომაელებმა კუნძულს "Nivaria" (ნივარია) შეარქვეს. ეს სიტყვა ლათინური სიტყვიდან "Nix" წარმოდგება და თოვლს ნიშნავს. მართლაც, ეს სიტყვა ვულკან ტეიდეს დათოვლილ მწვერვალზე მიუთითებს. XIV-XV საუკუნეების ზოგიერთ რუკაზე კუნძული Isla del Infierno-ს სახელწოდებით გვხვდება, რაც პირდაპირი მნიშვნელობით ჯოჯოხეთის კუნძულს ნიშნავს. ეს ფაქტიც ვულკან ტეიდეს აქტიურობას უკავშირდება. საყოველთაოდ მიღებული ვერსიით კუნძულის თანამედროვე სახელწოდება ორი სიტყვისგან Tene (მთა) და Ife (თეთრი)-სგან წარმოიქმნა. ასე უწოდებდნენ ამ ადგილს არქიპელაგის ერთ-ერთ კუნძულ ლა პალმაზე. შემდგომში, ესპანური კოლონიზაციის შემდეგ, სახელწოდებამ ტრანსფორმაცია განიცადა და თანამედროვე ვერსიად ჩამოყალიბდა.[2]

გეოგრაფია

კანარის კუნძულების ყველაზე დიდ კუნძულს ცენტრალური მდებარეობა აქვს არქიპელაგში. ტენერიფე გრან-კანარიასა და გომერას შორის მდებარეობს. კუნძულიდან აფრიკის სანაპირომდე მანძილი დაახლოებით 300 კილომეტრს შეადგენს. პირენეის ნახევარკუნძულამდე, სადაც კონტინენტური ესპანეთი მდებარეობს - 1000 კილომეტრს. ტენერიფეს სიგრძე 80-85 კილომეტრია, სიგანე 6-12 კმ.-დან (ჩრდილო-აღმოსავლეთში) 40-45 კმ.-მდე (სამხრეთ-დასავლეთში) იცვლება. ფართობი 2034,38 კვადრატული კილომეტრია, ხოლო სანაპირო ზოლის სიგრძე - 342 კმ. ტენერიფე, ისევე როგორც კანარის არქიპელაგის სხვა კუნძულები, ვულკანური წარმოშობისაა. კუნძულის შუაგულში ესპანეთის უმაღლესი მწვერვალი ტეიდე მდებარეობს. მისი სიმაღლე 3 718 მეტრია ზღვის დონიდან. ვულკანის ბოლო ამოფრქვევა 1909 წელს მოხდა. ვულკანური აქტიურობის შედეგად წარმოქმნილი ქედი კუნძულს ორ ნაწილად ჰყოფს(ჩრდილოეთი და სამხრეთი). მათი კლიმატი საგრძნობლად განსხვავებულია. ჩრდილოეთით, გაცილებით ცივი და ტენიანი ჰავაა, სამხრეთში კი მშრალი და მზიანი.

კლიმატი

ტენერიფე ცნობილია როგორც "მარადიული გაზაფხულის კუნძული"(ესპანურად  Isla de la Eterna Primavera). კუნძული საჰარის უდაბნოს გასწვრივ მდებარეობს და აქ მთელი წლის განმავლობაში თბილი ჰავაა. ტემპერატურა ზამთარში 20°—26°-ს შორის მერყეობს, ზაფხულში კი 23°—29°-ს შორის.

ისტორია

პირველი ადამიანები კუნძულზე ჩვ. წ. აღ-მდე V საუკუნესა და I საუკუნის დასაწყისს შორის დასახლდნენ. ეს გუანჩები იყვნენ. 2000 წლის მანძილზე ისინი კუნძულის ერთადერთი მაცხოვრებლები იყვნენ და სამყაროსგან იზოლაციის პირობებში ვითარდებოდნენ. მათი გარემო პირობებთან დამოუკიდებელი ადაპტაციის პროცესი 1496 წელს შეწყდა, როდესაც ტენერიფეზე ესპანელები გამოჩნდნენ. კუნძულზე ბუნებრივი რესურსების სიმწირის გამო (პირველ რიგში მინერალების) გუანჩები ქვის ხანაში ცხოვრობდნენ. ისინი მესაქონლეობით, მიწის პრიმიტიული დამუშავებით, შემგროვლებლობით, თევზის და მოლუსკების ჭერით იყვნენ დაკავებულნი. აგრეთვე, პრიმიტიული კუსტარული წარმოებით.[3] რაც შეეხება რელიგიას, მათთვის დამახასიათებელი იყო ანიმიზმის ელემენტებით შეზავებული პოლითეიზმი. კუნძულზე დღემდე შემორჩენილია სხვადასხვა ღმერთებისადმი მიძღვნილი კერპები, ხოლო კლდეებზე ჯერ კიდევ გაუშიფრავი პეტროგლიფები (ქვაზე ამოკვეთილი გამოსახულება).

სქოლიო

  1. ↑ Datos oficiales del Instituto Nacional de Estadística, ver 01/01/2016
  2. ↑ Abreu Galindo FR. J. Historia de la conquista de las siete islas de Canaria. — Goya. — ISBN 978-84-400-3645-2.
  3. ↑ [1]La población prehispánica: los guaches — Gran Enciclopedia Virtual de Canariasn=178

Read other articles:

Magical Girl Spec-Ops Asuka

Magical Girl Spec-Ops Asuka魔法少女特殊戦あすか(Mahō Shōjo Tokushusen Asuka)GenreAksi, magis, militer[1] MangaPengarangMakoto FukamiIlustratorSeigo TokiyaPenerbitSquare EnixPenerbit bahasa InggrisNA Seven Seas EntertainmentMajalahMonthly Big GanganDemografiSeinenTerbit12 Juni, 2015 – 25 Februari, 2021Volume14 Seri animeSutradaraHideyo YamamotoProduserNoritomo IsogaiHiroshi KameiShouta KomatsuShintarou YoshitakeAtsushi TsunodaSkenarioMakoto FukamiNorimitsu KaihōMusikR.O....

 

Agusli Taher

Agusli TaherBiografiKelahiran9 Agustus 1951 (72 tahun)Seberang Palinggam Data pribadiKelompok etnikOrang Minangkabau PendidikanUniversitas Andalas Institut Pertanian Bogor University of the Philippines Los Baños KegiatanPekerjaanPenulis lagu dan agronom Dr. Ir. Agusli Taher, MS (lahir 9 Agustus 1951) adalah seorang pencipta lagu Minang dan ahli pertanian. Ia merupakan pendiri perusahaan rekaman Pitunang Record yang banyak mengorbitkan penyanyi Minang di Sumatera Barat. Ia merupakan pencipta ...

 

羅生門 (電影)

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要补充更多来源。 (2018年3月17日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：羅生門 (電影) — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 �...

Kompas (surat kabar)

Untuk sebuah alat navigasi yang menunjukkan arah mata angin, lihat Kompas. Untuk kegunaan lain, lihat Kompas (disambiguasi). KompasAmanat Hati Nurani RakyatAtas : Logo harian Kompas sejak tanggal 28 Juni 2000, warna biru pada logo digunakan sejak tanggal 28 Juni 2005Bawah : Halaman depan Kompas edisi 5 Agustus 2010 yang memuat pengumuman penghargaan Kompas dari WAN-IFRA.TipeSurat kabar harian nasionalFormatLembar lebarPemilikYayasan Bentara Rakyat (1964-1990-an)Kompas Gramedia (1990...

 

KEKB (FM)

Radio station in Grand Junction, Colorado KEKBFruita, ColoradoBroadcast areaGrand Junction, ColoradoFrequency99.9 MHzBranding99.9 KEKBProgrammingFormatModern CountryOwnershipOwnerTownsquare Media(Townsquare License, LLC)Sister stationsKBKL, KEXO, KKNN, KMXYHistoryFirst air dateMay 24, 1984[1]Technical informationClassC0ERP79,000 wattsHAAT471.1 meters (1,546 ft)Transmitter coordinates39°3′56″N 108°44′52″W / 39.06556°N 108.74778°W / 39.06556; -10...

 

Giovanni Marchetti (arcivescovo)

Questa voce sull'argomento vescovi italiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Giovanni Marchettiarcivescovo della Chiesa cattolica  Incarichi ricoperti Arcivescovo titolare di Ancira (1814-1829) Assistente al Soglio Pontificio (1818-1829) Vicario apostolico della diocesi di Rimini (1822-1824) Presidente dell’Accademia di Religione cattolica (1825-1828) Segretario della Congregazion...

A Company Man

A Company ManPoster promosi untuk A Company ManSutradaraSang-yoon LimProduserOh Joo-hyeon Yu Jeong-hoon Jeong Yong-wookDitulis olehSang-yoon LimPemeranSo Ji-subLee Mi-yeonKwak Do-wonKim Dong-junPenata musikMowgSinematograferLee Hyeong-deokPenyuntingNam Na-yeongDistributorShowbox/MediaplexTanggal rilis 11 Oktober 2012 (2012-10-11) Durasi96 menitNegaraKorea SelatanBahasaKoreaAnggaran₩4 jutaPendapatankotor$7,339,398[1] A Company Man (Hangul: 회사원; RR:&#...

 

2016 United States House of Representatives elections in Missouri

House elections in Missouri 2016 United States House of Representatives elections in Missouri ← 2014 November 8, 2016 (2016-11-08) 2018 → All eight of Missouri's seats to the United States House of Representatives   Majority party Minority party   Party Republican Democratic Last election 6 2 Seats won 6 2 Seat change Popular vote 1,600,524 1,041,306 Percentage 58.20% 37.86% Swing 0.57% 1.85% Republican   50–60% &#...

 

British Racing Motors

BRMNama resmiBritish Racing MotorsKantor pusatBourne, Lincolnshire, EnglandPendiri{Raymond MaysPeter BerthonStaf terkenalAlfred OwenLouis StanleyTony RuddPembalap terkenalReg ParnellMike HawthornMaurice TrintignantJo BonnierDan GurneyGraham HillJackie StewartJohn SurteesJo SiffertNiki LaudaClay RegazzoniSejarah dalam ajang Formula SatuMesinBRM, Coventry-ClimaxGelar Konstruktor1 (1962)Gelar Pembalap1 (1962)Jumlah lomba197Menang17Posisi pole11Putaran tercepat15Lomba pertamaGrand Prix Inggris 19...

Daniele Gatti

Questa voce o sezione sull'argomento musicisti italiani non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Commento: mancano fonti per ogni cosa, i ruoli andrebbero scritti in italiano e in forma meno curricolare Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Questa voce o sezione sull'argomento musica classica non è ancora formattata secondo gli s...

 

Società Sportiva Lanerossi Vicenza 1973-1974

Voce principale: Vicenza Calcio. S.S. Lanerossi VicenzaStagione 1973-1974 Sport calcio SquadraVicenza Calcio Allenatore Héctor Puricelli Presidente Giuseppe Farina Serie A12º posto Coppa ItaliaPrimo turno Coppa MitropaFase a gironi Maggiori presenzeCampionato: O. Damiani, Longoni (30) Miglior marcatoreCampionato: G. Damiani, Sormani (5) StadioStadio Romeo Menti 1972-1973 1974-1975 Si invita a seguire il modello di voce Questa voce raccoglie le informazioni riguardanti la Società Sportiva ...

 

KZIP

For the ZIP file archiver KZIP, see Ken Silverman. Radio station in Amarillo, TexasKZIPAmarillo, TexasBroadcast areaAmarillo areaFrequency1310 kHzBrandingLa CalienteProgrammingFormatRegional MexicanOwnershipOwnerChristian Ministries of the Valley, Inc.HistoryFirst air dateSeptember 15, 1955Technical informationFacility ID16415ClassDPower1,000 watts day88 watts nightTransmitter coordinates35°11′02″N 101°58′11″W / 35.18389°N 101.96972°W / 35.18389; -101.96972...

363e régiment d'infanterie

Pour les articles homonymes, voir 363e régiment. 363e régiment d'infanterie L'étendard et la garde du drapeau du 363e RI au côté de celui du 369e RI américain décoré par le général Lebouc, décembre 1918. Création Août 1914 Dissolution Mars 1919 Pays France Branche Armée de terre Type Régiment d'infanterie Rôle Infanterie Guerres Première Guerre mondiale Décorations Croix de guerre 1914-1918 modifier  Le 363e régiment d'infanterie (363e RI) est un r...

 

Al-Sahafa

Al-SahafaPermukimanAl-SahafaLocation in the Kingdom of Saudi ArabiaKoordinat: 24°38′N 46°43′E / 24.633°N 46.717°E / 24.633; 46.717Koordinat: 24°38′N 46°43′E / 24.633°N 46.717°E / 24.633; 46.717Negara Arab SaudiPemerintahan • Gubernur Pangeran RiyadhFaisal bin Bandar Al Saud • Wali kotaIbraheem Mohammed Al-SultanKetinggian612 m (2,008 ft)Zona waktuUTC+3 (AST) • Musim panas (DST)UT...

 

USS Metcalf

Fletcher-class destroyer USS Metcalf (DD-595) at Puget Sound, 1944 History United States NameMetcalf NamesakeJames Metcalf BuilderPuget Sound Naval Shipyard Laid down10 August 1943 Launched25 September 1944 Commissioned18 November 1944 DecommissionedMarch 1946 Stricken2 January 1971 FateSold for scrap, 6 June 1972 General characteristics Class and typeFletcher-class destroyer Displacement2,050 tons Length376 ft 6 in (114.76 m) Beam39 ft 8 in (12.09 m) Draft1...

Il medico della mutua

Il medico della mutuaAlberto Sordi, nella parte di Guido TersilliPaese di produzioneItalia Anno1968 Durata99 min Rapporto2,35:1 Generecommedia, satirico RegiaLuigi Zampa SoggettoGiuseppe D'Agata (omonimo romanzo) SceneggiaturaSergio Amidei, Alberto Sordi, Luigi Zampa ProduttoreBruno Turchetto Casa di produzioneEuro International Film, Explorer Film '58 Distribuzione in italianoEuro International Film FotografiaEnnio Guarnieri MontaggioEraldo Da Roma MusichePiero Piccioni ScenografiaFranco...

 

List of city nicknames in Michigan

This partial list of city nicknames in Michigan compiles the aliases, sobriquets and slogans that cities in Michigan are known by (or have been known by historically), officially and unofficially, to municipal governments, local people, outsiders or their tourism boards or chambers of commerce. City nicknames can help in establishing a civic identity, helping outsiders recognize a community or attracting people to a community because of its nickname; promote civic pride; and build community ...

 

Новотитаровское сельское поселение

Сельское поселение России (МО 2-го уровня)Новотитаровское сельское поселение Флаг[d] Герб 45°14′09″ с. ш. 38°58′16″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект РФ Краснодарский край Район Динской Включает 4 населённых пункта Адм. центр Новотитаровская Глава сельского пос�...

Collective farming

Type of agricultural organization This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Collective farming – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2022) (Learn how and when to remove this message) Drive to the Collective Farm! – 1920s Yiddish-language poster featuring women kolkhoz workers Kolkho...

 

梅拉蒂·达伊瓦·奥克塔维亚尼

梅拉蒂·达伊瓦·奥克塔维亚尼Melati Daeva Oktavianti基本資料代表國家/地區 印度尼西亞出生 (1994-10-28) 1994年10月28日（29歲）[1] 印度尼西亞万丹省西冷[1]身高1.68米（5英尺6英寸）[1]握拍右手[1]主項：女子雙打、混合雙打職業戰績48勝–27負（女雙）109勝–56負（混雙）最高世界排名第4位（混雙-普拉文·喬丹）（2020年3月17日[2]）現時世界排名第...